Voor u getest Daglichtlamp
27
Helpt een daglichtlamp
bij slecht slapen en
sombere gedachten?
Lichtspecialist
Jan Denneman en
chronobioloog Marijke
Gordijn hopen met de
'30 dagen goed licht
ervaring' antwoord te
krijgen op die vraag.
Journalist Jeroen
Kreule is een van de
deelnemers.
k ben geen al te beste slaper. Net
iets te laat stap ik m'n bed in,
minstens twee keer per week
schrik ik 's nachts rond vier uur
wakker en ga ik malen. Gedoe in
de liefde, deadlinestress, zorgen om
een kind... Ik lig zo anderhalf uur
wakker. De volgende dag zakt m'n
concentratie soms weg, of dommel ik
zelfs wat achter de laptop.
Sinds eind januari staat er een
lamp op mijn eettafel annex bureau.
Het is de Jolly James, van het merk
Sparckel. Geen goedkoop dingetje:
hij kost circa 1800 euro. De lamp
bootst daglicht na, vertelt Jan Denne-
man (66), oprichter van de Good
Light Group, een stichting met de
missie om positieve effecten van
goed licht op lichaam en geest onder
de aandacht te brengen.
Hij wil weten of de lamp mensen
helpt wat vrolijker door het leven te
gaan. Slaap je beter? Wat doet het
met je vitaliteit en stemming? Voor
en na moet een uitgebreide vragen
lijst worden ingevuld. Denneman:
,,We willen de persoonlijke ervarin
gen van de deelnemers in kaart bren
gen.'' Aan het onderzoek doen tien
tallen mensen mee. Ik ben er een
van.
De lamp staat precies op een halve
meter van mijn laptop, zo valt er
genoeg licht in het oog terwijl ik aan
het werk ben. Het licht is fel, maar
went snel. Ik laat de lamp volgens de
instructie van Denneman minstens
vier uur per dag maximaal schijnen,
aan het einde van de werkdag gaat de
lamp vanzelf naar standje avondlicht.
Jetlag
Het effect? De keren dat ik afgelopen
vier weken midden in de nacht wak
ker werd, zijn op één hand te tellen.
Gebeurde het toch, dan draaide ik me
om en viel ik vrijwel direct weer in
slaap. ,,We hebben daglicht keihard
nodig om onze biologische klok te
synchroniseren'', zegt Denneman.
Talloze onderzoeken wijzen uit:
goed licht is net zo belangrijk als ge-
zond eten en gezonde lucht. Je slaapt
beter, je werkt geconcentreerder, het
maakt je energieker, blijer en gezon
der. Ik heb het allemaal ondervon
den, afgelopen vier weken. Geen tus
sendoorslaapjes meer achter de lap
top, vrolijker, minder geprikkeld. De
lamp heeft een verslavende werking
en werd onderdeel van het ochtend
ritueel: koffie, lamp aanzetten, dou
chen.
Krijg je een dag geen daglicht, dan
gaat je biologische klok gemiddeld
tien tot vijftien minuten achterlopen.
Wie een week binnenblijft, loopt
anderhalf uur achter, vergelijkbaar
met een jetlag. Denneman: ,,Sinds de
industriële revolutie zijn we veel
meer binnen gaan zitten, waardoor
ons bioritme gemakkelijk uit de pas
loopt.''
Probeer zo veel mogelijk puur dag
licht te vangen, is zijn advies. Liefst
in de ochtend, rond half tien. Elk half
uur is meegenomen. ,,Lukt dat niet,
ga dan zo dicht mogelijk bij het raam
staan als je een telefoontje moet ple
gen. Zet je bureau en je bank bij het
raam, zodat je naar buiten kijkt, of
schaf goede verlichting aan.''
Dementie
Maarten Voorhuis (45) ontwierp uit
frustratie én verwondering de
Sparckel. ,,Mijn opa leed aan demen
tie en als kind zag ik dat hij - net als
lotgenoten - niet of nauwelijks bui
ten kwam. Later las ik dat er sterke
aanwijzingen vanuit de wetenschap
zijn dat voldoende daglicht kan hel
pen bij functionele beperkingen van
dementie. Sindsdien ben ik gegrepen
door de werking van gezond licht. Ik
ontwikkelde een lamp die de kracht
van natuurlijk daglicht evenaart.''
In de lamp zitten zes ledgroepen
met 196 ledlampjes. Een voorge
programmeerde klok regelt wanneer
de leds welk licht moeten uitstralen:
wit licht aan het begin van een werk
dag, activerend koud wit licht over
dag en warm gedimd licht aan het
Ga zo dicht
mogelijk
tegen het
raam staan
als je belt
einde van de werkdag.
De lamp is, in samenwerking met
Tilburg University en GGZ Eindho
ven, getest in een verpleeghuis met
mensen met dementie. Het resultaat:
het gemiddelde aantal hazenslaapjes
overdag is meer dan gehalveerd, net
als het nachtelijk ronddwalen. En
wie overdag een paar uur onder een
Sparckel had gezeten, sliep die nacht
87 minuten langer.
Dat ik ook beter slaap, is dus voor
Voorhuis niet vreemd. Toch wil hij
benadrukken dat dat niet alleen door
de lamp hoeft te komen, omdat
slaapproblemen complex zijn. ,,Maar
de lamp kan wel invloed hebben.''
Denneman is tevreden over mijn
resultaat. ,,Een goede nachtrust zorgt
ervoor dat je overdag fitter bent, dat
je humeur beter is en je kunt ermee
voorkomen dat je in een dip raakt. En
daarvoor heb je nodig: gezonde lucht,
gezond eten, en licht!''
BLAUW
GO ZATERDAG 27 FEBRUARI 2021
Blijer na vier uur
daglicht uit een lamp
- JAN DENNEMAN
Nachtrust
Jeroen Kreule werkt als freelancejournalist altijd thuis. Een maand lang probeerde hij een daglichtlamp uit. foto jeanpierre jans
