'Het overlijden van jonge
mensen en kinderen
blijft moeilijk, dat kan
heel taai zijn'
7
PASPOORT
Caroliene is ge
huwd met Jacco,
ze hebben twee
kinderen: Tom
(2007) en Anna
(2011). Het gezin
woont in Marie-
kerke.
ze op de koelplaat ligt, dan is de schrik minder
als je haar aanraakt. Zeg niet tegen een kind dat
opa slaapt, want dan durft het zelf niet meer te
slapen. Ik probeer altijd de familie erbij te be
trekken. Al doet iemand de overledene maar
een sok aan. Soms is een lichaam stram door
lijkstijfheid. Dan laat ik zien hoe ik het soepeler
krijg door te masseren. Zo probeer je de huiver
voor de dood of het overleden lichaam weg te
nemen."
,,De dokter doet de lijkschouw, een arts stelt
het overlijden vast, dan komt de begrafenison
dernemer die mij belt voor de overledenen-
zorg. Gemiddeld doe ik er drie a vier per week.
In verpleeghuizen heb je vaak verwacht overlij
den. Als de cliënt 's nachts overlijdt, komt de
arts de volgende dag. Ik kan dan pas na tien, elf
uur aan het werk. Dat is jammer. Overledenen
hebben vaak te warm gelegen. Dat kan de op
baring met dagen verkorten, terwijl die
meestal vijf tot zes dagen duurt. Er zijn hard
nekkige fabels in omloop. Bij voorbeeld dat we
botten zouden breken. Dat is onzin, ik vertelde
al over het masseren. Een andere fabel is dat
haar- en baardgroei van een overledene nog
doorgaan. Dat klopt niet. Het is de huid die in
zakt omdat de circulatie stopt. Daarom scheer
ik een overledene altijd. Je kunt zeggen dat ik
tegen verval vecht. Hoe houd ik iemand zo
mooi mogelijk? Vaak wordt dat niet gezien,
mensen denken dat je iemand op de koelplaat
legt en dat is het dan. Cremeren of begraven
maakt voor mij geen verschil. Vaak weet ik het
niet eens. Een pacemaker of een medicatie-
pomp moet altijd worden verwijderd."
,,Als er een oude weduwe achterblijft, heeft die
haar eigen verdriet. Ieder het zijne, dat vind ik
heel belangrijk. Het overlijden van jonge men
sen en kinderen blijft moeilijk, dat kan heel
taai zijn. Thuis kan ik goed met mijn man pra
ten, en met mijn ouders. Maar met hen treed ik
niet in detail. Het is voor mij belangrijk om een
collega te hebben met wie ik ongefilterd kan
praten. Ik heb een goede band met de chauffeur
van de rouwauto, we hebben steun aan elkaar."
,,Ik zeg weleens bepaalde dingen tegen mijn
man. Kijk, dat is een mooie kist, zoiets. Ik heb
niks opgeschreven. Dat kan overigens wel. Be
grafenisondernemers hebben wensboekjes
waarin je veel kunt aangeven, zodat nabestaan
den niet meer hoeven na te denken over de kist
en de tekst op de rouwbrief. Dat is ook ontzor-
ging. Voor mij is van belang dat iemand waar
dig verzorgd wordt en netjes de kist in gaat. In
de bijbel wordt ook gesproken over de zorg
voor de doden. Iedereen krijgt die laatste zorg,
of het nu een boef was of een net mens."
-
GO ZATERDAG 20 FEBRUARI 2021
Caroliene van den Bosse: ,,Zo probeer je de huiver voor de dood of
het overleden lichaam weg te nemen." foto ruben oreel
Caroliene van
den Bosse-
Stroo is op 31
oktober 1985 ge
boren in Marie-
kerke, een buurt
schap bij Melis-
kerke, in een ge
reformeerd gezin
met zeven kinde
ren. Eén broer is
ouder, vier zus
sen en een broer
zijn jonger.
Van 2001 tot
2005 volgde ze
de opleiding Ver
zorgende Indivi
duele Gezond
heidszorg op het
Hoornbeeck Col
lege in Goes, een
reformatorische
school voor mid
delbaar beroeps
onderwijs.
Tot 2007 werkte
ze als verzor
gende in ver
pleeghuis Ter
Reede in Vlissin-
gen, daarna
draaide ze week
end- en nacht
diensten bij
Zorgstroom
(thuiszorg). In fe
bruari 2008
maakte ze de
overstap naar
overledenenzorg,
eerst in oplei
ding, vanaf 2011
met een eigen
bedrijf.
Wanneer word je als overledenenverzorg
ster ingeschakeld?
Het zijn vaak ouderen. Je zal ook jonge
overledenen of kinderen verzorgen.
Heb je zelf al zaken geregeld voor je eigen
overlijden?
