'Voorkomen dat Iran
kernwapens maakt'
900 jaar oud badhuis ontdekt in tapasbar
7
NASA ROBOTJEEP
Het was billenknijpen, maar met de gedurfde,
uiterst complexe, geslaagde landing van de
robotjeep Perseverance op Mars schrijft de
Amerikaanse ruimtevaart opnieuw geschiedenis.
De manier waarop technici
van de ruimtevaartorgani
satie Nasa spreken over de
landing van de Marsrover
Perseverance (Volharding) zegt alles.
,,Het is alsof je een auto op Mars zet'',
aldus Matt Wallace, assistent-mana
ger van het project. Vorig jaar, op 30
juli, werd de 1000 kilo zware robot
jeep met een Atlas-draagraket gelan
ceerd en met een snelheid van zes
keer de kogel uit een M16 naar Mars
gebracht. Kort voor tien uur gister
avond (Nederlandse tijd), hing de
Perseverance na een reis van bijna
500 miljoen kilometer boven zijn
ruige landingsgebied op Mars, in de
Jezero-krater nabij de evenaar. Daar
aangekomen begonnen, zoals Nasa-
medewerkers zeggen, seven minutes
of terror'. De zeven verschrikkelijke
minuten tussen het binnendringen
van de dunne atmosfeer van Mars en
een veilige landing van de Marsrover
op het oppervlak van de Rode Pla
neet. Maar de wetenschappers kon
den juichen.
Nu de landing met succes lijkt uit
gevoerd, heeft de mensheid een van
de moeilijkste huzarenstukjes in de
geschiedenis van de internationale
ruimtevaart verricht. Allereerst is er
de precisie: het beoogde landingsge
bied in de krater meet nog geen 7 ki
lometer in doorsnee. Vergelijk het
met het gooien van een dartpijl vanuit
het Witte Huis naar de bull's eye van
een bord in Dallas, schetsen astrono
men van Nasa. Bovendien is de Je
zero-krater erg lastig terrein. De lan
ding vraagt het uiterste. De Persever
ance is met commando's en landings
instructies voorgeprogrammeerd
maar zal, zonder communicatie met
de aarde, het karwei geheel zelfstan
dig uitvoeren. Omdat de Marsrover
ook een beetje kan meedenken, kan
hij op eigen houtje bijsturen.
De capsule met de robotjeep dringt
met een snelheid van bijna 20.000 ki
lometer per uur de atmosfeer binnen.
De onderkant kan daardoor opwar
men tot 1300 graden Celsius maar
wordt beschermd door een hitte
schild. Precisietechnologie bepaalt
wanneer de parachute open moet en
het hitteschild wordt afgeworpen. Als
dat gebeurt, is er vrij baan voor de ra
dar die zicht geeft op het oppervlak.
Kort voor de landing koppelt de bo
venkant van de capsule, met daaraan
de parachute, zich los van de Marsro
ver die aan een met raketmotoren uit
gerust besturingsmechanisme hangt.
Deze zogeheten 'jetpack' brengt de
Perseverance tot vlak boven het op
pervlak en laat de robotjeep aan ny
lonkoorden op Mars zakken.
Na de landing had het uren tot mo
gelijk dagen kunnen duren voordat de
vluchtleiding contact zou krijgen met
de Perseverance. Maar gisteravond
stuurde de robot al snel de eerste
foto's naar de aarde. Zou de Persever
ance het niet hebben gered, dan had
de robotjeep hetzelfde lot ondergaan
als van andere Marslandingen - de
helft ervan is mislukt - en zou er acht
jaar werk en 2,2 miljard euro verloren
zijn gegaan.
Nasa omschrijft de Perseverance als
de 'grootste, zwaarste en technisch
meest uitgeruste zeswielige geoloog
die ooit in de ruimte is gebracht'. Aan
boord van het karretje - 3 meter lang
en 2,7 meter breed - bevinden zich ze
ven wetenschappelijke instrumenten,
23 camera's en een laser. Voor het eerst
is een Marsrover ook uitgerust met
microfoons voor geluidsopnames en
een kleine helikopter van 1,8 kilo die
in haar 'buik' zit.
De robotjeep zal minstens twee jaar
speuren naar vroeger microbiologisch
leven, onderzoek verrichten naar het
klimaat en de bodem van Mars, en
nieuwe technologie uittesten voor
(on)bemande missies naar Mars,
waaronder de helikopter Ingenuity.
