10 NIEUWS TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN ZOEKEN NAAR DE GOEDE KOERS Lijsttrekkers begeven zich deze verkiezingscampagne op spekglad ijs. Fel commentaar op coronabeleid is gewaagd, onschuldig flirten met een Elfstedentocht valt al verkeerd en voor visionaire verhalen lijkt amper ruimte. v«'.jheid dagen tot de verkiezingen nders dan bij veel andere verkiezingen is er deze keer weinig twijfel over welk thema domi neert. Eén probleem: er valt lastig een goede campagne over te voe ren. De coronapandemie bepaalt het dagelijks leven, maar het is voor politici een uiterst brandbaar onderwerp. Te felle kritiek op co- ronabeleid lijkt verkeerd te vallen, daarbij zijn de meeste partijen het grofweg eens over de grote lijnen. Ziedaar de contouren van een 'onmogelijke campagne', zoals een coalitiebron verzucht. De coronacrisis plaatst campag neteams voor een duivels dilemma: wie het niet over corona heeft, verliest al gauw de aandacht. Maar zodra het c-woord wél valt, begeef je je op glad ijs, weet campagne strateeg Mark Thiessen (voorheen actief voor de VVD). ,,Het gaat vooral over de vraag: wie vertrouw je het leiderschap toe in een crisis, wie straalt rust uit? Iedereen wil die bonus voor stabiel crisisma nagement. Dan kom je dus in een spagaat: zodra je hard gaat inbeu ken op coronabeleid lever je bij de kiezer juist in op waardering voor crisisleiderschap.'' Al krijgt vooralsnog slechts één crisismanager veel coronakrediet: de VVD van premier Mark Rutte staat op eenzame hoogte in de pei lingen, volgens onderzoekers is het 'rally around theflag-effect' - kiezers scharen zich in crisistijd rond hun leider - niet uitgewerkt. Wilders mild Het luidruchtig uitdagen van de leider kan uitdraaien op politieke kamikaze, lijkt zelfs PVV-leider Geert Wilders te beseffen. In re cente coronadebatten is hij uiterst kritisch - over de avondklok, de reguliere zorg, de vaccinatievolg orde - maar de PVV-lijsttrekker verpakt het commentaar mild, benadrukt tussendoor dat hij via moties heus samenwerkt met an dere partijen. Of neem deze inleiding van een kritische vraag: ,,Dit was niet be doeld om een potje naar elkaar te zwartepieten'', zei de PVV-leider tijdens het coronadebat begin februari. ,,Ik viel van m'n stoel", zegt Thiessen. ,,Wilders kiest vaak zulke felle woorden.'' Een softe Wilders, CDA-lijst- trekker Wopke Hoekstra die de VVD hard aanvalt, D66'er Jetten die flirt met de mogelijkheid van een Elfstedentocht: vier weken vóór de stembusgang zoeken par tijen nog altijd naar de optimale koers en toon. Zo nu en dan wordt een ouderwetse campagnetruc van stal gehaald, zoals Hoekstra die de basisscholenopening als nieuws brengt. Of D66 in Amster dam dat op Twitter even jubelt dat de avondklok wat later inging ('ge niet nog even van het mentaal ge zonde D66-halfuurtje') - de tweet werd verwijderd. Partijen zelf ontkennen dat het campagnestunts zijn, over en weer leidt het tot beschuldigingen over 'profilering' en 'goedkoop scoren', waarbij het op het Binnenhof wemelt van potten en ketels die elkaar voor zwart verslijten. Ongepast De voorbeelden maken wel duide lijk hoe listig campagnevoeren in een crisis is. Wat in 'vredestijd' prima kan, lijkt nu ineens contro versieel, vergezocht of ongepast. Columnisten maakten massaal gehakt van het 'klapschaatsnatio- nalisme' onder lijsttrekkers die het Elfstedenfeestje wilden vie ren: 'Straks zal het ijs gewoon weer smelten, net als de geloof waardigheid van al deze mensen', sneerde columnist Özcan Akyol in deze krant. ,,Dan probeer je eens wat en dan ontploft het in je ge zicht'', zegt een bron bij een coali tiepartij. Een andere ingewijde: ,,We zitten vol ideeën, maar bij elk plan denk je meteen: kunnen we dit in deze tijd wel doen?" Als corona de campagne zal domineren, beïnvloedt de cam pagne dan ook het coronabeleid? Zal het kabinet eerder de lock- down versoepelen om de gunst van de kiezer te winnen, of juist harder ingrijpen om als sterke crisismanager te opereren? Binnen het OMT werd wel gevreesd voor perverse electorale prikkels, maar vooralsnog is daar geen sprake van, zeggen diverse leden, daarbij Hetgaatoverde vraag: wie vertrouw je het leiderschap toe in een crisis? verwijzend naar de laatste advie zen die vrijwel volledig werden overgenomen. ,,Ik was er wel bang voor'', zegt Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care. ,,Maar ik zie het nu niet. Wel is er al langer meer oog voor andere adviezen dan alleen die van het OMT.'' Hooguit wordt er achteraf wat meer gepronkt met besluiten. Verantwoordelijkheid Ook ChristenUnie-lijsttrekker Gert-Jan Segers gelooft niet dat het coronabeleid lijdt onder ver kiezingskoorts: ,,Ik denk dat we ons echt wel bewust zijn van onze verantwoordelijkheid in deze ui terst lastige tijd. Wat ik wel hoop, is dat kiezers beseffen dat ze straks in het stemhokje niet kiezen voor alleen het moment van deze coro- nacrisis, maar dat de verkiezingen ook gaan over al die andere thema's voor de verdere toe komst.'' Debatleiders, kranten en talk shows zullen de diverse onder werpen agenderen, van klimaat tot migratie en arbeidsmarkt tot woningmarkt. Maar de coronacri sis duwt veel naar de marge. Meer dan hopen dat er nog ruimte komt voor non-coronadebatten kunnen Segers en collega's niet: ze staan aan de vooravond van een 'onmo gelijke campagne' met een onge wisse finale en een vermoedelijk cruciale rol voor de directe con frontaties in grote (tv-)debatten. Want veel campagneteams weige ren zich neer te leggen bij de hui dige surplace in de peilingen, klinkt het bij een coalitiepartij: ,,We gaan niet voor nul-nul.'' maandag 15 februari 2021 GO 'Onmogelijke' campagne Niels Klaassen Den Haag - Mark Thiessen, campagnestrateeg Het aftellen naar de Tweede Kamerverkie zingen op 17 maart is begonnen.Vanaf van daag in deze krant een dagelijkse verkiezings pagina. Hierop bieden we u een mix van inter views met lijsttrekkers, inzichtgevende artike len over verkiezings thema's en actuele campagneverhalen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2021 | | pagina 10