Drone registreert
veel relschoppers
pasfotoscherp
'Ik werd in het
nauw gedreven'
'Verwisseld met
andere jongen'
15
Ondernemer (30)
'Meeloper' (19)
Maar weinig rel
schoppers die zon
dag 24 januari in de
Eindhovense bin
nenstad verniel
den, plunderden en de ME beko
gelden zullen de 'fotograaf hoog
boven hun hoofd hebben gezien.
Een politiedrone hing al 's och
tends in de lucht, tot het donker
werd. Gezichten van tientallen
relschoppers zijn vastgelegd. Met
pasfotokwaliteit.
De dertig Eindhovense recher
cheurs van teamleider André -
'achternaam liever niet' - werken
zich door vele honderden uren
beeldmateriaal en tips over die
dag. Camera's van winkels, stads-
toezicht, politievoertuigen, Pro
Rail, publiek, social media en niet
te vergeten: alle telefoons van op
gepakte relschoppers, bomvol po
tentieel bewijs. De onrust in de
binnenstad was die zondagavond
nog gaande toen het team al de
eerste foto's en filmpjes online
zocht. Want die kunnen uren later
weer weg zijn.
Plundering
De politiemensen richten zich op
vier hoofdstukken uit de rellen die
bij het publiek op het netvlies
staan gebrand: de plundering van
Jumbo, de brandende ProRail-
auto, het ramen ingooien van het
station en het bekogelen van de
politie. Met hulp van zes inge
huurde specialisten bestuderen ze
elke foto en elk beeld van elk film
pje. De zes mannen hebben 'een
stoornis in het autistisch spec
trum'. Dat maakt ze waardevol
omdat ze ongelofelijk lang én ge
concentreerd naar beelden kun
nen kijken, legt teamleider André
uit. ,,Zij zien meer dan wij zien."
Hij belt met een collega om te vra
gen of de journalist die kamer in
mag, want deze specialisten moet
je niet uit hun concentratie halen.
Eerst de ochtendbriefing. De re
chercheurs bespreken van enkele
verdachten uitvoerig in welke au
to's ze rijden. Beslag leggen op
hun goederen en geld is een be
langrijk doel; relschoppers moeten
opdraaien voor de schade. Van
daag gaan ze twee verdachten op
pakken. Collega's zijn al op pad.
Tijdens de rellen zijn 62 mensen
op heterdaad aangehouden, de da-
gen daarna pakte het team van An-
dré er nog veertien. Wijk- en
jeugdagenten konden een flink
deel van hen aanwijzen. Maar er
kwamen ook ruim 1200 tips bin
nen, soms uit opvallende hoek.
Een moeder gaf haar rellende
zoon aan voor meerdere vernielin
gen. ,,Maar we zien hem nog ner
gens op beeld", merkt een recher
cheur op. ,,We moeten met het
OM bespreken wat we ermee
doen." Want daadkrachtige ouders
of niet: er is bewijs nodig. Net na
de ochtendbriefing gaat de tele
foon van André. De eerste rel
schopper van de dag is opgepakt.
Prikkelarm
We krijgen een seintje en kunnen
even bij twee specialisten van het
beeldonderzoek kijken. Aan het
einde van de gang achter de deur
'videokamer' zitten Lars en Mark.
In deze prikkelarme ruimte op een
rustige plek in het pand kijken ze
zes uur per dag naar beelden van
hordes rellende mensen. Lars
heeft de gegevens van dertig ca
mera's uit de binnenstad tot zijn
beschikking. Negen daarvan film
den die zondag de krioelende
meute in het centrum. ,,Ik kijk net
zo lang tot ik een misdrijf zie ge
beuren." Hun vermogen om in de
wirwar personen terug te vinden,
is van grote waarde voor het team,
benadrukt André.
Lars probeert onherkenbare da
ders van scherm naar scherm, van
camera naar camera te volgen tot
blijkt dat ze zich uit zicht van de
ME op straat veilig wanen, hun
mondkapje of capuchon even af
doen en hun identiteit alsnog
prijsgeven. Van die nonchalance
maakte de politie zoveel mogelijk
gebruik. Een rechercheur keek na
de rellen twee dagen lang in het
kantoortje van een winkel bewa-
kingsbeelden terug om te zien
welke relschoppers nog even een
blikje fris hadden gekocht, met
hun gezicht vol in beeld.
