2021: JAAR VAN
DE AFSTANDS
MOEDERS
16
Christel Don,
de auteur
van Afstands
moedersIn 2019
hoorde ik voor het
eerst een moeder
vertellen onder
welke vreselijke
omstandigheden ze haar kind destijds
had moeten afstaan. Ik vond het verbijs
terend dat ze vanwege haar onbedoel
de zwangerschap zowel binnen de
samenleving werd gediscrimineerd, als
door haar familie. Toen ik me in deze
geschiedenis begon te verdiepen, bleek
dit eerder trend dan incident. Vanaf de
jaren 50 tot in de jaren 80 stonden vele
duizenden vrouwen in Nederland hun
pasgeboren baby'tje af ter adoptie.
Naast Sanne Scholten interviewde ik
nog negen vrouwen en allemaal vertel
den ze hoe ze tijdens hun zwanger
schap waren weggestopt alsof ze een
criminele daad hadden begaan. Veelal
was er op hen ingepraat om hun baby
af te staan, niet alleen door familie,
maar ook door huisartsen, pastoors,
maatschappelijk werkers, psychologen,
en noem maar op. In geen enkel geval
werd er aan henzelf gevraagd wat ze
zouden willen, en na de bevalling wer
den ze vaak geïnstrueerd er nooit meer
over te spreken. Alle menselijkheid leek
gaandeweg te verdwijnen, ook in de
hulpverlening. In Afstandsmoeders
probeer ik grip te krijgen op de vraag
hoe dit heeft kunnen gebeuren.
Ik hoop dat 2021 het jaar wordt waarin
het leed van de afstandsmoeders, en
dat van hun kinderen, wordt erkend, en
dan vooral het feit dat de keuze voor
het afstand doen hun vaak is opgedron
gen. Aankomende zomer worden de
resultaten verwacht van een groot
overheidsonderzoek naar de gang
van zaken rond afstand en adoptie in
Nederland destijds, en binnenkort buigt
de rechter zich over de zaak van Trudy
Scheele-Gertsen die de Staat aanspra
kelijk stelt voor de manier waarop zij
werd gedwongen haar zoon af te staan.
Een ding is duidelijk, de geest is uit de
fles. Over deze donkere geschiedenis
zal nooit meer worden gezwegen.
