IS il
|i|K
Kamer wil kapen van huizen voor verhuur verbieden
7
Ze zijn boos.
Verdrietig. En
teleurgesteld. Bijna
drie jaar wachten
nabestaanden van het
mortierongeluk in Mali
op gerechtigheid, maar
nu komt het OM met de
conclusie dat niemand
vervolgd kan worden.
,,We zijn in shock.''
De frustratie bij Greetje
Groenbroek, de moeder
van de omgekomen
Henry Hoving (29), zit
diep. Heel diep. Het kan
toch niet zo zijn dat twee jongens de
dood in zijn gejaagd en dat er alleen
mensen aftreden die politiek verant
woordelijk zijn, vertelde ze in april
2018. Ze stond op het punt aangifte te
doen tegen Defensie wegens 'dood
door schuld'. ,,Als wij zoiets hadden
geflikt, waren we aan de hoogste
boom geknoopt'', zei ze toen.
Afgelopen week werd haar vrees
waarheid. De dood van haar zoon en
zijn maatje Kevin Roggeveld (24) blijft
vooralsnog onbestraft. In 2016 kwa
men ze om het leven toen een mor
tiergranaat in Mali ontplofte terwijl ze
het projectiel wilden afvuren tijdens
een oefening. De militairen trof geen
blaam. Het was hun werkgever die
fout op fout stapelde bij de aanschaf,
het vervoer en de opslag, zou blijken
in de maanden die volgden.
De conclusie dat niemand wordt
gestraft is een bittere pil voor de nabe
staanden, die nog harder binnenkomt
als ze het onderzoek onder ogen krij
gen waarop het Openbaar Ministerie
zijn conclusie baseert. „Eerlijk gezegd
vind ik het een giller'', zegt Groen-
broek.
Ze leest dat dienstvoorschriften zijn
overtreden. Ze komt verklaringen
tegen van militairen die zeggen dat
'onbruikbare munitie' met een druk
op de enterknop in 'bruikbaar' is ver
anderd zonder dat daar technisch
onderzoek aan ten grondslag lag. Dat
er militairen zijn die mensen kunnen
aanwijzen van wie ze weten dat ze
hebben gejokt over informatie die is
gegeven toen er onderzoek werd ge
daan naar het fatale ongeval. ,,Ik snap
Ik kan hier geen vrede
mee hebben en geef
niet op. Ons leven staat
al 4,5 jaar op zijn kop
dat je niet zomaar mensen kunt ver
volgen, maar ik zie ook niet dat er iets
is gedaan met die verklaringen. Dat is
wel heel onbevredigend.''
Geen uitsluitsel
Het OM deelde afgelopen week in een
brief aan de nabestaanden de redenen
waarom niemand vervolgd kan wor
den. Het grootste probleem is volgens
het OM dat de directe oorzaak van de
vroegtijdige ontploffing niet is komen
vast te staan. Er lagen al verschillende
rapporten waarin verklaringen van ex
perts niet eensluidend waren. Een
ingehuurde buitenlandse deskundige
kon ook geen uitsluitsel geven.
Aannemelijk is dat de chemische
verslechtering in de schokbuis van de
mortiergranaat een belangrijke rol
heeft gespeeld, maar er kunnen meer-
dere factoren zijn, aldus het OM. Zo
kan het gaan om een productiefout
die had moeten worden gezien, de
mortiergranaat kan instabiel zijn ge
worden tijdens het vervoer naar Mali
of in de opslag. Omdat de precieze
oorzaak niet is te achterhalen kan er
ook niemand direct verantwoordelijk
worden gehouden voor het ongeval,
redeneert het OM na het bestuderen
van in totaal vijf onderzoeken.
Advocaat Michael Ruperti, die de
nabestaanden bijstaat, noemt de be
slissing van het OM onbegrijpelijk.
Het feitenonderzoek van de mare
chaussee bevestigt volgens hem dat
er van alles misging vanaf het mo
ment van de aanschaf tot het ongeval.
Net zoals ook de Onderzoeksraad
voor Veiligheid dat al eerder conclu
deerde. ,,Maar er is gewoon onvolle
dig onderzoek gedaan naar wie daar
voor verantwoordelijk is.''
Ruperti begrijpt niet dat mensen
met belastende verklaringen niet na
der worden gehoord. ,,Zo'n militair
die verklaart dat informatie is achter
gehouden, dat hij mensen kan aan
wijzen die jokken. Dat is al een straf
baar feit op zich. Daar moet je achter
aan gaan. Dan kom je ergens.''
