GEZOND
Spoor de 'vaderloze'
jongens op en geef
ze een rolmodel
Oorsuizen is vorm van gehoorverlies
20
René Diekstra
Bijna iedereen kent wel iemand die last heeft van oor-
suizen. Sommigen hebben een milde vorm, bij anderen
is het bijna onhoudbaar. Dit zijn de nieuwste inzichten
over tinnitus en enkele adviezen die helpen om te gaan
met deze ronduit ontwrichtende kwaal.
Tips
aarom lukt het
ons soms niet
het beestje bij
de naam te
noemen?
Neem de rellen, voortdurend
gaat het over jongeren - soms
zelfs over 'deelnemers' - die
vernielen, plunderen en de
politie bekogelen. Maar ieder
een kon zien dat het niet zo
zeer jongeren waren, maar
vooral jonge mannen die zich
daaraan schuldig maken.
Oftewel, mannen zijn het
probleem. Meisjes en vrou
wen houden zich afzijdig, blij -
ven na negen uur thuis of pro
testeren via geweldloze de
monstraties overdag. Dus als
de gewelddadigheden en ver-
Iedereen kon zien
dat het niet zozeer
jongeren waren bij
de rellen, maar
jonge mannen
nielingen bij de rellen primair
aan mannen zijn toe te schrij
ven, laten we dat dan ook
doen. En pak vervolgens het
probleem met die visie aan.
Dus roep volwassen man
nen op om die rellen in de eer
ste plaats te zien als hun ver
antwoordelijkheid. Dat zeg ik,
als man, dus ook tegen mezelf.
Wij volwassen mannen doen
blijkbaar in eigen kring en in
groepen waar we deel van uit
maken, niet genoeg om te
voorkomen dat jongere man-
nen over de rooie gaan als ze
frustraties en stress oplopen.
Terwijl we meesters zijn in
het afstraffen daarvan (snel
recht), zijn we blijkbaar imbe
cielen in het tijdig voorkomen
dat het zover komt.
Als wij mannen iets aan onze
zonen, leerlingen en sportpu-
pillen hebben mee te geven,
dan is het wel om goed om te
gaan met conflicten en te leren
dat sommige conflicten sim
pelweg niet oplosbaar zijn. De
oudere mannen kunnen als
vader, leerkracht of trainer een
onmisbaar rolmodel voor de
jongere generatie zijn.
Veel relschoppers en hun
meelopers missen zo'n rolmo
del, is mijn overtuiging. Een
aantal jaren terug was ik voor
zitter van een adviesgroep van
de gemeente Rotterdam waar
van ook Ahmed Aboutaleb,
toen nog niet burgemeester,
deel uitmaakte. We spraken
veel met jongeren en deden
onderzoek bij jongerengroe
pen, ook in achterstandswij
ken. Veel van de jongens in
achterstandswijken groeiden
vaderloos op. De vader was in
het gezin afwezig of leverde
niet of nauwelijks een bijdrage
aan de opvoeding. Of hij was
zelf een ongunstig rolmodel.
Terecht dus dat Ahmed
Aboutaleb zich afgelopen
week rechtstreeks als burger
vader tot de reljongeren in zijn
stad richtte. Maar dat is niet
genoeg, Ahmed. Hoeveel 'va
derloze' jongens zijn er niet in
je stad? Spoor ze op en help ze
ieder voor langere tijd aan een
'vader', aan een goed rolmodel.
Ik verzeker je dat het je een
hoop gelazer zal schelen.
VIVIAN DE GIER
Professor Pim van Dijk is kli
nisch fysicus-audioloog in
het UMC Groningen en
doet al jaren onderzoek
naar oorsuizen. Daarnaast
is hij coördinator van TIN-ACT, een
Europees onderzoeksconsortium dat
zich bezighoudt met de oorzaken en
behandeling van tinnitus.
,,Ja, het komt vaker voor. Ik doe al
heel lang onderzoek naar het gehoor
en naar tinnitus, en sinds een jaar of
tien hoef ik nooit op feestjes uit te
leggen wat dat is. Bijna iedereen kent
wel iemand die last heeft van oorsui-
zen. De kans op de kwaal neemt toe
met de leeftijd en aangezien we ou
der worden, zijn er meer mensen die
Gehoorbeschadiging
kun je door lawaai, maar
ook door een verkeers
ongeval oplopen
ermee te maken krijgen: zo'n 10 tot 15
procent van de bevolking. 1 tot 4 pro
cent van de bevolking heeft ernstig
last van tinnitus, zodanig dat het hun
slaap, concentratie en bijvoorbeeld
functioneren op het werk beïnvloedt.
