Bayer: levering van CureVac nog dit jaar NIEUWS 13 Europa lonkt naar eerder bekritiseerd vaccin NVWA: stop direct verkoop bamboeservies Suu Kyi komt voor rechter CORONA GAMALEJA-INSTITUUT Het Gamaleja-instituut, het Russi sche nationale onderzoekscen trum voor epidemiologie en mi crobiologie, was voor de corona- pandemie relatief onbekend. Wat wetenschappelijke resultaten be treft, kwam het niet voor in de top 100 van het blad Nature en zelfs niet in de Russische top 50 van universitaire instellingen. Toen een jaar geleden het coro navirus vanuit China en Europa naar Rusland oprukte, lag de naam Gamaleja plots op alle Russische lippen. In samenwerking met het wetenschappelijke centrum van virologie en biotechnologie Vektor in Novosibirsk ging de staf van Ga- maleja vol overtuiging het gevecht aan met het coronavirus. Ervaring was er genoeg. Het cen trum werd in 1891 opgericht en kreeg de naam van Nikolaj Gama- leja (1859-1949), een in het Oekraï ense Odessa geboren arts, microbi oloog en epidemioloog. Hij had ge werkt in Parijs onder Louis Pas teur, wiens vaccins ziektes als hondsdolheid en miltvuur onder controle hadden gebracht. Terug in Rusland zette Nikolaj Gamaleja zich aan de ontwikkeling van vac cins tegen de pokken voor Sovjet militairen Daarna volgde vele ja ren waarin het instituut - waar te genwoordig zo'n 1200 mensen werken - een vrijwel geruisloos bestaan leidde en waarin het meerdere inentingsprogramma's tegen griep en verkoudheid be dacht. Enige bekendheid, althans in Rusland zelf, kreeg Gamaleja pas in 2014, toen het tekende voor een vaccin tegen het levensgevaarlijke ebolavirus, dat bij tijd en wijle in Afrika woedt. Ook tegen het adem halingsproblemen veroorzakende MERS-virus, dat in Saoedi-Arabië de kop opstak, leverde het centrum in 2018 een naar eigen zeggen af doende entstof. Voorbij Enigszins tragisch voor Gamaleja was dat beide ziekten al min of meer voorbij waren voordat de vaccins in de praktijk konden wor den ingezet. Daardoor staan ze al leen in Rusland geregistreerd en zijn ze internationaal niet te ge- bruiken. Maar de uitbraak van co rona gaf Gamaleja een enorme herkansing. Al in het voorjaar van 2020 had het instituut zogeheten vectoren - dat zijn dragers waarop deeltjes van het te bestrijden virus het lichaam kunnen worden inge bracht om antilichamen aan te ma ken - klaarliggen. Die vectoren stamden nog van uit de jaren 80. Het Gamaleja-in- stituut gebruikte die destijds voor de bestrijding van redelijk on schuldige griep- en verkoudheids- virussen. Andere ontwikkelaars als Pfizer en Moderna experimenteer den sinds 2010 met een andere, synthetische, drager (mRNA), maar zij konden de bruikbaarheid ervan pas vorig jaar vaststellen. Dat gaf Gamaleja de voorsprong, waar door het een halfjaar na het uitbre- ken van de pandemie al zijn vaccin kon presenteren. De voltallige staf van Gamaleja kreeg het vaccin ingespoten, inclu sief Aleksandr Gintsboerg, al een kwarteeuw de directeur. Toen pre sident Vladimir Poetin in augustus Spoetnik V aankondigde, zei Gintsboerg: ,,Na vijf maanden is onze immuniteit goed. We hebben een aanzienlijk niveau van antili chamen, die bescherming bieden tegen iedere dosis van Covid-19." 