F
v
cjXs
10 NIEUWS
TWEEDE
KAMERVERKIEZINGEN NIEUWKOMERS OP DE KIESLIJSTEN
Ze willen het parlement opschudden
met grootse plannen. Maar hoe breken
nieuwe partijen door de vestingmuur rond
het Binnenhof? Over financiële drempels,
coronadominantie, en een machtsstrijd bij
de partij van Willem Engel.
Klaver rekent op Kaag voor linkse
samenwerking op asielgebied
Het was een frap
pante vertoning
onlangs bij het
gebouw van de
Kiesraad in een
van de Haagse
kantoortorens.
Politieke partijen moesten de
papierwinkel inleveren bij de
organisatie van de verkiezingen.
Een formaliteit, maar vooral een
bijzonder moment voor nieuwko
mers. Maar liefst 24 van de 37 deel
nemende partijen (een record)
zitten nu niet in het parlement.
Bij een partij was de sfeer grim
mig: Vrij Sociaal Nederland
(VSN) gaat gehavend richting
17 maart. De partij met activist
Willem Engel op plek drie is nog
vóór de geboorte uiteengevallen in
twee kieslijsten. De boel staat zo
op scherp, dat oprichter en lijst
trekker Bas Filippini via een zij
deur het pand van de Kiesraad
verliet, met de ingeseinde politie
paraat en zijn eigen beveiligers in
de buurt. Filippini over de breuk:
,,Ik merkte dat Engel en de groep
om hem heen te activistisch zijn,
een keer viel het woord 'genocide'
toen het over coronabeleid ging,
en in jullie krant had hij het over
'de dictatuur' waarvan we verlost
moesten worden. Dat was de
druppel.''
VSN
Het kamp-Engel ontkent de boos
doener te zijn en stelt juist dat
Filippini wanbeleid voert, hij heeft
zomaar een andere partijbestuur-
der uit het Kamer van Koophan
del-register geschrapt en is inmid
dels geroyeerd door de leden van
VSN (al ontkent Filippini dat laat
ste). Een woordvoerder van de
Kiesraad noemt het een unieke
situatie: ,,Dat een partij op deze
manier twee lijsten inlevert, heb
ben we ook nog nooit meege
maakt.'' De zaak werd door beide
strijdende vleugels aangevochten
bij de Raad van State, maar die liet
de gesplitste lijsten en aanduidin
gen van de Kiesraad afgelopen
dinsdag intact.
Zo'n stormachtige start als VSN
kent geen andere partij, maar meer
lijsttrekkers en campagneleiders
worstelen. Het gebrek aan fysieke
campagnes werkt hen tegen, de
schaarse (media-)aandacht en
schrale budgetten spelen sommi
gen parten. Zelfs de pr-behendige
partijleider Richard de Mos van
Code Oranje merkt dat: ,,Ik ben nu
al een paar keer afgebeld voor talk
shows omdat er weer iemand over
corona moest komen praten. Het
domineert alles hè.''
De Mos gaat alsnog zo veel mo
gelijk het land in. Hij bezocht
laatst horecaondernemers in Delft
en Zoetermeer ('op afstand') en
hoorde hij hun zorgen. ,,Maar de
zaaltjes kunnen we niet in en
fondsenwervingdiners gaan niet.''
Code Oranje moet het doen met
'enkele tienduizenden euro's', lan
delijke partijen hebben soms meer
dan een miljoen euro in de cam
pagnekas. Voor De Mos ligt dat
punt extra gevoelig; het Openbaar
Ministerie verdenkt hem van cor
ruptie en samenspannen met
Haagse ondernemers. ,,Maar ik
DEBAT
K
u
®êot
merk van die zaak niets hoor, nie
mand begint erover. We zijn van
de ombudspolitiek, willen echt in
spraak, met burgerjury's en speci
ale conferenties.''
Mooie plannen
Het is een populair thema bij veel
Verkiezingen
zijn voor nieuwe
partijen vaak een
slachting. Sinds
de verkiezingen
van 2002 is het
slechts vier
partijen gelukt
partijen: meer macht voor burgers.
Toverwoorden zijn 'directe demo
cratie' en referenda. De nieuwko
mers bestormen het Binnenhof
soms met opvallende plannen. Bij1
pleit bijvoorbeeld voor de invoer
van een 30-urige werkweek met
behoud van loon, JezusLeeft ziet
behalve in de Heer ook heil in een
'algeheel inhaalverbod' voor
vrachtverkeer, de Boer Burger Be
weging wil initiatieven bevorde
ren om 'fosfaat uit menselijke ont
lasting' te genereren, Nida wil veel
minder reclames op straat en De
Feestpartij van Johan Vlemmix
pleit voor 'een nationale feestdag'
als de coronacrisis over is en nu al
vast 10.000 euro belastingvrij voor
iedere Nederlander.
Diverse partijen beschouwen
zichzelf daarbij liever als een 'be
weging', opgekomen 'van on
derop', grassroots is het Ameri
kaanse modewoord. ,,We zijn hard
nodig'', zegt Andreas Klein, kandi
daat bij Jong, een nieuwe partij die
opkomt voor - inderdaad - jonge
ren. ,,Bij andere partijen is dat ge
luid weg. Neem corona: jongeren
zijn de nieuwe kwetsbaren, heb
ben echt een valse start.'' Klein
denkt dat Jong klein kan begin
nen, met twee zetels. ,,Maar zon-
donderdag 18 februari 2021
GO
'Calimeropartij' op zoek
Niels Klaassen
Den Haag
DEN HAAG GroenLinks-leider
Jesse Klaver wil niet toegeven
aan 'rechtse partijen' als het
gaat om asiel. Dat zei hij gisteren
in de derde aflevering van de ver
kiezingsserie De Lijsttrekkers.
Klaver rekent op dit punt op D66-
leider Sigrid Kaag met wie zijn
band '100 procent beter is' dan
met Alexander Pechtold.
Klaver wil dat D66 en andere
linkse partijen elkaar 'stevig vast
houden' op het gebied. Drie jaar
geleden wilde GroenLinks niet in
het kabinet vanwege het asielbe
leid, D66 stapte wel in. Het ging
GroenLinks te ver om vluchtelin
gen, zoals toen uit Syrië, tegen te
houden aan de hand van politieke
afspraken zoals de Turkije-deal.
Anders dan bijvoorbeeld VVD en
CDA wil GroenLinks minder
streng asielbeleid. Eerstge
noemde partijen zetten met har
dere hand in op opvang in de
regio. Klaver zegt dat dit niet
werkt. ,,Ik ben voor menselijkheid.
Mensen die vluchten voor oorlog
en geweld moeten we opvangen.
Ook kinderen die vastzitten in de
kampen in Moria moeten we hier
een plek geven.''
n
GroenLinks-leider Jesse
Klaver wil een 'menselijker'
asielbeleid. foto bart maat
Maar liefst 24 van de 37
deelnemende partijen bij
de verkiezingen (een re
cord) zitten nu niet in het
parlement. foto robin utrecht
- Joost van Spanje,
hoogleraar politicologie