4
RECHERCHEBAAS VERTREKT
Rienk de Groot vertrekt volgende maand als chef van de Dienst Regionale
Recherche in Zeeland-West-Brabant. Toen hij in 2014 begon, belandde hij in een
ongekende geweldsexplosie. ,,Ik dacht dat ik wat gewend was.'' Inmiddels kijkt
hij met gepaste voldoening terug op de afgelopen zes jaar
Breda
In zijn politieloopbaan maakte
Rienk de Groot (59) veel geweld
mee. Hij stuurde in 2004 de Bij
zondere Bijstandseenheid aan
die in het Laakkwartier in Den
Haag leden van de terroristische Hof
stadgroep moest oppakken. Bij die
actie gooide een terrorist een hand
granaat naar het arrestatieteam.
Meerdere politiemensen raakten
zwaargewond.
Als plaatsvervangend hoofd van de
Nationale Recherche kreeg De Groot
later het ene na het andere sinistere
dossier op zijn bordje over liquidaties
en andere moorden in het criminele
milieu. Maar toen de door de wol ge
verfde politiebaas in 2014 chef werd
van de Dienst Regionale Recherche
in Zeeland-West-Brabant - een mid
delgrote politie-eenheid - viel zijn
mond open van verbazing. ,,Ik dacht:
wat is dit hier!? Wat een enorm cri
mineel geweld. En wat een uitwer
king dat heeft op de wijken en dor
pen."
Moordhoofdstad
De boevenjager was middenin een
ongekende geweldsexplosie beland
die met name West-Brabant, met
zijn centrale ligging tussen de we
reldhavens en voortreffelijke logis
tieke (én criminele) infrastructuur,
voorgoed op de kaart zette als hot
spot van de georganiseerde drugscri
minaliteit.
,,Ik dacht dat ik wat gewend was bij
de nationale recherche. Maar in 2015
hadden we alleen al in West-Bra
bant zeventien moorden, waarvan
zowat de helft criminele. Dat waren
er meer dan in Amsterdam dat gold
als nationale moordhoofdstad en dat
als politiegebied twee keer zo groot
is."
Landelijk boegbeeld
Volgende maand vertrekt de recher
chebaas uit de regio waar hij - zeker
binnen de politie - bekendheid ver
wierf als landelijk boegbeeld in de
strijd tegen de georganiseerde
(drugs)criminaliteit. De Groot gaat in
Driebergen aan de slag als het
nieuwe hoofd van de landelijke
Dienst Speciale Interventies (DSI).
Onder deze DSI vallen onder meer de
zes regionale arrestatieteams en an
dere specialistische interventie-units
van politie, marechaussee en mari
niers. Zij komen in actie bij onder
meer riskante aanhoudingen van cri
minelen en bij terroristische dreiging
en nemen ook de beveiliging van be
dreigde getuigen, advocaten en jour
nalisten voor hun rekening. Er wer
ken ongeveer 600 mensen.
,,Een beetje wel ja. Daar zat ik vroeger
in de operatie en ga ik nu strategisch
aan de slag, leidinggeven. Ik kijk er
naar uit, het werk past bij me. Ik
switch graag om de vijf, zes jaar: de
ene keer kijk je internationaal, dan
nationaal en bij de volgende baan
weer lokaal. De afgelopen jaren heb
ik echt lokaal en regionaal kunnen
inzoomen. Als je inzoomt op zo'n
criminele moord, zie je pas goed
welke enorme wereld van geweld
daarachter zit."
,,Nee. Dat was een trend. In Neder
land zie je de criminele moorden en
liquidaties langzaam stijgen vanaf de
jaren 70, vooral in Amsterdam. Vanaf
2000 begint het ook in Zuid-Neder
land. Waarom? Omdat hier zo veel
georganiseerde drugscriminaliteit is.
Nergens anders zie je zoveel hen
nepkwekerijen, drugslabs en
-dumpingen. Steeds meer Brabantse
pillenboeren investeren hun winst in
cocaïne, want daar is echt het grote
geld mee te verdienen. Intussen is de
invloed van die coke hier ook aan de
oppervlakte gekomen, inclusief alle
gewelddadige uitwassen. Iemand op
bestelling en tegen betaling van het
leven laten beroven, dat is de ergste
vorm van crimineel geweld."
