Zogezien
Wisselpolders:
goed idee of
schrikbeeld?
'Als corona
voorbij is,
wordt het
een soort
luxe, we
combineren
het platte
land en de
stad
De betrokken
bestuurders
zouden het NIOZ-
rapport moeten
omarmen
9
Het ontpolderingsspook waart weer door
Zeeland. Dit keer in de gedaante van een
wisselpolder. Hoewel het nog maar een idee
is, zit de schrik er al goed in.
in Goes voor de klas. Ze is een jaar
met pensioen. Dat biedt het echt
paar ruimte. Ze hebben twee jaar
geleden een appartementje in het
Scheepvaartkwartier in Rotter
dam gekocht. ,,Een stacaravan op
de vierde verdieping", zegt Frits.
Hij zegt dat ze er 'elegant' gaan
doen, met de tram naar de biblio
theek en 's avonds naar bioscoop
en theater. Tineke: ,,We worden
ouder. In Beldert word je niet zo
snel uitgedaagd om ergens naartoe
te gaan. In Rotterdam wel." Frits:
,,Als corona voorbij is, wordt het
een soort luxe, we combineren het
platteland en de stad."
Frits staat bekend als 'de aanja
ger' van wijnhoeve De Kleine
Schorre. Toen hij rond het jaar
2000 buurman en aardappel- en
spruitenboer Krijn-Jan van de
Velde hoorde klagen over de prijs
van zijn producten, zei hij: ,,Begin
een wijngaard." En voegt er nu aan
toe: ,,Je moet af en toe rare dingen
doen. Ik had in Duitsland bij
Mainz gewoond en wist iets van
wijnbouw af." Tineke noemt haar
man 'de praatjesmaker': ,,Hij zorgt
dat de juiste mensen op de juiste
plek terechtkomen." Vanuit hun
woonkamer hebben ze zicht op
Dreischor en op de succesvolle
wijngaard. ,,Daar staat pinot gris",
zegt Frits.
We steken de weg over. Op het
erf van de houtzagerij is de
sneeuw verijsd. In de chaletwo
ning treffen we Arie Swaneveld
(1953). Hij had ruim dertig jaar ei
gen houtbewerkingsbedrijven.
Eerst in 's-Gravenzande. Daarna in
Oude Tonge waar hij problemen
kreeg, het gemeentebestuur was
volgens hem 'corrupt'. Zijn zoon
René Perkins nam het bedrijf over
en vestigde zich in 2007 in Beldert.
René verzaagt boomstammen tot
pasklare planken voor pallets, va
der Arie doet de administratie en
is de - zoals hij het noemt - 'regel
aar'.
Arie mist een deel van de wijs
vinger van zijn linkerhand. Een
ongelukje een jaar of vijf geleden
tijdens opruimwerkzaamheden.
Hoewel de zaag niet aanstond,
draaide het zaagblad nog zachtjes:
,,Ik heb er geen last van, het is net
of de vinger er nog aan zit." Zit de
zagerij wel op de goede plek? Arie:
,,Het antwoord bestaat uit meer
dere delen. Ja, omdat de gemeente
niet tegenwerkt. Het wonen hier is
prettig, de mensen in Zeeland zijn
positief. Voor de aanvoerroute van
het hout zouden we beter in het
oosten van het land zitten. Maar
dat is overkomelijk." En de klach
ten over overlast? ,,We hebben één
of twee buurmannen, die klagen
over alles. Met de andere buren en
de wijnboer hebben we geen last.
Klagers heb je overal, dat zie je aan
De Rijdende Rechter. De gemeente
heeft nog nooit een geluidsover
treding geconstateerd."
De afgelopen weken zijn twee
boeken verschenen over de Hed-
wigepolder. In Alles voor de herto
gin hekelt oud-Statenlid Johan Ro
besin luidruchtig de besluitvor
ming die er in 2014 toe leidde dat
de Raad van State groen licht gaf
voor het onder water zetten van de
polder in het oostelijkste puntje
van Zeeuws-Vlaanderen. Foto
graaf Johan Klein noemt zijn boek
Op de dijk juist een 'stil protest'.
,,In de zin van: zo mooi was het
hier, en dat is door een paar poli
tici weggegeven." Beide boeken
bewijzen dat Zeeland een trauma
heeft overgehouden aan de ont-
poldering van de Hedwige.