Fouten
Daar komt volgens Ruperti bij dat de
insteek van het OM volgens hem een
verkeerde is. ,,Of de mortier nu is
ontploft door een verkeerd pinnetje
of door vocht, maakt niet uit. In de
hele keten van aanschaf, tot keuring
en opslag zijn fouten gemaakt. Er zijn
militairen die duidelijk verklaren
waar je dan moet zoeken, maar er
wordt niet doorgevraagd. Dan snap ik
oprecht niet hoe je tot deze conclusie
kunt komen.''
De nabestaanden laten het er dan
ook niet bij zitten. Ze stappen nu zelf
naar de rechter om vervolging af te
dwingen. Moeder Greetje Groen-
broek: ,,Ik kan hier geen vrede mee
hebben en geef niet op. Ons leven
staat al 4,5 jaar op zijn kop. Elke keer
worden wij geconfronteerd met die
lege stoel. Als ik mijn kleindochter
zie, denk ik vaak: zij zal Henry nooit
leren kennen. Dat blijft heel confron
terend. Daar hebben ze bij Defensie
geen last van.''
Steeds meer koopwoningen wor
den opgekocht door beleggers. On
derzoek van het Kadaster laat zien
dat het aandeel panden gekocht
door particuliere verhuurders is
toegenomen van 2 procent in 2009
naar 6 procent in 2018. En in grote
steden en studentensteden ligt dit
percentage veel hoger.
Dit is een probleem, omdat in
zulke buurten geregeld een
schaarste aan betaalbare koopwo
ningen ontstaat. Veel particuliere
beleggers vragen vervolgens hoge
huurprijzen voor hun pand.
Gemeenteraden moeten straks
een verbod kunnen invoeren om
woningen zonder vergunning te
verhuren in gebieden waarin dit
speelt, vindt de voormalige coalitie.
Zo'n ban geldt dan tot maximaal
vier jaar na aankoop van het pand.
De woning kan in de tussentijd
bij uitzondering alsnog met een
vergunning verhuurd worden, bij
voorbeeld als de woning is bedoeld
voor verhuur aan familieleden. Of
als de eigenaar - nadat die minstens
een jaar zelf in het huis heeft ge
woond - de woning voor kortere
tijd wil verhuren.
Eigenaren mogen een woning
ook verhuren als ze
die al in bezit had
den voordat de
nieuwe regels
ingaan. Ook
een huis dat bij
verkoop al mi
nimaal zes
maanden ver
huurd wordt,
valt niet
onder
het ver-
bod. Overigens was minister van
Binnenlandse Zaken Kajsa Ollon-
gren al bezig met een vergelijkbaar
wetsvoorstel, maar de partijen vre
zen dat dit plan in de ijskast belandt
nu het kabinet is afgetreden.
Hun voorstel is ook duurzamer
dan dat van de demissionair minis-
Nu maatregelen
nemen om kopers
een eerlijkere
kans te geven
ter: deze wetswijziging geeft
gemeenten minimaal vijf jaar de
mogelijkheid een opkoopbescher
ming in te voeren. De regel kan ook
worden verlengd, na een evaluatie.
Het voorstel van de minister beslaat
slechts drie jaar.
ChristenUnie-Kamerlid Carla
Dik-Faber is de initiatiefnemer van
het opkoopverbod. ,,Er is een groot
tekort aan woningen en er moet
flink worden bijgebouwd. Die wo
ningen staan er nog niet, maar we
kunnen nü al wel maatregelen
nemen om kopers een eerlijkere
kans te geven. Met dit voorstel hou
den we grote beleggers tegen en
geven we ruimte aan starters en
gezinnen.''
maandag 8 februari 2021
GO
'Een militair verklaarde al dat
informatie is achtergehouden'
Raymond Boere
Den Haag
De twee families van de omgekomen militairen met links Greetje Groenbroek. foto corné sparidaens
i
In
- Greetje Groenbroek
Henry Hoving
en Kevin Rogge
veld kwamen
in 2016 om bij
een mortier
ongeval in Mali.
FOTO'S CORNÉ
SPARIDAENS, HH/ANP
De Tweede Kamer wil investeer
ders dwarsbomen die huizen
voor mensen wegkapen en er
zelf niet in gaan wonen. Vandaag
komen de ChristenUnie, CDA,
VVD en D66 daarom met een
plan voor een opkoopverbod
voor tenminste vijf jaar.
Edwin van der Aa
Den Haag
-Carla Dik-Faber,
CU-Kamerlid