Dat iemand het zo erg heeft dat hij
om euthanasie vraagt, zoals laatst ge
beurde, is gelukkig zeer zeldzaam,
maar het laat wel zien hoe ernstig de
klachten kunnen zijn.''
,,Bij jongeren is de beschadiging aan
het gehoor vaak het gevolg van bloot
stelling aan te veel lawaai, op latere
leeftijd kan ook veroudering de oor
zaak zijn. Met name het slakkenhuis
gaat dan minder goed functioneren.
Het is dus raadzaam om als je tinni
tus hebt je gehoor te laten testen. Als
je wat aan gehoorverlies doet, kan de
tinnitus verbeteren. De gemiddelde
leeftijd van patiënten is rond de 50
tot 55 jaar; vanaf die leeftijd neemt de
kans op tinnitus toe.''
,,Tinnitus komt vaak voor in combi
natie met gehoorverlies. De hersenen
passen zich daar op aan, ze proberen
dat verlies te compenseren. Het
nieuwste inzicht is dat oorsuizen
ontstaat doordat de hersenen zich
onvolledig aanpassen. Door een
beschadiging aan het trommelvlies,
de middenoorbeentjes of in het slak
kenhuis - waar geluid wordt omgezet
in zenuwprikkels - ontstaat gehoor
verlies. Het is dus niet het gehoorver
lies zelf dat een geluid veroorzaakt -
een suizen of fluittoon - maar de
manier waarop de hersenen zich
daaraan aanpassen.
Je zou denken dat gehoorverlies de
activiteit van de hersenen doet afne
men, maar het tegenovergestelde ge
beurt: ze worden juist actiever. On
derzoek heeft uitgewezen dat mensen
die tinnitus hebben, dat horen op de
toonhoogtes waarop ze gehoorverlies
hebben. Iemand hoort echt een geluid,
maar er is geen akoestische trilling. Je
hoort iets als gevolg van extra zenuw
activiteit.''
,,Die vergelijking gaat inderdaad vrij
goed op. Net zoals je bij fantoompijn
echt pijn voelt aan ledematen die er
niet meer zijn, is het bij tinnitus zo
dat je de geluidsfrequentie die je
mist, ervaart als geluid.''
,,Er is nog geen therapie die je
ervan af kan helpen. Maar je kunt bij
gehoorverlies wel een hoortoestel
gaan dragen; daardoor is de tinnitus
vaak minder aanwezig. Dat is dus
geen genezing, want zodra je het
hoortoestel uitdoet, is het geluid er
weer. In de toekomst kunnen we
misschien een therapie ontwikkelen
DINSDAG 2 FEBRUARI 2021 WW
René Diekstra is ervan
overtuigd dat volwassen
mannen als rolmodel moeten
dienen voor de jongere
generatie. Als zij het goede
voorbeeld geven, zijn er ook
minder relschoppers.
c Reageren?
rene.diekstra@dpgmedia.nl
'Hoortoestel
kan helpen
bij tinnitus'
Lijkt het zo of komt tinnitus tegen
woordig vaker voor dan vroeger?
- PIM VAN DIJK
Wat zijn de oorzaken?
c Draag oordoppen
in een lawaaiige
omgeving
De simpelste manier
om de kans op ge-
hoorbeschadiging
klein te houden (of
vergering van een
nog onbekende
gehoorbeschadiging
te voorkomen), is
oordoppen dragen bij
concerten, op feest
jes en in een
lawaaiige omgeving.
Het neemt de kans
op oorsuizen niet
weg, maar maakt die
wel flink kleiner.
c Beperk stress
Tussen het gehoor
en hersengebied dat
stress verwerkt loopt
een directe verbin
ding, omdat gehoor
een waarschuwende
functie heeft bij ge
vaar. Daarom wordt
oorsuizen vaak erger
bij stress. Beperk die
dus als je last hebt
van oorsuizen.
c Zorg voor
omgevingsgeluid
Tinnitus is met name
hoorbaar in een heel
stille omgeving.
Muziek op de achter
grond of 's nachts
het raam openzetten
zodat er geluid van
buiten komt, kan hel
pen.
De Week van het
Oorsuizen is van
1 t/m 7 februari,
stichtinghoormij.nl
Wat is tinnitus precies?
Is het dan een soort fantoompijn?
Is er iets tegen te doen?