'Absoluut niet de bedoeling dat vaccins in koelkast terechtkomen'
7
CORONA DISTRIBUTIEMISSER A
Half januari rinkelt de tele
foon van hoofd zieken
huisapotheek Noortje
Swart in het Amster
damse UMC. ,,Het RIVM
belde mij omdat ze erachter waren ge
komen dat een zelfstandig werkende
arts vaccins had besteld op haar thuis
adres. Ik vind het opmerkelijk dat dit
kon. Het RIVM was er zelf ook ernstig
van in de war.''
Op 26 januari gingen vijf flacons
met zeker dertig vaccins naar het
thuisadres van die arts. Swart, die vac-
cincoördinator van alle ziekenhuis
apothekers is: ,,De vraag aan mij was
of ik ervoor kon zorgen dat de vaccins
alsnog terecht zouden komen bij de
juiste doelgroep.''
Swart belt een apotheker uit de
woonplaats van de arts. De apotheker
- die anoniem wil blijven - komt met
een in actie: ,,De arts vertelde dat ze
online vaccins had besteld en pas later
in de gaten kreeg dat dit niet de bedoe
ling was. Ze heeft meerdere keren met
het RIVM gebeld, maar kon niet meer
van haar bestelling af. Ook al lagen die
vaccins toen nog in Oss.'' In die Bra
bantse stad is het grootste distributie
punt van vaccins van distributeur Mo-
vianto.
,,Ook wij hebben gebeld met de
vraag: kunnen we dat vervoer stop
pen? Of kunnen die vaccins recht
streeks naar ons? Maar dat kon niet
meer. Toen wij haar adres opzochten,
bleken die vaccins gewoon naar een
woonhuis te gaan. Ik heb gezegd: leg
ze dan als de wiedeweerga in de koel
kast. Het was gewoon bij haar thuis,
dus daar lagen ze tussen de melk, kaas
en eieren'', vervolgt de apotheker.
,,Tien minuten voordat de vaccins ar
riveren, word je gebeld. De arts heeft
ons toen gebeld, en wij hebben de vac
cins zo snel mogelijk opgehaald. Wij
hebben gevalideerde koelboxen die 72
uur koel blijven. We zijn meteen die
kant opgereden en hebben de vaccins
direct overgeheveld uit de koelkast.
Maar wij waren natuurlijk niet binnen
tien minuten op dat adres.''
Bij de Pfizer/BioNTech-vaccins is
het juist belangrijk dat de temperatuur
goed gecontroleerd blijft, anders gaan
de vaccins mogelijk verloren. Apothe
ker Swart: ,,Op deze manier kun je de
koude keten waar we het continu over
hebben, totaal niet borgen. De koel
kast van die dame is natuurlijk een
normale keukenkoelkast. Wij hebben
de vaccins snel opgehaald en gebruikt,
dus ze zijn gelukkig niet verloren ge
gaan. Maar het verhaal is wel vreemd.
Die dame is erg meewerkend, maar
het is heel raar dat je vaccins zo kunt
bestellen. Vijf hele flacons zonder
toetsing. We hebben ook het RIVM
gebeld en dat zegt: we kunnen het niet
anders maken dan dit. Ik ben er echt
Ik ben er echt van
geschrokken: dat dit
door allerlei controles
heen is gefietst
van geschrokken: dat dit door allerlei
controles heen is gefietst, als er al con
troles zijn.''
Dat een lading vaccins die klaarstaat
voor levering niet meer gewijzigd kan
worden, daar kunnen apothekers nog
wel begrip voor opbrengen. ,,De vac
cins zitten verpakt in dozen van 195
flacons, dan kun je niet de hele order
laten staan. Maar zorg in elk geval dat
ze niet bij iemand terechtkomen die er
geen recht op heeft'', betoogt de ano
nieme apotheker. ,,Dit geeft mij geen
goede hoop voor de hele campagne. Je
doet ontzettend je best het maximale
uit een flacon te trekken, we hebben
nog geen spuitje weggegooid. Dat
heeft weinig zin als het aan de andere
kant zo lek is als een mandje. Daar
word ik wel een beetj e verdrietig van.''
REACTIE RIVM
Tientallen delicate
vaccins van Pfizer/-
BioNTech belandden
vorige maand in een
koelkast in een woonhuis.
Hoe konden vaccins die
ons uit de crisis moeten
helpen tussen de melk en
kaas verzeild raken?
maandag 15 februari 2021
Oss/Amsterdam
Bij de distributie
van coronavaccins
gaat het meestal
goed, zoals hier in het
Maasstad Ziekenhuis
in Rotterdam, maar
het systeem is nog
niet waterdicht.
FOTO ARIE KIEVIT
—Hoofdapotheker Noortje Swart
,,Eind januari is inderdaad
een bestelling geplaatst
en geleverd bij een zelf
standige arts. Deze speci
fieke levering kon niet
meer voorkomen worden.
Daarom zijn goede afspra
ken gemaakt over wat deze
arts met het vaccin zou
doen. In verband met de uit
voering van de Covid-vacci-
natie op een andere locatie
is het technisch mogelijk
om het afleveradres aan te
passen. Het is uiteraard niet
de bedoeling dat een arts
vaccins laat leveren op zijn
woonadres, tenzij dit over
eenkomt met zijn praktijk
adres. Dit is echter niet te
controleren en het is de
verantwoordelijkheid van de
arts om de vaccins conform
de werkinstructie op de
juiste wijze te beheren. Het
is natuurlijk absoluut niet de
bedoeling dat die vaccins in
een koelkast terechtkomen.
Het heeft ons verbaasd dat
een arts die op de hoogte is
van de schaarste dit doet.
Er is een maximumaantal
vaccins dat besteld kan
worden per besteller. De
verantwoordelijkheid ligt bij
de besteller. Na melding van
dit incident is de controle
verscherpt. Inmiddels
checkt het programma-
management alle orders.''
Volgens de inspectie en
de Twentse zorginstelling
CarintReggeland waar 129
vaccins over waren, zijn er
meerdere redenen waarom
vaccins overblijven. Het kan
zijn dat bewoners niet ge
vaccineerd konden worden
door een corona-uitbraak of
andere ziektes, of dat be
woners zijn overleden. Vol
gens de instelling heeft zij
22 locaties en moest zij per
locatie een veelvoud van
zes bestellen. Woordvoer
der Leonie Jellema: ,,Als er
dan in één locatie drie over
zijn, hebben we die conform
de richtlijnen aan medewer
kers gegeven.''
Distributeur Movianto ver
wijst naar het RIVM. Dat le
vert als opdrachtgever de
adressen aan, zegt woord
voerder Heller. ,,Wij leveren
alles volgens de richtlijnen.''
Hoe coronavaccins tussen
de kaas en melk belandden
Marcia Nieuwenhuis