'Slalom' De kritiek uit het buitenland was evenwel stormachtig. Gamaleja sloeg, waarschijnlijk onder druk van het Kremlin, de derde testfase over en liet Spoetnik V direct regis teren. Rusland wilde koste wat kost de eerste zijn met een vaccin tegen Covid-19. ,,Het is alsof je bij de slalom de poortjes overslaat, ge woon rechtdoor gaat en de me daille opeist", zei het hoofd van een koepel van internationale far maceuten die in Rusland werken. Maar begin februari kregen we tenschappers van Gamaleja hun revanche: het gerenommeerde tijdschrift The Lancet publiceerde onderzoeksresultaten waaruit blijkt dat Spoetnik V inderdaad voor ruim 90 procent effectief is en bovendien veilig. Dat leidde ertoe dat zelfs Europa voorzichtig begon te opperen het vaccin aan te schaf fen. Daarvoor moet het Europees Ge neesmiddelenagentschap (EMA) Spoetnik V nog wel goedkeuren. Maar als dat tussen nu en - naar verwachting - over enkele maan den gebeurt, is de naam Gamaleja voor altijd aan de anonimiteit ont trokken. LEVERKUSEN De Duitse farma ceut Bayer denkt in het vierde kwartaal van dit jaar de eerste coro- navaccins van CureVac te kunnen leveren. Topman Werner Baumann heeft dat gisteren gezegd tijdens een bezoek van premier Armin La- schet van Noordrijn-Westfalen aan de fabriek in Wuppertal die de vac cins moet gaan maken. CureVac is in december begon nen met de latefasetests van zijn vaccin en denkt dit kwartaal daar van de eerste resultaten te kunnen overleggen. Het Europees Genees middelenbureau (EMA) gaat al meekijken met de tussentijdse re sultaten, zodat het vaccin snel kan worden goedgekeurd. De Europese Unie heeft al 225 miljoen doses van het CureVac- vaccin besteld, mits dat wordt goedgekeurd. Daarnaast heeft Brus sel een optie op nog eens 180 mil joen doses. Nederland bestelde al vast 8,6 miljoen doses. Begin deze maand werd bekend dat Bayer CureVac gaat helpen bij de productie van de vaccins. Vol gend jaar denkt Bayer ruim 160 mil joen doses te kunnen produceren. DEN HAAG Serviesgoed van bam boe en van melaminekunststof, zo als koffiebekers 'to go', mag niet meer worden verkocht, zo adviseert de Nederlandse Voedsel- en Wa renautoriteit (NVWA). Zulk ser vies blijkt gifstoffen af te geven wanneer bij contact met warmte. Dat kan leiden tot maagirritatie. Minister Tamara van Ark (Medi sche Zorg) schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat de NVWA en Bureau Risicobeoordeling onder zoek (BuRO) daarom adviseren servies van bamboe-melamine niet meer te gebruiken. De NVWA laat importeurs en aanbieders ervan weten dat zij de producten meteen uit de handel moeten halen. Van Ark heeft het onderwerp in Brussel op de agenda laten zetten, schrijft ze. dinsdag 16 februari 2021 GO AKTApilot Vaccinpro- ductie bij een Rus sisch bedrijf. FOTO REUTERS c,oc a Russen kunnen alsnog pronken met Spoetnik Steeds meer landen opteren voor Spoetnik V, het Russische vaccin tegen corona. De ont wikkelaar ervan, het Gamaleja- instituut in Moskou, is trots. Maar het heeft veel wereldwijde achterdocht moeten overwin nen. Joost Bosman Moskou Een specialist van het Gama- leja-instituut tijdens de ontwik keling van Spoetnik V. foto epa NAYPYIDAW Aung San Suu Kyi, de door de militaire junta gevangengenomen leider van Myanmar, blijft nog tot zeker morgen vastzitten. Dan moet ze voor de rechter verschij nen, heeft haar advocaat Khin Maung Zaw gisteren gezegd tegen journalisten in de Myan- marese hoofdstad Naypyidaw. Begin februari pleegde het leger van Myanmar een staatsgreep, en nam Suu Kyi daarbij gevangen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2021 | | pagina 13