Ondergang dreigt voor trotse Hollandse zeilvloot
12 NIEUWS
NOODKREET ZEILSCHIPPERS
Honderden Nederlandse charterzeilschepen
dreigen verloren te gaan. De beloofde miljoenensteun
is nog steeds niet uitbetaald. Schippers Ton en Jouke
Lemmers (vader en zoon) vrezen voor het einde van
oer-Hollands cultureel erfgoed. ,,Als ik failliet ga, is ook
het schip verloren."
1
Pampus. Het kabinet zegde 15 mil
joen euro steun toe aan de charter
vaart. Een halfjaar later is het geld
nog steeds niet uitgekeerd, omdat er
gebakkeleid wordt over hoe het ver
deeld wordt en wie het krijgt.
Dat probleem begint bij de defini
tie van de 'bruine vloot', zoals de
chartervaart in de volksmond heet.
De omschrijvingen 'varend erfgoed'
of 'historische, houten schepen met
bruine zeilen' voldoen niet, aange
zien de schepen juist zijn aangepast
aan de strenger wordende veilig
heidseisen. ,,Er zijn geen houten
schepen meer en bijna niemand
heeft bruine zeilen'', zegt Jouke Lem
mers, zoon van Ton.
Ook de aan de noodsteun gekop
pelde SBI-code, die elk bedrijf in het
Handelsregister krijgt, zorgt voor
problemen. Zeilschepen vallen in
dezelfde categorie als veerponten,
rondvaartboten en cruiseschepen.
Jouke: ,,Als de Holland-Amerika Lijn
ook aanspraak kan maken, is het
potje zo leeg.''
De schepen in de haven van Durger-
dam liggen er mooi bij in het win
terse tafereel. De Stella Maris, een
klassieke klipper, is een van de blik
vangers. Normaal bevaart schipper
Ton Lemmers (79) met zijn passa
giers het IJsselmeer, de Waddenzee
en de Oostzee. Door de coronacrisis
ligt zijn charter- én woonschip al
maanden werkeloos in de
haven. ,,Het laatste geld heb ik in ok
tober 2019 verdiend'', zegt Ton som
ber. ,,Veel boekingen zijn doorge
schoven naar dit jaar. Maar ik zie niet
gebeuren dat we met Pasen weer
kunnen varen.''
Het doet pijn. Ton zit al een halve
eeuw in het zeilvak. Hij begon met
een oud vrachtschip dat hij redde van
de sloop en eigenhandig ombouwde
tot zeilschip. De kennis over masten,
zeilen en het tuigen haalde hij bij
oud-schippers. In de jaren 80 was hij
een van de pioniers van de huidige
chartervloot, die met ruim vierhon
derd schepen de grootste ter wereld
is. Ton: ,,Het is een uniek product,
een stukje Hollands Glorie.''
De historische vloot met zeilsche
pen, die soms honderd jaar oud zijn,
wordt bedreigd. Ze mogen door de
coronamaatregelen niet met passa
giers varen. Ondernemers verliezen
gemiddeld 75 procent omzet. Velen
staan aan de rand van een faillisse
ment. Vorig jaar juni hielden
175 schepen een protest bij het eiland
Onwerkbaar
Bovendien sluiten de criteria van de
brancheverenigingen veel onderne
mers juist uit. Jouke komt niet in aan
merking omdat zijn zeiljacht (Chero
kee) nog geen vijftig jaar oud is en hij
met minder dan twaalf passagiers
vaart. Vader Ton, die gepensioneerd
is, haalt de grens van 40.000 euro
omzet niet.
,,De criteria deugen niet, zijn on
werkbaar en juridisch niet houd
baar'', zegt Jouke. ,,Te veel onderne
mers vallen buiten de boot. Mijn
vader is een van de oprichters van de
chartervloot. Het zou bespottelijk
zijn als hij geen steun krijgt.''
Een maand geleden stuurden Ton en
Jouke met veertig andere onderne
mers een brandbrief naar staatssecre
taris Mona Keijzer (Economische Za
ken). Daarin bieden ze oplossingen
voor simpeler criteria, zodat het geld
sneller en eerlijker verdeeld kan wor
den. Ze stellen onder meer een aparte
subcategorie in de SBI-code voor, zo
dat alleen commerciële charterzeil
schepen in aanmerking komen.
De Tweede Kamerleden Hilde Pal-
land (CDA) en Aukje de Vries (VVD)
hebben Keijzer om opheldering ge
vraagd. Volgens de staatssecretaris is
tijd nodig voor een 'juridisch houd
baar en praktisch uitvoerbaar instru
ment' dat eerst getoetst moet worden
door de Europese Commissie. Ook
wil ze voorkomen dat er een overlap
is met de al bestaande Tegemoetko
ming Vaste Lasten (TVL) voor getrof
fen ondernemers. ,,Datgene wat in de
reguliere TVL vergoed wordt, moet
niet ook nog eens vergoed worden
via deze regeling'', zei Keijzer on
langs.
De ondernemers overleven nog
dankzij goedwillende klanten die
vouchers hebben geaccepteerd en
hun reizen hebben uitgesteld naar dit
jaar. Met de aanbetalingen kunnen
vaste lasten
worden be
taald, zoals het
onderhoud, de
keuring en het
havengeld. Ton:
,,Gasten beta
len vooruit.
Daardoor kan
ik het schip in
orde maken.
Maar als ik niet
kan varen,
moeten ze een keer hun geld terug.''
Jouke: ,,Als we in het voorjaar niet
kunnen varen, kunnen klanten de
vouchers niet verzilveren. Die han
gen als een zwaard van Damocles
De criteria voor
steun zijn
onwerkbaar en
juridisch
niet houdbaar
woensdag 17 februari 2021
GO
'We zij n het visitekaart j e van
Tonny van der Mee
Durgerdam/Rotterdam
De vloot
in de haven
van Durger-
dam.
- Jouke Lemmers
