'Wetten erdoor jassen
draagt bij aan slechte
dienstverlening'
Wisenten verhuizen naar Denemarken
NIEUWS 15
Het zou
zomaar
kunnen dat
er een
groen en
progressief
kabinet
mogelijk is
Partij voor de Dieren klaar is om te
regeren, de vraag is of andere partijen
klaar zijn om te regeren met ons.''
,,Als de VVD de grootste partij is en
niets wil doen aan de omvang van de
veehouderij, dan heeft het inderdaad
geen zin om met ze te praten. Maar
als ze wel bereid zijn om te bewegen,
hun koers te verleggen, dan kunnen
we meedoen.''
,,We moeten af van de symptoom
bestrijding. Nu gaat er weer 1,6 mil
jard euro naar lapmiddelen in de vee
houderij, zoals subsidies voor speci
ale stalvloeren en andere systemen
om stikstof te minderen. Dat is echt
weggegooid belastinggeld. Dat moet
meteen stoppen. Als Rutte bereid is
om het aantal dieren met 50 procent
te verlagen, zeg ik: dat is een mooi
begin, laten we praten.''
Uitvoeringsorganisaties als de
Belastingdienst, het UWV of het
Centraal Bureau Rijvaardigheids
bewijzen (CBR) kwamen de afge
lopen jaren in grote problemen.
Een onderzoekscommissie van de
Tweede Kamer ging na wat er fout
gaat en trekt pittige conclusies: het
falen wordt veroorzaakt door een
stapeling van problemen. En één
van de veroorzakers is de Tweede
Kamer zelf.
In de Kamer ontbreekt het aan de
'interesse en kennis', luidt de vast
stelling. Volgens commissievoor
zitter André Bosman is de Tweede
Kamer zowel de eerste als laatste
'lijn van verdediging' tussen over
heid en burger. ,,Zij moet die macht
invullen'', stelt hij. Maar dat gebeurt
niet of onvoldoende, staat te lezen
in het rapport, dat de titel Klem tus
sen balie en beleid heeft gekregen.
Kennis verloren
De problemen die worden ge
schetst zijn niet nieuw: Kamerle
den zitten steeds korter in het par
lement. Na elke verkiezing gaat een
schat aan kennis en ervaring ver
loren. Tegelijkertijd deint het par
lement mee op de golven van
het nieuws. Bij incidenten wordt
meteen geroepen om nieuw beleid.
Dit is niet altijd uitvoerbaar.
Door doorgeslagen digitalisering is
er bovendien geen ruimte voor
maatwerk en problemen komen
niet aan het licht of worden roos
kleuriger voorgesteld dan ze zijn.
Kamervoorzitter Khadija Arib,
die het rapport namens de Kamer
in ontvangst nam, beloofde de aan
bevelingen onder de aandacht te
brengen van de nieuwkomers die
na 17 maart zitting nemen, zodat de
lessen niet verloren gaat. Tegelijker
tijd moet haar ook 'iets van het
hart', zei ze tegen de commissie.
,,Veel wetten worden door de Ka
mer gejast, zonder dat de Kamer
voldoende tijd krijgt om zich goed
voor te bereiden.''
Het parlement moet beter voor
zichzelf opkomen, vindt ze. Dat be
tekent onder meer dat de Kamer
stukken op tijd hoort te ontvangen.
Arib: ,,Soms krijgen we midden in
de nacht een brief van een minister
met dertien bijlagen.'' Dat is niet
hoe het kabinet de Kamer hoort te
informeren, stelt ze. De impact van
wetgeving is voor mensen vaak
groot, stelt ze, en 'dat moet je goed
uitzoeken'.
De commissie constateert dat
het kabinet de Kamer 'niet altijd
volledig en tijdig' informeert, om
dat ambtenaren hun minister wil
len beschermen. Volgens Bosman
komen alarmsignalen vanuit de
uitvoeringsdiensten niet altijd bij
het parlement terecht.
»In de Kamer
ontbreekt het aan
'interesse en kennis',
stelt de commissie
Volgens Bosman gaat het meestal
goed bij overheidsdiensten. 'Maar
daar waar het misgaat, gaat het vaak
gruwelijk mis en komen mensen
vreselijk in de knel', schrijft hij in
het voorwoord van het rapport. De
overheidsdiensten, waarop door
voorgaande kabinetten werd bezui
nigd, slagen er dan niet in die groep
te helpen.
