GEZOND Meer echtscheidingen? De crisis brengt óók stellen dichter bij elkaar Competentie, autonomie en verbondenheid 20 René Diekstra Houd de moed erin door luidkeels mee te zingen met je favoriete muziek. Uit onderzoek blijkt dat daarmee sombere gedachten en gepieker verdwijnen. ,,Het doet de tijd stilstaan en je kunt er helemaal in opgaan'', zegt gedragstherapeut Filip Raes. Tips: Er is een optocht aan voorspellingen over de gevolgen van de coronacrisis voorbij getrokken. De ge zondheidszorg zou in elkaar storten, artsen zouden vaker over leven en dood moeten beslissen, volksopstanden te gen de maatregelen zouden de samenleving ontregelen, kin deren zouden onherstelbare onderwijsachterstanden oplo pen, huiselijk geweld zou dra matisch toenemen en het aan tal echtscheidingen zou door het dak gaan. Een stel uit mijn praktijk raakte juist wel met elkaar in gesprek omdat ze vaker thuis zitten deze voorspellingen hard be wijs is, met misschien een 'lichte' uitzondering voor hui selijk geweld, hangen ze nog als donderwolken boven ons gemoed. Dat heeft alles te ma ken met de psychologische kenmerken van een crisis. een situatie waarin je niet meer op de gebruikelijke ma nier belangrijke levensdoelen, zoals gezondheid, kunt berei ken terwijl nieuwe manieren (nog) niet beschikbaar of meetbaar zijn. De combinatie van bedreigde levensdoelen en de onzekerheid over effec tiviteit leidt tot spanning of stress, zowel individueel, rela tioneel als maatschappelijk. En tot meer onenigheid. Want niets doen is in een crisis geen optie. Om uit de crisis te ko men moet je gaan experimen teren. Daarbij is tolerantie voor eventuele fouten cruciaal, evenals gelegenheid geven daarvan te leren. Een crisis is dan ook materieel en emotio neel vaak pijnlijk en vraagt of fers waarvan de last dikwijls zeer ongelijk verdeeld is. nieuwe perspectieven, die an ders nooit of heel laat zouden zijn ontstaan. Neem echt scheidingen. Van allerlei kan ten is voorspeld dat die door de crisis toenemen omdat wankele relaties nu net dat duwtje kunnen krijgen waar door ze omvallen. Als je al ge noeg van elkaar begon te krij gen, dan zorgt de hele dag op elkaars lip zitten er wel voor dat de maat vol raakt. Maar voor toename van echtschei dingen is geen bewijs, eerder voor afname. Een stel uit mijn praktijk raakte juist met elkaar in ge sprek over kwesties waar ze daarvoor geen tijd of aandacht voor hadden, juist omdat ze vaker met elkaar thuis opge scheept zaten. 'Door al deze gesprekken heb ik ontdekt dat zij vooral mijn beste vriendin is. Die wil ik graag dicht bij mij houden', vertelde de man in kwestie. Had Nietzsche ge lijk toen hij schreef: 'Niet het gebrek aan liefde, maar het ge brek aan vriendschap maakt huwelijken ongelukkig'? De een gaat een rondje lo pen, de andere zet Spotify op en begint luidkeels mee te brullen. Beide activitei ten hebben hetzelfde psy chologische effect: een mentaal dipje zal als sneeuw voor de zon verdwij nen. Een Amerikaans onderzoek legde vorig jaar nog het verband tus sen zingen en oxytocine, een hor moon dat vooral vrijkomt bij aanra king, vrijen en massages. Dat knuf felhormoon, dat ook tijdens de zwan gerschap, bevalling en borstvoeding wordt aangemaakt, maakt je vrolijk, helpt je te ontspannen en doet stress afnemen. Wie zingt, produceert ook endorfine, het gelukshormoon dat pijn vermindert en geassocieerd wordt met gevoelens van plezier en genot. Filip Raes, klinisch psycholoog, gedragstherapeut en hoogleraar psy chologie aan de KU Leuven, schrijft over de voordelen van zingen in zijn boek Weg van het piekeren: actie als remedie. ,,In de eerste plaats is zingen goed voor je lichamelijke gezond heid, omdat het je ademhalingscapa citeit verbetert en klachten zoals astma kan doen afnemen'', zegt hij. ,,Het is ook goed voor je spierspan ning en houding.'' Autonomie Maar het mentale effect is net zo dui delijk. ,,Een mens heeft drie basisbe hoeften om zich goed te voelen, en zingen vult die alle drie in'', legt Filip Raes uit. ,,De eerste is competentie of het gevoel ergens goed in te zijn. Wie graag en veel zingt, heeft dat zeker al ervaren. Het tweede is autonomie: zelf het stuur van ons leven in han den hebben en bepalen wat we doen. Van werk waar mensen heel weinig autonomie hebben, weten we dat werknemers er zich slecht in voelen. Bij zingen heb je die autonomie: jij hebt controle over je stem, jij stuurt de zang.'' ,,Een derde basisbehoefte is ver bondenheid. Door samen muziek te maken of te zingen, in een koor bij voorbeeld, voel je je verbonden met de anderen in de groep. Mensen rap porteren zelfs spirituele ervaringen tijdens het samen zingen: ze gaan op in iets groter dan henzelf. Dat zie je ook bij supportersgezang in voetbal stadions of grote parades. Dat groeps- 'Bij zingen heb je autonomie: jij hebt controle over je stem, jij stuurt de zang' gevoel moeten we nu helaas ontbe ren omwille van de coronamaatrege len, maar ook wie in zijn eentje on der de douche zingt, zal zich gelukkig voelen. Als je vol overgave zingt, ver geet je jezelf en de tijd. Je bent dan even niet aan het nadenken of pieke ren. De auto is bijvoorbeeld dé plek om te piekeren. De radio opzetten en meefluiten of -neuriën, helpt dan.'' „Natuurlijk zijn er nog meer hob by's die voldoen aan die drie basisbe hoeften, maar muziek doet net iets meer met ons. Het beroert onze ziel'', gaat Raes voort. ,,Je kunt er kippenvel van krijgen, het kan je aan het huilen maken, of je wordt er blij en extatisch van. Muziek en dans zijn ook een constante in de menselijke geschie denis, en hangen samen met alle be langrijke gebeurtenissen en rituelen in ons leven, van geboorte tot ster ven. Muziek behandelt vaak univer sele thema's, waardoor je je verbon den voelt met anderen, zelfs al luister DINSDAG 23 FEBRUARI 2021 GO Hoewel er voor geen van Eenvoudig gezegd is crisis Rene Diekstra vraagt zich af alle voorspellingen over de gevolgen van corona wel kloppen. Maar een crisis brengt ook c Reageren? rene.diekstra@dpgmedia.nl Waarom meezingen met de radio gezond is INGE STIERS 1. Adem goed Sopraan Kelly Poukens: ,,De lage ademhaling of buikademhaling is de basis van een gezonde zang techniek." 2. Ontspan ,,Ga rechtop staan met je ene voet net iets voor de andere. Zet je voeten op heup breedte. Zo sta je steviger.'' 3. Oefen op een veilige plek ,,In de auto of on der de douche bij voorbeeld. Wil je beter worden? Oefen dan elke dag, maar let erop dat je je stem niet overbelast.'' 4. Leg emotie in je stem ,,Integreer de emotie die de mu ziek bij je oproept in je zang en ont wikkel je eigen stijl.'' 5. Oordeel niet „Wees realistisch. Wil je écht leren zingen? Laat je begeleiden door een zangcoach.'' - FILIP RAES

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2021 | | pagina 20