5
ment. Andere vergaderstukken in de ko
mende weken gaan over het afbouwen van
maatregelen. Die stukken gaan ervan uit dat
er vanaf 1 januari 2021 weer grote evene
menten met meer dan honderd mensen ge
houden kunnen worden.
Nederland verheugt zich op een zonnige
zomer vol vrijheid. In een 'departementaal
vertrouwelijk' stuk beschrijft de NCTV een
'alternatieve aanpak voor na 1 juli'. In een
klein kader staan twee opzienbarende, mo
gelijke vervolgstappen voor 'na 1 augustus':
het openen van dansvoorzieningen (clubs
en discotheken) én het loslaten van de 1,5
meterregel. De voorstellen liggen ter discus-
sie op tafel. Maar tegen de tijd dat het augus
tus is, zijn ze daar alweer vanaf.
De bijeenkomsten in het Catshuis worden
onregelmatiger. Als er wordt vergaderd
worden er vooral stukken over 'geleerde les
sen' van de eerste golf ingebracht. Maar in
een van de documenten duikt een schim
van de toekomst op: 'besluitvorming bij
massale demonstraties in het land'.
In de presentaties van RIVM verschijnen
slides met 'de tweede golf'. De burgemees
ters van de vier grote steden sturen een
brief in over de keus tussen 'The Hammer
and the dance': een korte periode met
strenge maatregelen of een langere periode
met verfijnde maatregelen. 'We wensen u
veel wijsheid', schrijven ze. Een week later
doet, in een document over 'gedrag en co
rona' de term 'wappies' de intrede, corona
critici die bewust de regels overtreden. In
dezelfde sheet komt een opmerkelijk idee
naar voren: de introductie van een blauw
polsbandje 'waarmee mensen kunnen aan
geven de coronamaatregelen te steunen'.
Vergelijkbaar met de gele armbandjes tegen
kanker. Een ander idee: geef iedereen in
quarantaine voorrang bij Thuisbezorgd.
Beide plannen keren niet terug.
The Hammer and the dance is uitgewerkt in
een compleet plan. Op een aparte sheet
staan 'de dancelessen uit de landelijke en re
gionale aanpak in de zomer'. In een van de
stukken wordt geconstateerd dat het beleid
'minder hijgerig' moet en dat er 'meer tijd
voor doordenken' moet zijn. 'De rest van het
kabinet' moet ook een rol krijgen in de stu
ring. Daarmee wordt mogelijk gedoeld op
tegenstellingen die toen opspeelden tussen
aan de ene kant Rutte en De Jonge, die gefo
cust waren op virusbestrijding, en de mi
nisters met een meer economische blik.
In een maand tijd is de situatie ondanks
maatregelen fors verslechterd. Het scenario
van een harde lockdown komt op tafel. De
NCTV waarschuwt voor grote maatschap
pelijke onrust die daarvan het gevolg kan
zijn. In een 'worstcasescenario' of bij groot
schalige excessen is 'in ieder geval' bijstand
van defensie nodig, staat in een discussie
stuk. Opvallend: de mogelijke invoering van
een avondklok wordt dan als 'buitenpropor
tioneel' gezien: ingrijpend, ongericht, juri
disch complex en moeilijk te handhaven.
Om mensen mee te krijgen in het scenario
van een harde lockdown is er ook een com
municatieadvies voor het kabinet: 'Vieren
we samen kerst? is een mogelijke trigger
voor goed gedrag'.
De tweede golf lijkt zijn hoogtepunt gehad
te hebben. In alle scenario's die nu op tafel
liggen wordt ervan uitgegaan dat de boel in
januari helemaal onder controle is. De vraag
is niet óf, maar hóe het crisisniveau 'waak
zaam' bereikt wordt.
De stemming is bijna uitgelaten, nu de be
smettingen sterk dalen. Hoe gaan we ver
soepelen? Gedacht wordt aan de heropening
van restaurants richting kerst, extra mensen
aan de kerstdis thuis, meer mensen in de
kerk en activiteiten voor jongeren. Voor
zichtig idee is een dag a la de Koningsspe
len. Vanuit het kabinet wordt ook gedacht
aan het ondersteunen van maatschappelijke
initiatieven rond de kerst, 'bijvoorbeeld
100.000 maaltijden, 1 miljoen kerstkaarten,
horecavouchers en 1 miljoen lampjes'.
Terwijl er wordt gefilosofeerd over verrui
mingen stijgen de besmettingsaantallen
plots weer. Hoe kan dat nou? De ministers
bespreken of het door een aanpassing in het
testbeleid komt, of dat er iets aan de hand is
met de dataregistratie.
De stemming is compleet omgeslagen. Plots
gaat het niet meer over versoepelingen,
maar over een mogelijke lockdown. De in
spectie en de ziekenhuizen slaan alarm over
de belasting van zorgmedewerkers. Ook de
avondklok komt weer op tafel, nu als seri
euze - en niet meer buitenproportionele -
optie. Er is uitgebreid bestudeerd hoe de
maatregel in andere landen werkt. Uitein
delijk komt er een harde lockdown zónder
avondklok, in de hoop dat het coronavirus
daarmee een definitieve opdoffer krijgt.
De rest is geschiedenis: in januari breekt
paniek uit over de Britse variant, de avond
klok komt er alsnog en zeker tot 2 maart zit
ten we in lockdown. Een wrange constate
ring, zeker als we terugbladeren naar een
document uit de Catshuissessie van 17 mei:
'Het is van belang om in control te blijven.
Zodat we brandjes kunnen blussen zonder
dat die overslaan naar de rest van het huis.'
vrijdag 5 februari 2021
GO
UISDOSSIERS
zondag 14 juni: 6 nieuwe ziekenhuisopna
mes, 2 doden.
Half juli-half september Nederland is in
zomerstemming, de epidemie ook.
zondag 11 oktober 54 ziekenhuisopnames,
17 doden, 6378 nieuwe besmettingen.
zondag 18 oktober: 70 ziekenhuisopnames,
14 doden, 8184 besmettingen.
zondag 25 oktober: 110 ziekenhuisopna
mes, 27 doden, 10.211 besmettingen.
zondag 1 november: 237 ziekenhuisopna
mes, 39 doden, 8740 besmettingen.
zondag 15 november: 150 ziekenhuisopna
mes, 45 doden, 5457 besmettingen.
6 december: 160 ziekenhuisopnames, 25 do
den, 6814 besmettingen.
13 december: 166 ziekenhuisopnames, 29
doden, 9924 besmettingen.
OKTOBER 2020
DECEMBER 2020
JANUARI 2021
RIVM-baas Jaap van Dissel op weg naar weer een overleg in
het Catshuis in Den Haag. fotos anp, hh
