Onder politici
Niemand in Den Haag wil de
nieuwe Hugo de Jonge zijn
Leukemie-overlever
als 'ramptoerist'
Veel mensen
waar hoog
van wordt
opgegeven
willen
niet
Helmvrouw
wil niet wijken
Scholier (15)
Politiek verslaggever Hans van Soest schrijft elke week over wat er speelt in Den Haag.
Deze week: Wie wil er straks nog minister worden?
1 a ie slopen som-
mige mensen
hier'', verzucht
\J \i ChristenUnie-
V V leider Gert-Jan
Segers. Hij denkt al na over toe
komstige kandidaat-bewindslie
den. Als de partij na de verkiezin
gen aan de formatietafel terecht
komt, moet hij zo'n lijstje paraat
hebben. ,,Als je mensen polst,
merk je dat ze beseffen hoe zwaar
het is wat je ze vraagt.''
Wie minister wordt, moet reke
ning houden met werkweken van
70 tot 80 uur, continue media-aan
dacht, een hoog afbreukrisico en
een gezin dat je nog zelden ziet.
Geen aantrekkelijk vooruitzicht.
Het maakt dat partijen soms lastig
kandidaten kunnen vinden die
van buiten de politiek komen. In
het bedrijfsleven verdien je ook
nog eens beter.
Deze week stond Hugo de Jonge
weer twee volle dagen in de
Tweede Kamer. Voor het kerstre
ces gingen er nog stemmen op in
de Tweede Kamer om de minister
van Volksgezondheid meer tijd te
laten om de coronacrisis te beteu
gelen, maar dat voornemen was bij
voorbaat gedoemd te mislukken.
Segers vindt dat de Tweede Ka
mer te veel bezig is met incidenten
en het vergroten van tegenstellin
gen. ,,Bij elke fout wordt de vraag
gesteld of iemand moet aftreden.
Geen enkele minister komt scha
devrij uit Den Haag.''
Oud-bankpresident Herman
Wijffels ziet in zijn kennissen
kring dat veel bestuurders uit het
bedrijfsleven daarom bedanken
voor een overstap naar de politiek.
Hij vergelijkt het met de economi
sche Wet van Gresham: de omloop
van fout geld verdringt goed geld.
In de tijd dat we nog met gouden
munten betaalden, sneden men
sen er kleine reepjes vanaf. Daar
werd mee betaald. Onbeschadigde
munten hielden mensen in hun
beurs.
,,Zo gaat het ook met politiek'',
zegt Wijffels. ,,Mensen die waarde
vertegenwoordigen, denken wel
drie keer na voordat ze de overstap
maken naar een kabinet. Kijk naar
de verruwing in de Tweede Kamer
en hoe soepel er wordt omge
sprongen met de waarheid. Wie
zichzelf serieus neemt, laat zich
toch niet elke dag afblaffen door
Geert Wilders?''
Wijffels naam zoemde rond bij
elke kabinetsformatie waar het
CDA bij betrokken was de laatste
decennia. Hij werd voor het eerst
gevraagd toen Dries van Agt nog
premier was. ,,En in het eerste ka
binet Lubbers mocht ik zelfs kie
zen welke portefeuille ik wilde en
later ben ik nog vaak gepolst om
de partij te gaan leiden.'' Maar de
voormalig Rabo-topman en SER-
voorzitter heeft de overstap nooit
willen maken. ,,Je kunt zomaar de
risee worden. Kijk naar wat er nu
met Hugo de Jonge gebeurt.''
VVD-leider Mark Rutte maakte de
overstap vanuit het bedrijfsleven,
net als huidige CDA-leider Wopke
Hoekstra. Maar veel mensen van
wie hoog wordt opgegeven, willen
niet. Neem voormalig DSM-baas
Feike Sijbesma. Hij oogstte lof
toen het kabinet hem aan het be
gin van de coronacrisis vroeg vol
doende mondkapjes voor Neder
land te regelen. Onlangs nog op
perde GroenLinks om Sijbesma 'of
een type zoals hij' de vaccinatie
problemen te laten oplossen.
Alleen: Sijbesma heeft zijn buik
een beetje vol van Den Haag, we
ten mensen uit zijn omgeving. Na
dat het kabinet hem inschakelde,
kreeg hij veel verdachtmakingen
over zich heen omdat zijn broer
voor farmaceut AstraZeneca
werkt. Als jouw beroep je omge
ving zó hard raakt, laat dan maar.
