Kogel is
door de
kerk: geen
NK op
natuurijs
7
WITTE WERELD SPOOR
Na vijf dagen spoorchaos laat NS de treinen vandaag weer
meer volgens de normale dienstregeling rijden. Maar hoe
kan het toch dat NS en ProRail een klein decennium na de
sneeuwellende van 2012 nog steeds niet de winter aankunnen?
Utrecht
Het zag er een week geleden zo
veelbelovend uit. ,,Alle draaiboeken
zijn up-to-date, de voorraden op
peil en onze mensen hebben de
juiste instructies gehad'', citeerde
NS Lisette van Ooste, programma
manager seizoensvoorbereidingen,
in een persbericht. ,,Sinds de
strenge winter van 2010-2011 heb
ben NS en ProRail samen een uitge
breid winterprogramma.''
Een week later is van alle mooie
woorden weinig terechtgekomen.
15.000 treinen vielen er sinds zon
dag uit, volgens de site Treinreizi
ger^. Ruim twee keer zoveel als de
7000 na de sneeuwchaos van 2012.
Zondag schrapte NS alle treinen, de
dagen erna werd voor maximaal de
helft van het reguliere rooster gere
den. Wél ingezette treinen waren
vrijwel alleen sprinters en telden
slechts enkele rijtuigen. Reizigers
stonden hutjemutje, wat voor een
klachtenregen zorgde.
NS wijst op de infrastructuur,
ProRail dus. ,,Omdat de wissels bij
de emplacementen waar onze trei
nen staan opgesteld als laatste door
ProRail werden ontdooid, konden
we lange tijd niet bij onze treinen'',
zegt woordvoerder Arno Leblanc.
Gevolg was dat die daardoor dagen
stilstonden. ,,Zodra een trein 48 uur
niet rijdt zijn we wettelijk verplicht
deze uitgebreid te laten inspecte
ren. Daardoor kunnen we nog
steeds veel treinen niet inzetten.''
ProRail wijst op de zeldzame cock
tail van hevige sneeuw, storm en
extreme vrieskou. ,,Het Neder
landse spoor telt 6500 wissels. De
meesten zijn verwarmd, maar bij
dit extreme weer helpt dat niet'',
vertelt Coen van Kranenburg.
,,Sneeuwploegen moeten ze dan
met bezems, bladblazers en gas
branders sneeuwvrij maken. Met
7000 kilometer spoor is dat a hell of
a job." ProRail betwist dat NS
achteraan stond. ,,Heel capa
bele mensen kijken welke
wissels prioriteit krijgen. We
weten hoe belangrijk de trei
nen van NS zijn.''
'Onacceptabel'
Reizigersvereniging Rover
kijkt het hoofdschuddend
aan. ,,Dat de treinen zondag
niet reden begrijpen we, maar de
problemen duren nu al dagen'',
zegt directeur Freek Bos. Rover wil
een onderzoek naar het herstelver
mogen van het ov na grote storin
gen. ,,Of het nu storm is, hitte of
sneeuwval, het duurt vaak enorm
lang voordat de dienstregeling weer
normaal is.''
Hildebrand van Kuijeren, oprich
ter van Treinreiziger.nl, noemt de
spoorellende onacceptabel. ,,Zelfs
de winterdienstregeling, waarbij
voor 80 procent wordt gereden,
lukte nog niet. Het valt toch niet uit
te leggen dat er tussen Den Haag en
Rotterdam nog steeds slechts twee
keer per uur een trein rijdt met drie
treinstellen?"
Vraag is wat NS en ProRail heb
ben geleerd van de sneeuwrijke
winters van 2009 tot 2012. Extreem
winterweer zorgde toen meer
maals voor dagenlange problemen
en gestrande reizigers. ,,Toch bleef
NS altijd met 70 tot 80 procent van
de treinen rijden'', aldus Van Kuij-
eren. ,,Door de lockdown bedraagt
het aantal reizigers een fractie van
wat het normaal is. Bedenk je eens
wat voor chaos het anders zou zijn.
Dan was het land te klein.''
In 2012 beloofde minister van In
frastructuur Milieu Melanie
Schultz de Tweede Kamer het spoor
winterproofte maken. NS en ProRail
zouden zich richten op drie ele
menten: ,,Een snellere reistijd, een
betrouwbaardere dienstverlening
en een betere reiservaring. Een be
trouwbaarder dienstverlening be
tekent het minimaliseren van het
optreden van verstoringen en de
impact van verstoringen.''
