II
5
- I - hf rWÊM
Nieuwe gevallen
We denken dat de
Britse variant in
een week de
overhand krijgt
nen hoe de ontwikkeling van de
verschillende varianten zich ver
taalt in besmettingen en zieken
huis- en intensive care-opnamen."
Reusken weet ook dat de be
smettingsaantallen nu stevig da
len. Daardoor moeten we ons ech
ter niet in slaap laten wiegen, zegt
ze. ,,Op basis van de dalende cijfers
zou je kunnen zeggen dat extra
maatregelen niet nodig zijn. Maar
wat wij heel duidelijk zien is dat er
naast de bestaande ook een
nieuwe epidemie is. Het wordt
steeds duidelijker dat het repro
ductiegetal van de nieuwe variant
40 S 45 procent hoger ligt. Voor
mij lijdt het geen twijfel dat de En
gelse variant er, ondanks de maat
regelen, voor gaat zorgen dat er
een nieuwe besmettingsgolf
komt."
Smiezen
Om alle varianten goed in de
smiezen te houden, wordt de se-
quencing-capaciteit bij het RIVM
fors verhoogd. Tot nu toe werden
vijfhonderd monsters per week
nader geanalyseerd, de ambitie is
om dat aantal snel te verdrievoudi
gen. ,,Hoe meer data we hebben,
des te preciezer de voorspellingen
die onze modelleurs kunnen doen.
En als er een variant opkomt die
net als de Britse een stuk besmet
telijker is, geeft ons dat voldoende
aanlooptijd om de opkomst van
die mutant te monitoren en te an
ticiperen met maatregelen."
Dat de extra capaciteit geen
overbodige luxe is, blijkt uit de re
cente vondst in het lab van de Bra
ziliaanse en Zuid-Afrikaanse vari
ant in Nederland. Van de twee
Braziliaanse mutanten zijn er nu
in totaal vijf gevallen aangetroffen,
van de Zuid-Afrikaanse stond de
teller vorige week op veertien. Het
werkelijke aantal ligt vermoedelijk
hoger.
Zorgen
Over beide mutanten heeft Reus
ken grote zorgen. ,,Op basis van de
weinige internationale informatie
die we nu hebben, zou de Zuid-
Afrikaanse variant zelfs nog iets
besmettelijker kunnen zijn dan de
Britse. Meer data is echter nodig
om dit goed vast te kunnen stellen.
Daar komt nog bij dat de mutaties
in het virus zodanig zijn dat het de
vraag is of de antistoffen van de
bestaande variant ook net zo goed
tegen deze variant werken. Dat
heeft consequenties voor de im
muniteit van mensen die het virus
hebben gehad en voor de effectivi
teit van de vaccins, die op het be
staande virus zijn gebaseerd. Iets
vergelijkbaars zien we bij een van
de twee Braziliaanse varianten."
Het moet ook voor Reusken
wennen zijn, dat de bevindingen
uit haar lab nu zo veel impact heb
ben op de wereld om haar heen.
,,Op zich ervaar ik mijn werk niet
per se anders. Bij de ebolabestrij-
ding in Afrika heb ik al gezien wat
voor een verwoestend effect een
virusuitbraak kan hebben, en wat
de gevolgen kunnen zijn voor de
maatschappij. Maar dat het we
reldwijd zo groot is en dat er zo
veel aandacht en urgentie is, dat is
wel nieuw. Even rustig in het lab
iets uitzoeken is er niet bij."
12.000
10.000
8000
6000
4000
2000
0
okt
fieke virus uit dat monster er op
detailniveau uitziet.
Die code wordt vervolgens ge
analyseerd door bio-informatici.
Omdat bekend is op welke punten
de mutanten afwijken van de 'ver
trouwde' coronavariant, kunnen
die specialisten bepalen tot welke
mutant elk geanalyseerd monster
behoort. ,,De GGD kan dat niet
zien", legt Reusken uit. ,,Met de
PCR-tests die zij gebruiken, zie je
alleen óf er coronavirus is."
Na de eerste vondst van de Britse
variant in december, zagen ze het
aantal gevallen van de mutant in
het RIVM-lab snel toenemen. ,,In
de laatste week van 2020 viel 1 pro
cent toe aan de mutant, half ja
nuari was dat al 20 procent, en in
sommige regio's zelfs 30. Op basis
van wat we nu zien, denken we
dat de Britse variant binnen nu en
een week de overhand krijgt. Het
gaat sneller dan we dachten."
Oorspronkelijk dachten de re
kenmeesters van het rijksinstituut
namelijk nog dat de variant uit En
geland vanaf de derde week van
deze maand voor meer dan de
helft van de besmettingen zou
zorgen. Dat soort voorspellingen is
gebaseerd op de cijfers die Reus
ken en haar mensen in het lab aan
leveren. ,,Op vrijdag komt het
Outbreak Management Team bij
elkaar. De dag daarvoor sturen wij
de gegevens van onze surveillan
ces naar de modelleurs. Zij bereke-
dinsdag 2 februari 2021
GO
van virus
coronavarian
per dag
14.000
BRON: RIVM
nov
- Chantal Reusken,
virusexpert
Analist Bas van der Veer bij het apparaat dat de Virusexpert Chantal Reusken: ,,De Engelse vari-
virusvariant in kaart brengt. fotos jelle akerboom ant zorgt voor een nieuwe besmettingsgolf.''