De Haagse mores stellen de Ka
mer voor een dilemma. De vele
zware debatten zijn nodig: er gaat
het nodige mis bij de overheid (ze
ker ook bij de corona-aanpak) en
daar zijn bewindslieden verant
woordelijk voor. Maar als we
niet wat 'genadiger met elkaar
omgaan', zoals Segers het
noemt, kunnen partijen alleen
nog maar kandidaten werven
die al uit de politiek of de amb
tenarij komen. „Mensen die al
door de Haagse wasstraat
zijn gegaan en alleen
maar veilige zinnen
uitspreken. Daar
mee doen we ons
zelf tekort. Er zijn
veel mensen met ex
pertise buiten Den
Haag die we hier hard
nodig hebben."
GO ZATERDAG 6 FEBRUARI 2021
Een paar jaar geleden had hij nog leukemie.
Waarom zou deze 15-jarige jongen uit Gouda
nou gaan rellen?
Hij is een voorbeeld van een meeloper, 'noem mij
maar een ramptoerist', heeft hij er zelf over ge
zegd. Het is dinsdag 26 januari, een avond eer
der ging het mis in tal van steden. Er is opwin
ding in het land, overal dagen jongeren de politie
uit. Sommigen 'rechtvaardigen' het voor zichzelf
door te denken dat ze tegen de overheid en die
onderdrukkende avondklok knokken, anderen
willen gewoon klieren. En tot die laatste catego
rie horen zijn vrienden. De afspraak met hen is
bij hem om de hoek. De jongen, met Marok
kaanse roots, maar afkomstig uit een modern
gezin met goed Nederlands sprekende ouders,
gaat kijken. Z'n vrienden hebben al wat stenen
verzameld. Het is niet precies duidelijk wat ze
gaan doen. Voordat er ook maar een steen
wordt gegooid, komt de politie al binnen en
houdt de club aan. Twee nachten zit de middel
bare scholier vast. Opgepakt op basis van de zo
genoemde 'hooliganwet': afspreken om te gaan
rellen. Zijn familie is in paniek en belt een advo
caat. De jongen heeft een vorm van bloedkanker
gehad, leukemie. Hij heeft medicijnen nodig.
Maar justitie wil hem voorgeleiden aan de rech
tercommissaris en nog twee weken vasthou
den. Dat weet zijn advocaat te voorkomen, maar
een rechtszaak dreigt nog. Terwijl, zegt de jon
gen, hij alleen maar ging kijken.
- Victor Schildkamp
FOTO ANP
Nou hoeft niemand medelijden
te hebben met bewindslieden. Ze
dienen kritisch te worden gevolgd.
Maar hun beleid wordt er niet be
ter van wanneer een minister die
leiding moet geven aan een
enorme crisis en die dikwijls met
beveiligers over straat moet, door
Kamerleden al maanden op Twit
ter wordt beschimpt met de leus
#hugodej ongekanniks.
Edith Schippers kreeg hoge
waarderingscijfers als minister in
het vorige kabinet. Maar toen ze
deze kabinetsperiode tot twee
keer toe door Rutte werd gevraagd
terug te keren, bedankte ze. Einde
lijk had ze wat meer tijd voor haar
kind. Ze is nu directeur bij DSM.
Het is een vreemd beeld, zondagmiddag
op het Eindhovense 18 Septemberplein.
ME'ers meppen en duwen een groep
schreeuwende actievoerders richting het
Stationsplein.
Terwijl de politie de meute naar achteren
dwingt, komt uit het gedrang een vrouw in
zwartleren jas tevoorschijn. Een actievoer
der struikelt over haar, de ME rukt op,
maar zij blijft op haar roze kleed zitten. Met
een motorhelm op haar hoofd, vizier geslo
ten. Op het kleedje ligt een kartonnen
bordje met de tekst 'vacciNEE'. Een ME'er
verschijnt recht voor haar neus en roept
dat ze moet opstaan. De vrouw blijft zitten
en incasseert een paar tikken tegen haar
benen. Ze wijkt niet. Achter haar rug neemt
de dreiging van de groep toe. De ME-linie
trekt om de 29-jarige vrouw heen. Zij blijft
achter in niemandsland, op haar roze
kleedje. Niet lang, vertelt ze een week later
aan de telefoon. Ze werd al snel opgepakt
en zit een dag vast. Haar benen zijn blauw
geslagen, zegt ze. Bij twaalf organisaties
liggen klachten over de politieman die haar
tikken gaf en 'een halve aangifte', zegt de
vrouw die eigenaresse is van een website
waar mannen luxe escortdames kunnen
reserveren.
- Wout van Arensbergen