In een uitgelekte NS-evaluatie uit
2012 werd beloofd de wissels bin
nen enkele jaren op 'Zwitsers ni
veau' te brengen. ,,Zwitserse wis
sels zijn betrouwbaarder en ver
warmen de gehele wissel in plaats
van een beperkt deel, zoals in Ne
derland.'' Volgens ProRail zijn wis
sels wel verbeterd en is 60 procent
nu elektrisch verwarmd in plaats
van met gas. Onduidelijk is of dat
het 'Zwitserse niveau' is.
NS wijst erop dat het spoor nu
eenmaal gebouwd is voor Neder
land, waar sneeuw zeldzaam is.
ProRail voegt eraan toe dat Duits
land deze week ook grote proble
men heeft. ,,Daar zijn ze sneeuw
meer gewend dan hier. Het is niet
zo dat wij in Nederland als enige dit
soort problemen hebben.''
Arriva
Waar de dienstregeling van NS nog
ontregeld is, rijdt grote regionale
vervoerder Arriva alweer dagen
grotendeels normaal. Maandag en
dinsdag kampte de vervoerder al
leen in Oost-Nederland met een
ontregelde dienstregeling. De trei
nen in Noord-Nederland en Lim
burg reden het normale rooster. In
Limburg nam Arriva maandag zelfs
de dienst van NS over. ,,Reizigers
die normaliter met de intercity rei
zen, konden nu met Arriva-treinen
hun reis voortzetten.''
Volgens woordvoerder Nikkie
Smit heeft Arriva op de zuidelijke
trajecten langere treinen ingezet
om voldoende zitplaatsen te bie
den. ,,Daarnaast hebben wij onze
treinen lokaal gestationeerd. Dat
betekent dat wij bij aanvang van de
dienstregeling de treinen op de
juiste plekken hebben staan. Daar
naast wordt ook personeel lokaal
ingezet. Ons logistieke proces
speelt zich regionaal af, waardoor
bijsturen goed mogelijk is.''
In een verklaring van minister
Van Ark (Sport) staat: 'Het is op
dit moment al erg druk met
mensen die op en rond het ijs
aanwezig zijn. Het kabinet
heeft overlegd met het Veilig-
heidsberaad over het organise
ren van een NK marathon op
natuurijs in Nederland. We
zijn gezamenlijk tot de conclu
sie gekomen dat het helaas
vanwege de druk op de zorg en
politie en handhaving nu niet
mogelijk is coronaproof afge
bakend buiten een wedstrijd te
organiseren.' Dat is voor ieder
een een teleurstelling, consta
teert de minister.
De beslissing komt na dagen
van overleg. Daarbij moesten
vooral zorgen worden wegge
nomen over de toestroom van
publiek. Uit recente ervaringen
was al duidelijk dat het moge
lijk is een groep van zo'n 120
topsporters en hun begelei
ding 'in een bubbel' te hou
den.
KNSB noemt
het een bittere pil
en enorm zware
teleurstelling
Schaatsbond KNSB stuurde al
eerder een plan van aanpak
naar het ministerie van Volks
gezondheid, Welzijn en Sport.
De complete topdivisie (man
nen en vrouwen, plus reserves)
had al een eerste coronatest
ondergaan in de eigen omge
ving. In het weekend moest
een tweede PCR-test volgen,
als alle schaatsers geïsoleerd in
een hotel zouden zitten.
De kogel moest gisteren door
de kerk, anders zou het besluit
te laat komen. Volgens de
weersvoorspellingen komt de
temperatuur na het weekeinde
weer boven het vriespunt uit.
De laatste editie werd in
januari 2013 verreden op het
Veluwemeer bij Elburg.
,,Dit is een heel bittere pil,
een enorm zware teleurstel
ling'', reageert Remy de Wit,
technisch directeur van de
KNSB. ,,Er lag een unieke kans
om in deze vorstperiode een
heroïsche wedstrijd te organi
seren.''
vrijdag 12 februari 2021
GO
Door NS beloofde 'Zwitserse
wissels' kwamen er niet
David Bremmer
Er liggen 6500 wissels
in het Nederlandse
spoornetwerk.
Er komt geen NK marathon-
schaatsen op natuurijs. Dat
heeft het kabinet besloten,
na overleg met de schaats
bond en de veiligheids
regio's.
Edwin van der Aa
Den Haag
Sportpagina's