16 ECONOMIE
1^
TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN
In aanloop naar 17 maart geven politieke partijen hun
standpunten op het gebied van wonen, werken, duurzaamheid,
asfalt en de nexit. Vandaag: De roep om doorgeschoten
aandeelhouderskapitalisme aan banden te leggen, klinkt
almaar luider. Eppo Bruins (ChristenUnie) en Joost Sneller
(D66) pleiten voor stevige overheidsinmenging.
GRENZEN AAN GROEI?
Kort
NEGATIEVE RENTE ZAKELIJKE KLANT
Volksbank laat betalen
Mensen met een zakelijke rekening bij De
Volksbank die meer dan 100.000 euro op
hun rekening hebben, moeten ook 0,5 pro
cent negatieve rente gaan betalen. Eerder
maakte de bank bekend negatieve rente te
rekenen over het saldo boven 250.000 euro.
De negatieve rente geldt voor betaal-, spaar-,
of beleggingsrekeningen van dochterbedrij
ven SNS, ASN Bank en RegioBank en gaat
1 april in. Het concern geeft als reden de kos
ten die de bank moet maken als gevolg van
de lage en negatieve rentes in Europa.
Afname boekingen met 99%
Booking Holdings, bekend van hotelboe-
kingswebsite Booking.com, is het slotkwar-
taal van 2020 in de rode cijfers gedoken.
Door de virusuitbraak boekten veel minder
mensen een overnachting, huurauto of
vliegtickets via de diensten van het bedrijf.
In laatste drie maanden van het jaar werden
er 60 procent minder overnachtingen ge
boekt dan een jaar eerder. Onder de streep
kwam Booking uiteindelijk 165 miljoen dol
lar tekort. Bezien over heel 2020 ging nog
wel een winst van 59 miljoen dollar in de
boeken, maar dat kwam wel neer op een af
name van ongeveer 99 procent. Al eerder
werd bekend dat een kwart van de ruim
17.000 werknemers bij Booking zijn baan
verliest. Van hen werken er ongeveer 5500
in Amsterdam.
Roundup nekt Bayerconcern
Bayer is in 2020 diep in de rode cijfers be
land als gevolg van miljardenschikkingen
voor Amerikaanse schadeclaims rond on
kruidverdelger Roundup. Dit middel zou
kankerverwekkend zijn. Het nettoverlies
kwam uit op 10,5 miljard euro, tegen een
winst van ruim 4 miljard euro een jaar eer
der. Door de schikkingen die Bayer trof in
de VS, konden nieuwe kostbare rechtszaken
worden voorkomen. Bayer kreeg de kwestie
rond Roundup in zijn maag gesplitst als er
fenis van de eerdere overname van het
Amerikaanse Monsanto.
Arcelor
Mittal
Heineken
Adyen
root was de ver
ontwaardiging
toen
Booking.com
vorig jaar aan
klopte bij de
overheid voor
noodsteun. Het reisplatform ont
sloeg een paar maanden later een
deel van zijn mensen en dat ter
wijl het een jaar eerder nog royale
winsten uitkeerde aan zijn aan
deelhouders.
Het illustreert de zucht naar al
tijd meer. Ook in het bedrijfsleven
groeit het onbehagen erover. On
langs nog presenteerden VNO-
NCW en MKB-Nederland hun
plannen voor 2030. De kern: het
kan niet alleen draaien om econo
mische groei, ook inclusiviteit en
duurzaamheid zijn van belang.
Om 'de kloof met de samenleving
te dichten' vinden de werkgevers
organisaties dat werknemers vaker
moeten meedelen in de winsten.
Tweede Kamerlid Eppo Bruins
van de ChristenUnie juicht de
plannen toe, maar hij is ook wan
trouwend. ,,Bij de vorige crisis,
tien jaar geleden, was ik euforisch
en dacht ik dat er veel zou veran
deren in de financiële wereld.
Sindsdien is er alleen maar meer
geleend en gebeurt nog meer op
basis van vreemd vermogen in
plaats van eigen vermogen. De
krachten rond geld zijn in de prak
tijk vaak pervers'', zegt hij.