Mark bestudeerde de plunde
ring van Jumbo. Tientallen figuren
krioelden voor zijn ogen door de
winkel. ,,Ik kijk naar mensen die
iets herkenbaars hebben." Dat kan
hun gezicht zijn, maar ook een ta
toeage of embleem op een jas.
Mark en Lars pauzeren de beelden
en selecteren en knippen plaatjes
digitaal uit. Voor de context voe
gen ze filmpjes toe. Die gaan in de
map 'herkenbaar maar onbekend'.
Dan is de recherche met herken-
ningssoftware, online speurwerk
en het eigen netwerk aan zet.
Vele tientallen relschoppers
staan duidelijk op beeld, maar
werden niet herkend door Eind-
hovense politiemensen. Daarom
gaan die plaatjes nu naar andere
eenheden in het land.
GO ZATERDAG 6 FEBRUARI 2021
Tientallen figuren met zwarte ca
puchons en mondkapjes krioel
den op 24 januari stenen gooiend
en plunderend door het centrum
van Eindhoven. Hoe herken je da
ders in zo'n agressieve mieren
hoop? Deze krant mocht meekij
ken met het onderzoek van de
Eindhovense districtsrecherche.
WOUT VAN ARENSBERGEN
Met een shirt van The Beastie Boys aan komt
de 30-jarige verdachte de rechtbank binnen.
Flink gespierde armen. De rechter zal daar
ook wat over zeggen als ter sprake komt wat
hij heeft gedaan: gooien met zo'n loodzwaar
betonblok van een dranghek. Het projectiel
komt ook niet ver, hoe sterk hij ook is.
Maar wat had er allemaal kunnen gebeuren als
dat wel op iemand was terechtgekomen? De
verdachte bekent zonder morren schuld in zijn
eerste zin: ,,Ik ben schuldig, dat valt niet te ont
kennen." Wat volgt in
het korte verhoor is
het verhaal van een
man die zegt niet ge
welddadig te zijn, die
eigenlijk niet wilde rel
len, maar door de poli
tie in het nauw werd
gedreven, zag dat
mensen klappen kregen en vervolgens in alle
opwinding en woede 'iets vandalistisch' wilde
doen. En dus gooide hij met die steen. De man
heeft een eigen bedrijf. Verdient ook een hoop
geld, meer dan 5000 euro netto. ,,Zo, dat is
heel netjes", zegt de rechter. Hij heeft twee kin
deren, eentje nog maar enkele maanden oud.
Hij krijgt drie weken onvoorwaardelijk cel, per
direct te beginnen, dus als dit wordt gepubli
ceerd heeft hij er met voorarrest bij al bijna
twee derde opzitten.
- Victor Schildkamp
Hij wilde naar eigen zeggen net weggaan,
toen hij door de politie werd opgepakt bij
de rellen in Rotterdam. De 19-jarige jon
gen wordt verweten stenen naar een ME-
bus te hebben gegooid.
Op de beruchte relavond werd hij aange
houden door de politie. Meerdere agenten
verklaren dat ze hem stenen hebben zien
gooien richting de Mobiele Eenheid op de
Beijerlandselaan in Rotterdam-Zuid. Justitie
betitelt de zaak van de Rotterdammer als
een 'waterdicht dossier'. Maar dat is het
volgens zijn advocaat Winston de Brouwer
niet. Volgens hem is er sprake van 'per
soonsverwisseling', doordat meerdere jon
gens een helm droegen. De Brouwer krijgt
met succes de zitting uitgesteld. Als hij die
dinsdag daarop weer voorkomt, draagt hij
Nikes. Zijn raadsman stelt opnieuw dat de
tiener per abuis is aangezien voor een op
hem lijkende stenengooier die ook Nike-
schoenen, een trainingsbroek en helm
droeg. Het bewijs zit 'm volgens de advo
caat in een foto waarop de look-a-like te
zien is. De aanklager wuift die kritiek weg.
Zij beschrijft de verdachte als volgt: ,,Een
beïnvloedbare jongen, een meeloper, en
juist daarom houd ik er rekening mee dat hij
weer naar buiten zal gaan.'' De rechter be
sluit mede daarom dat de jongen - tot hij
weer voorkomt - achter de tralies blijft.
- Marcia Nieuwenhuis