De stenen en het stof dat de lander
verzamelt bij de krater en een uitge
droogde rivierdelta worden met een
volgende missie in 2031 naar de aarde
gebracht. Dat gebeurt in samenwer
king met de Europese ruimtevaartor
ganisatie ESA die ook de missie met
de Perseverance ondersteunt.
Met de landing van de Perseverance
sluit Mars een druk weekje af. De af
gelopen dagen bereikten twee andere
missies al de Rode Planeet: de sondes
Hope (van de Verenigde Arabische
Emiraten) en Tianwen-1 (China).
-
t -
Een woordvoerder van presi
dent Joe Biden zei dat Iran 'nog
ver weg is' van het naleven van het
akkoord. Iran zei eerder dat de an
dere landen eerst hun afspraken
moeten nakomen, voordat Iran
zich aan het akkoord gaat houden.
De ministers spraken ook hun
zorgen uit over de recente nucle
aire activiteiten van Iran. Het land
verrijkt sinds kort uranium tot
20 procent. Als uranium meer ver
rijkt wordt, is het bruikbaarder als
energiebron maar ook schadelij
ker. Het is volgens de landen
daarom van belang om weer te
overleggen met Iran.
De Amerikaanse minister An
tony Blinken herhaalde gisteren
de intentie om het verdrag weer te
ondertekenen. Het land stapte
daar in 2018 onder Trump uit, ter
wijl het in 2015 een belangrijke rol
had bij de totstandkoming van de
deal. Andere ondertekenaars zijn
China, Rusland, de EU en Iran.
vrijdag 19 februari 2021
Historisch huzarenstukje:
'Alsof je auto op Mars zet'
9-13 km
remparachute
in werking
2 km:
afstoten
parachute,
afdaling
Rover
geplaatst,
lander
vliegt weg.
7-11 km: afwerpen
hitteschild
Hans van Zon
Rotterdam/ Pasadena
3D Panorama
camera's
Supercam
Laser/camera/spectro
meter kan tot 7 meter
ver samenstelling van de
bodem vaststellen.
Weerstation
Pixl Sherloc
meet chemische detecteert
samenstelling organische
gesteente verbindingen
Grond
boor
Antenne
Zendt data
aarde
j" naar at
Grond
radar
L- .7
-LZ
BRUSSEL Duitsland, Frankrijk,
het Verenigd Koninkrijk en de
Verenigde Staten willen ervoor
zorgen dat Iran zich aan de af
spraken uit het atoomakkoord
van 2015 houdt. De ministers
van Buitenlandse Zaken van de
vier landen hebben na een overleg
benadrukt dat ze willen voorko
men dat Iran kernwapens krijgt.
SEVILLA In de vloer en het
plafond van een tapasbar in
Sevilla zijn de overblijfselen
ontdekt van een islamitisch
badhuis.
Het gaat volgens archeologen
om de belangrijkste Arabische
baden uit de 12de eeuw.
Bar Giralda, waar de schat is ont
dekt, ligt in het hart van Sevilla.
Het is een van de populairste ho
recagelegenheden van de Zuid-
Spaanse stad, die nu waarschijn
lijk zal uitgroeien tot een toeristi
sche attractie van formaat.
De goed bewaard gebleven
muurschilderingen werden afge
lopen zomer tijdens werkzaam
heden ontdekt, maar konden nu
VV 1
Archeologen zijn dolblij met
de schat. foto giralda
pas op waarde worden geschat,
zegt Alvaro Jiménez, de verant
woordelijke archeoloog.
Jiménez en zijn team vonden
onder het gips dat het plafond
bedekte een dakraam in de vorm
van een achtpuntige ster. Verder
onderzoek leidde naar 88 dakra
men, in allerlei vormen. ,,De
baden waren van boven tot onder
geverfd, met een hoogwaardige
geometrische versiering", vertelt
hij tegen de Spaanse krant El
Pais.
,,Deze belangrijke ontdekking
geeft ons een idee van hoe an
dere baden eruit gezien zouden
kunnen hebben tijdens de Almo-
had-periode. Sevilla en Marra-
kesh waren destijds de hoofdste
den van het islamitische rijk. De
hamam ligt dicht bij de belangrijk
ste moskee van Sevilla, die ook in
de 12de eeuw werd gebouwd.''