Beperkte groep
Nederland is in zijn ogen te veel de
weg ingegaan van het Angelsaksi
sche kapitalisme, waarin het draait
om aandeelhouders en maximali
satie van winsten op korte ter
mijn, ten koste van milieu en
mensen. ,,Alles draait om econo
mische groei, maar de economi
sche groei is nep. Het geld komt
terecht bij een beperkte groep be
drijven en personen. Als de groei
reëel zou zijn, dan hadden gewone
gezinnen daar de afgelopen tien
jaar ook van geprofiteerd.''
De ChristenUnie wil dat even
wicht herstellen door het Rijn
landse model te herwaarderen.
Daarin focussen bedrijven zich
weer op maatschappelijke impact
en de lange termijn. ,,Wij geloven
in een economie waarin mensen
kunnen bloeien en familiebedrij
ven kunnen floreren. Dan wordt
economische groei weer een mid
del, geen doel zoals nu'', denkt
Bruins.
Wat de CU betreft zet Neder
land in op een eigen maakindus
trie en wordt er fors geïnvesteerd
in kennis, innovatie, vakmanschap
en ambachtsonderwijs. ,,Die ken
nis en slimme producten kunnen
we dan exporteren. Daarmee ma
ken we ons als land en als econo-
mie veel minder kwetsbaar.''
Bruins weet vele tientallen Neder
landse bedrijven die laten zien dat
het mogelijk is en succesvol kan.
,,Neem groenteveredelingsbedrijf
Rijk Zwaan in De Lier. Bijna nie
mand kent het bedrijf, maar het is
een van de grootste familiebedrij
ven van Nederland, er werken we
reldwijd ruim 3500 mensen. We
kijken naar onze beursgenoteerde
Zuidas-bedrijven, maar vergis je
niet, de innovatieve maakindustrie
is goed voor 70 procent van de ex
portmeerwaarde.''
Voor bedrijven die winst niet
vooropstellen wil Bruins het liefst
een wettelijke ondernemings
vorm: de 'maatschappelijke onder
neming'. D66 wil daar nog zelfs
nog een stapje verder in gaan. Wat
Kamerlid Joost Sneller van D66 be
treft moeten alle bedrijven ver
plicht worden om een evenwich
tige afweging van verschillende
belangen te maken.
Ook Sneller is bezorgd over het
ongebreidelde kapitalisme. Zijn
partij heeft daar een andere oplos
sing voor dan de ChristenUnie: het
'progressief kapitalisme'. Volgens
Sneller omvat dat idee, bedacht
door Nobelprijswinnaar Joseph
Stiglitz, veel meer dan het Rijn
landse model.
Zo wil zijn partij bijvoorbeeld
ook de mededingingsautoriteiten
meer slagkracht geven om mono
polies te voorkomen én op te bre
ken. Een ander ding dat D66 wil
aanpakken, is belastingontwijking
van multinationals. En ook het be-
prijzen van vervuiling is onderdeel
van dat 'progressief kapitalisme'.
'Ware prijs'
Wat die beprijzing betreft zegt
Sneller een cO2-heffing te willen
invoeren voor de industrie. ,,Con-
sumenten gaan straks de ware
prijs betalen voor hun voedsel via
een duurzaamheidsheffing op
BOOKING IN PROBLEMEN DOOR CORONA
CHEMIEREUS DIEP IN RODE CIJFERS
O
vrijdag 26 februari 2021
GO
Metalenleveran-
cier ziet aan
trekkende prij
zen voor lithium.
Bedrijf heeft
wind mee door
staalprijzen die
de lucht ingaan.
Bierbedrijf krijgt
duw door slechte
bedrijfsresulta
ten concurrent
AB InBev.
W
Betalingsverwer
ker beleeft, net
als veel andere
techbedrijven,
slechte beurs-
week.
a>
E
o
Natasja de Groot
Den Haag
'Groei moet
weer een
middel
worden,
geen doel,
zoals nu'
Eppo Bruins (ChristenUnie)
FOTO ANP
Joost Sneller (D66)
Headquarters