De afgelopen jaren is de gewelds
spiraal spectaculair gedaald, ei
genlijk net zo snel als die was op
gekomen. De afgelopen twee jaar
waren in uw werkgebied zelfs hele
maal geen liquidaties. Hoe zit dat?
,,Is evenmin toeval. Een van de grote
successen van de overheid in de afge
lopen jaren is de dikke vuist die de
overheidsdiensten gezamenlijk heb
ben gemaakt tegen ondermijnende,
georganiseerde misdaad in het alge
meen en motorbendes in het bijzon
der. En wij liepen daarbij voorop in
Nederland, met aanjagers als regio
burgemeester Peter Noordanus,
toenmalige hoofdofficier van justitie
Charles van der Voort en onze oud-
politiebaas Hans Vissers. We hebben
kopstukken opgesloten en motor
clubs civielrechtelijk laten verbieden.
Snelle acties, korte klappen uitdelen
om de boel te ontregelen, maar ook
brede, diepgaande onderzoeken naar
de criminele organisaties en facilita
tors, zoals foute autoverhuurders en
fruitbedrijven. Dat is de ideale com
binatie. Ik durf te stellen dat die geza
menlijke aanpak heeft geresulteerd
in minder uitwassen, geweld, cor
ruptie en verrijking."
,,In onze eenheid hebben we het
1100 pagina's dikke dossier geschre
ven dat de basis vormde voor het lan
delijk verbod op motorclub No Sur
render. Daar zijn we heel trots op. Als
je dat proces-verbaal leest! Het is een
opeenstapeling van bedreigingen, ge
weld en afpersingen binnen de club
en daarbuiten. Maar we hebben die
motorclubs uit elkaar geslagen."
Met repressie
alleen winnen
we het gevecht
tegen de
georganiseerde
criminaliteit
sowieso niet
,,Het klopt dat we diezelfde figu
ren nog steeds tegenkomen in
onze onderzoeken. Maar die
machtsblokken en hun machts
vertoon zijn we kwijt. Motorben
des namen de publieke ruimte
over. Dat kun je niet toestaan, dan
verleg je de normen. Dat hebben
we opgelost. Ze nemen bijvoor
beeld niet net als vroeger de Markt
in Breda in beslag. Mensen die dat
niet begrijpen, snappen niet wat er
aan de hand is in de rauwe werke
lijkheid van de georganiseerde cri
minaliteit.''
,,Hij was een van de kopstukken
die we móesten aanpakken. Zijn
dinsdag 23 februari 2021
GO
'Drugs zijn onze grootste
werkverschaffer'
Hessel de Ree
Terug naar het oude nest dus, let
terlijk boeven vangen?
Was het toeval dat het criminele
geweld hier zes jaar geleden de
kop opstak?
Vier motorclubs en hun hesjes zijn
Rienk de Groot ruimt zijn werkka
mer op in het politiebureau aan de
Mijkenbroek in Breda.
Rienk de Groot:
,,Veel lukte dankzij de
inzet en vasthoudend
heid van onze men
sen.'' foto's rené schota-
NUS/PIX4PROFS
- Rienk de Groot
Van de ruim negentig moor
den van de afgelopen zes jaar
is volgens Rienk de Groot
ruim 80 procent opgelost.
nu verboden. Er zijn echter
goede aanwijzingen dat veel
leden zich hebben gehergroe
peerd en ondergronds verder
gaan. De drugsproductie en
cokehandel gaan sowieso ge
woon door. Was het dan alle
maal voor niets?
Vooral het megaproces en de
jacht op oprichter Klaas Otto
van No Surrender bepaalde in
uw periode de beeldvorming
rond misdaadbestrijding, regio
naal én landelijk. Tientallen re
chercheurs hebben jaren aan
zijn zaak gewerkt, en doen dat
nog. De man is in diverse pro
cessen opgeteld veroordeeld tot
tien jaar cel. Er zijn mensen die
vinden dat het wel erg veel ener
gie heeft gekost.