En laten nu vrijwel tegelijkertijd
onderzoekers van het NIOZ in
Yerseke een rapport presenteren
waarin ze pleiten voor de aanleg
van wisselpolders. Dat zijn gebie
den tussen twee dijken, waar ge
durende enkele decennia zeewater
wordt toegelaten, zodat ze geleide
lijk opslibben. Dat biedt een be
tere en in ieder geval minder dure
bescherming tegen de zeespiegel
stijging dan het voortdurend op
hogen van de dijken. Volgens de
NIOZ-onderzoekers komt alleen
al langs de Westerschelde 100 kilo
meter dijk hiervoor in aanmer
king. Dat zou de aanleg van ruim
8000 hectare aan wisselpolders
betekenen. Dat is bijna 27 keer zo
veel als de Hedwigepolder.
In een eerste reactie houden be
stuurders van de provincie en wa
terschap Scheldestromen zich op
de vlakte. Het is slechts één van de
denkrichtingen en die wordt nu te
veel gepusht, luidt het commen
taar. Het CDA heeft onmiddellijk
Kamervragen gesteld, waarop mi
nister Cora van Nieuwenhuizen
(VVD, Infrastructuur en Water
staat) uiterst diplomatiek ant
woordde. Niet haar rapport,
slechts een van de scenario's, over
vier jaar meer duidelijkheid. Nie
mand wil hieraan zijn vingers
branden.
Nachtmerrie
Landbouworganisatie ZLTO heeft
het plan meteen van tafel geveegd.
Volgens bestuurder Joris Baecke
laten de NIOZ-onderzoekers de
geest van de hertogin Hedwige uit
de fles. ,,Dit getuigt van weinig
historisch besef." Voor De Le
vende Delta, die gezien de eigen
website al jaren een slapend be
staan leidde, is de wisselpolder
een nachtmerrie. De stichting is
zwetend wakker geschrokken. Met
actiegroep Red onze Polders heeft
ze Van Nieuwenhuizen afgelopen
week voor dit horrorscenario ge
waarschuwd. Om het ontpolder-
spook definitief te begraven, kan
de Westerschelde maar beter wor
den afgesloten met een dam.
De reactie van landbouwers en
anti-ontpolderaars zal de NIOZ-
onderzoekers niet hebben ver
baasd. Die van de duikende be
stuurders heeft hun mogelijk
meer pijn gedaan. Het rapport over
de wisselpolders mag dan niet in
opdracht van de overheid zijn ge
schreven, de inhoud sluit wel di
rect aan bij gedachten die leven
binnen ministeries, provinciehui
zen en waterschapskantoren. Op
basis van gesprekken met tal van
partijen in de Zuidwestelijke
Delta, waaronder de ZLTO, is eind
vorig jaar een gebiedsagenda opge
steld. Die bevat kaartjes waar de
wisselpolders keurig zijn ingete
kend, en niet alleen langs de Wes-
terschelde, zij het dat ze hier dyna
mische dijkzones heten.
Discussiestuk
De Gebiedsagenda Zuidwestelijke
Delta is geen spoorboekje met in
beton gegoten besluiten. Zo ver is
het nog lang niet. Het is een dis
cussiestuk met ideeën om de wa
terveiligheid, de waterkwaliteit,
de natuur en de regionale econo
mie te beschermen en te verster-
ken als de temperatuur, en dus de
zeespiegel, blijft stijgen. Daarbij
zijn wisselpolders een optie, net
zo goed als het afsluiten van zee
armen, al lijkt een slot op de Wes-
terschelde wel het minst waar
schijnlijk. De NIOZ-onderzoekers
hebben één langetermijnscenario
uitgewerkt. De betrokken be
stuurders erkennen dat weliswaar,
maar zouden het moeten omar
men in plaats van bagatelliseren.
Niet als dé oplossing, maar als een
oplossing. Ontpoldering is in Zee
land ongewenst, dat is duidelijk,
maar maak er geen taboe van. Be
oordeel ideeën op basis van onder
zoek en feiten, niet op basis van
spookbeelden.
GO ZATERDAG 20 FEBRUARI 2021
Frits Scheurleer
®Kijk op de
site bij
/video
ERNST JAN ROZENDAAL
""-Beldert, een plukje huizen
vlak bij Dreischor, ver
scholen achter de druive^
van wijnhoeve De Kleine
Schorre. foTOs ruben oreel
Beldert
iterlan