Dat volgens de commissie 'naar
schatting' 20 procent van de men
sen die zich melden aan de (digi
tale) balie van een dienst tussen de
wal en het schip raken, is niet hun
eigen schuld. De wetten en regels
zijn vaak te complex, waardoor het
voor burgers moeilijk te begrijpen
is wat er van hen wordt verwacht,
'zeker op momenten dat het leven
tegenzit'. De commissie doelt daar
bij op mensen die in scheiding lig
gen, geen baan meer hebben, net
een naaste hebben verloren of met
armoede te maken hebben.
Volgens de commissie worden
uitvoeringsorganisaties door de po
litiek opgezadeld met 'conflicte
rende waarden'. Ze moeten effi
ciënt werken, oog hebben voor de
menselijke maat, maar ook keihard
optreden tegen fraudeurs. Die be
drijfsmatige aanpak is 'te ver door
geschoten'. Deze conclusie is niet
verrassend: de parlementaire on
dervragingscommissie kinder-
opvangtoeslag kwam tot een soort
gelijk oordeel.
Afgezwakt
Problemen die bij overheidsdien
sten ontstaan, komen nauwelijks
aan het licht. Volgens de commissie
komt dat omdat medewerkers 'zich
niet veilig voelen' om alarm te slaan
bij leidinggevenden. Als er wel een
melding wordt gedaan, moet dat
signaal door 'leemlagen' van mana
gers heen. Vaak is de boodschap
gaandeweg al afgezwakt en lijken
de problemen minder groot. Als
een kwestie dan toch op het minis
terie terechtkomt, seinen ambtena
ren de Tweede Kamer 'niet altijd' in
om hun minister of staatssecretaris
uit de wind te houden. 'Met die
handelswijze dienen ze niet de sa
menleving', stelt het rapport, 'maar
de minister'.
Dat moet anders, vindt de com
missie-Bosman, die de Kamer op
roept om van fouten 'te leren' in
plaats van '(bewinds)personen
erop af te rekenen'. Wel constateert
de commissie dat het ministerie
een spilfunctie heeft in de 'drie
hoek' van Tweede Kamer, ministe
rie en uitvoeringsorganisaties: alle
informatie loopt via het departe
ment.
Daar gaan zij samen
met enkele Deense
wisenten een nieuwe
kudde vormen. Het in
ternationaal uitwisse
len van dieren is be
langrijk voor de geneti-
sche variatie van de in
heel Europa bedreigde
soort.
De Nederlandse
wisenten komen uit
Natuurpark Lelystad,
van de Maasvlakte en
van de Veluwe, aldus
kuddebeheerder Ark
Natuurontwikkeling.
Sinds gisteren staan de
negen beesten bij elkaar
in een afgezonderde
wei in Natuurpark Lely
stad om aan elkaar te
wennen. Een dierenarts
houdt ze in de gaten. In
Denemarken komen de
dieren terecht in een
wildpark waar ook
elanden, herten, wilde
zwijnen en steenaren
den leven.
Wisenten, ook wel
bekend als Europese bi
zons, worden de laatste
jaren in heel Europa
uitgezet in kuddes. De
grote grazers eten ander
groen dan bijvoorbeeld
runderen of paarden en
zijn daarom belangrijk
voor de biodiversiteit.
In Nederland leven op
dit moment zo'n zestig
wisenten, aldus Ark.
vrijdag 26 februari 2021
GO
de lucht'
U wilt dat de bio-industrie wordt
afgeschaft. Dat zal de VVD niet
doen, laat staan het CDA. Dat gaat
toch niet werken?
Wat is voor u ononderhandelbaar
in een coalitie?
Kamervoorzitter Khadija Arib
erkent dat de Tweede Kamer
zelf er mede debet aan is dat de
dienstverlening aan burgers
tekortschiet. Toch slaakt ze ook
een hartenkreet: er worden te
veel wetten onder grote tijds
druk door het parlement ge
jaagd, zonder dat de Kamer daar
goed naar kan kijken.
Hanneke Keultjes
Laurens Kok
Den Haag
Kamervoorzitter Khadija Arib
vindt dat de Kamer beter voor
zichzelf moet opkomen. foto anp
LELYSTAD Negen
Nederlandse wisenten
verhuizen naar een
natuurpark in Noord-
Denemarken.
