iem
BSEF* m
10 ZEELAND
Familie Leenstra uit Bartlehiem ontdooide gestrande rijders
Djurre Leenstra uit Vlissingen speelde
een rolletje in een reddingsactie tijdens de
Elfstedentocht van 74 jaar geleden. ,,Als
mijn ouders niks hadden gedaan, was het
voor zo'n 20 mannen slecht afgelopen."
Ouwerkerk
Krant
Vlissinger Djurre
Leenstra (76) bracht
zijn jongste jaren
door op de zuivelfa
briek van Bartle
hiem, waarvan zijn
vader de directeur was. Tijdens de
Elfstedentocht van 1947 maakte hij
deel uit van een bijzondere red
dingsactie. ,,Het heeft mijn ouders
altijd gestoken dat daar nooit over is
gerept", zegt hij. ,,En dat terwijl daar
toch het leven van 20 a 24 schaatsers
is gered."
Voor Leenstra op tafel ligt het
boek 'De tocht der tochten' van Jo
hannes Lolkama, een omvangrijk
werk uit 2007 met een overzicht van
alle Elfstedentochten en hun bij
zonderheden. Maar dat wat zich op
de 8ste februari van 1947 op het ijs
tussen Franeker en Bartlehiem af
speelde, wordt er niet in vermeld.
,,Mijn ouders, Wiebe en Jochemine,
hebben toen een heldendaad ver
richt", vertelt de in Vlissingen neer
gestreken Fries. Zelf hebben zij
daar niet mee te koop willen lopen
en inmiddels zijn ze op hoge leeftijd
overleden. Maar het mag wel eens
verteld worden. En nu het afgelopen
week zo vroor en er weer over een
Elfstedentocht gesproken en ge
schreven werd, kwam het weer bij
mij boven."
De wedstrijd van 1963 staat be
kend als de meest barre ooit. Die van
1947 deed er echter nauwelijks voor
onder. Het was dik onder nul, er
stond een snijdende wind en er lag
overal stuifsneeuw. Op het onbe
schutte traject in het noordwesten
Mijn ouders hebben
toen een heldendaad
verricht
- Djurre Leenstra (76)
van Friesland - in de volksmond 'de
weg der martelaren' genoemd - kre
gen veel schaatsers het verschrikke
lijk zwaar. Leenstra: ,,Velen waren
moe en onderkoeld. Ze gingen even
in het riet liggen om uit te rusten.
Als je dan even ligt, voelt
dat héél lekker. Maar
als je er te lang ligt,
wordt het je fa
taal. Het
nieuws dat er
veel schaat
sers in de
problemen
waren, bereikte langzaam de zuivel
fabriek. Mijn vader heeft toen ge
probeerd de organisatie te bereiken,
maar daar gaf niemand thuis. En ook
de politie kwam niet in actie. Toen
heeft mijn vader zijn personeel op
pad gestuurd met sleeën waarmee
normaal melkbussen vervoerd wer
den."
De arbeiders van de 'büterfabryk'
schaatsten of liepen de route in te
gengestelde richting af, op zoek naar
tot op het bot verkleumde schaat
sers. Ze namen ze mee terug naar
Bartlehiem, waar de gestrande
schaatsers in de ketelruimte van de
fabriek konden opwarmen. Leen
stra: ,,De temperatuur was daar
haast tropisch. De 20 a 24 mannen
ontdooiden daar, ze waren
zielsblij. Mijn moeder gaf ze
warm eten en drinken. Ik
was toen bijna drie, bracht
met mijn ADHD wat leven
in de brouwerij en heb
met de bevroren tenen
van die mannen lopen
spelen, vertelde mijn
moeder later. Die voelden
daar toch weinig meer van.
Later hebben mijn ouders
ook brieven gehad van die
schaatsers, om hen
te bedanken. De
ene helft kwam ongeschonden uit
de strijd, anderen moesten één of
meer tenen missenMaar als ze niet
waren opgepikt, was het veel slech
ter met hen afgelopen. Vanuit de or
ganisatie was er totaal geen zicht op
wat er onderweg gebeurde."
Bartlehiem is bij de Elfsteden
tocht vooral bekend als plek van de
splitsing. Daar komen de schaatsers
het bekende bruggetje onderdoor,
om linksaf naar Dokkum te gaan. En
op hetzelfde punt komen de rijders
weer terug, om vervolgens het laat
ste stuk naar Leeuwarden af te leg
gen. Djurre Leenstra kwam zelf in
1985 door zijn geboortedorp, toen
hij debuteerde in de wereldbe
roemde schaatswedstrijd en 'm met
gemak uitreed. „De omstandighe
den waren toen veel beter dan in
1947. wie een beetje geoefend was,
haalde de finish zonder problemen."
Djurres ouders, Wiebe en Joche
mine, maakten al deel uit van de
Elfstedengeschiedenis. Beiden heb
ben, net als de Vlissinger, een tegel
tje op het blauw-witte monument
in het dorpje Giekerk. Ze reden na
melijk de Elfstedentochten van
1940,1941 en 1942 (niet voltooid).
Met het verhaal over de reddingsac
tie is hun rol in de historie van de
tocht der tochten nog net iets groter.
ÉI
BARTLEHIEM;
EEN UNIEK KNOOPPUNT
woensdag 17 februari 2021
GO
1
Voetballer San
der Ouwerkerk
keert na één
jaar weer terug
bij Zeelandia
Middelburg. Na
de zomer van
2020 vertrok de
middenvelder
naar zaterdag
tweedeklasser
Serooskerke,
waar hij uitein
delijk vanwege
het coronavirus
nauwelijks
speelde.
11
Philip Krant is
op 81-jarige
leeftijd overle
den. Hij was ja
renlang team
manager van
VC Vlissingen,
onder meer in
de proftijd.
Krant kwam uit
het midden van
het land. Als tie
ner debuteerde
hij in het eerste
van semi-prof-
club Hilversum,
waar hij tien
jaar speelde.
In de jaren ze
ventig ver
huisde hij voor
zijn werk naar
Zeeland, waar
hij eerst bij Vlis
singen speelde
en vervolgens
leider werd
onder trainer
Kees Vermunt.
Die rol vertolkte
hij tot en met de
proftijd en later
ook nog onder
Ruud Pennings.
'In '47 speelde ik met bevroren
tenen van geredde schaatsers'
Roeland van Vliet
Vlissingen
In het naslagwerk 'De tocht der tochten' is er
wel aandacht voor Bartlehiem, maar het
verhaal over de reddingsactie
van de ouders van Djurre
Leenstra ontbreekt.
hOIOBOAZ I IMMtHMANS
