Onder politici
Straatoproer kan Rutte nog goed
van pas komen in verkiezingstijd
Alle partijen
hebbende
jacht op
de kiezers
van Rutte
geopend
Op de VVD-burelen
heeft Mark Rutte ge
waarschuwd voor ge
makzucht tijdens de
komende verkie
zingscampagne. ,,We hebben pas
nul zetels'', drukte de premier zijn
partijgenoten op het hart.
Inderdaad is er geen enkele re
den voor de VVD van Rutte om
achterover te leunen. Weliswaar
staat de partij in alle peilingen
straatlengtes voor op de concur
rentie. Maar het is nog ruim zes
weken tot aan de verkiezingen.
Dat is in Haagse begrippen een
eeuwigheid.
Het is niet te voorspellen of
Rutte en de VVD op 17 maart nou
baat of juist last hebben van de co
ronacrisis. Er is onvrede over het
haperende vaccinatieprogramma.
Er is woede over de plunderingen
door groepen reljongeren. Er
wordt geklaagd over gebrek aan
perspectief. En dat voelen andere
partijen ook.
Zie hoe PVV-leider Geert Wil-
ders deze week de rellen aangreep
om de VVD pijn te doen: de op
roep het leger in te zetten tegen de
plunderjongeren is een boodschap
die er ook bij VVD-kiezers ingaat
als koek.
Toen Kamerlid Dilan Ye§ilgöz
hem interrumpeerde, kon Wilders
zieltjes winnen door te zeggen:
„Mensen die nu televisiekijken,
willen dat wij zorgen dat de orde
wordt hersteld. Ze willen geen
Tweede Kamer zien die ruzie met
elkaar maakt.'' Dat moet zeer heb
ben gedaan bij Rutte die het een
paar meter verderop moest aanho
ren. Wilders die zich voordoet als
pragmaticus die boven de partijen
staat, dat is de rol die Rutte zelf
graag speelt.
Net als Wilders hebben alle par
tijen de jacht geopend op de kie
zers van Rutte. CDA-leider
Wopke Hoekstra begint nog maar
eens over de gebroken beloftes van
de VVD. D66-leider Sigrid Kaag
ging. Durf dat aan te geven, zeggen
wij dan.''
Ondersteuning nS genezing is
minstens zo belangrijk, steeds
meer mensen overleven kanker.
,,Maandenlang ben je door een
compleet team behandeld en dan
ben je schoon. De ziekenhuisdie-
ren vallen letterlijk achter je dicht
en dat kan angstaanjagend zijn.
Ook kampen nogal wat mensen
met late gevolgen van kanker als
het 'chemobrein', chronische ver
moeidheid of angsten.''
Voorzien alle inloophuizen in
een grote behoefte - ruim 110.000
Nederlanders krijgen jaarlijks de
diagnose - de coronapandemie
slaat een gat in hun financiën. „Ie
der inloophuis bedruipt zichzelf
en ontvangt geld van bijvoorbeeld
de lokale Rabobank, plaatselijke
sponsors en soms de gemeente'',
vertelt Mischa Stubenitsky van
KWF. Nu deze gulle gevers door
de lockdowns zelf zwaar getroffen
zijn, vallen de meeste inkomsten
weg. Hetzelfde geldt voor de mil
joenen euro's uit KWF's jaarlijkse
'Samenloop voor Hoop' actie.
,,Door alle beperkingen konden
tientallen van deze lokale wandel
estafettes afgelopen jaar niet door
gaan.''
KWF zegt er alles aan te doen
om de huizen overeind te houden.
Stubenitsky wijst op onderzoek
uit 2018 waaruit blijkt dat de in
loophuizen veel maatschappelijke
meerwaarde bieden. „Bezoekers
gaan minder vaak naar de huisarts
of de GGZ. Tegelijk komt een deel
er juist achter een therapeut of
psycholoog nodig te hebben.'' In
middels is KWF de online-actie
'Red het Inloophuis' gestart, waar
bij iedere vestiging een eigen ac
tiepagina krijgt. Vele huizen ko
men nog duizenden tot soms tien
duizenden euro's te kort komen.
Adamas heeft het grootste fi
nanciële gevaar voorlopig afge
wend. Van de benodigde 38.000
euro is al ruim 30.000 euro bin
nen. ,,Wij hebben het geluk al lang
in deze regio geworteld te zijn'',
vertelt Osinga. ,,We zijn daardoor
redelijk bekend. Voor veel andere
huizen geldt dat minder.'' Lastiger
is dat alle activiteiten door corona
alleen nog online kunnen plaats
vinden. „Normaliter kregen we 35
mensen per dag over de vloer. Nu
doen we alleen één-op-éénge-
sprekken hier.'' Kankerpatiënt
Bram van der Zeeuw en zijn
vrouw Joke hopen dat het inloop
huis snel weer open gaat. ,,Dan wil
ik weer gaan zwemmen of wel
licht naar een praatgroep gaan.''
roept bij elke gelegenheid dat het
tijd is voor 'nieuw leiderschap'.
Vooralsnog allemaal met weinig
succes. Maar let op! Opiniepeiler
I&O ziet een dalende waardering
voor Rutte. Weliswaar licht, maar
toch. Gelukkig voor Rutte en zijn
campagneteam: dat geldt ook voor
Hoekstra en Kaag.
De coronacrisis lijkt de oorzaak
van dat dalende vertrouwen. Zo is
er angst voor dreigende massaont
slagen en kritiek op het wispeltu
rige beleid. Tegelijkertijd - en dat
is het gekke - is de coronacrisis
óók de reden dat Rutte nog zo
hoog staat in de peilingen.
Crisismanagers hebben het over
het 'rally around the flag'- effect.
Als een land wordt bedreigd door
een vijand van buiten, gaan kie
zers achter hun regering staan. Zo
werkt dat ook bij rampen. Mits
kiezers het idee hebben dat hun
leider wel hun best doet. Rege
ringsleiders die laks reageerden op
de pandemie, werden juist afge
straft door hun kiezers.
bestuurskundige aan de Universi
teit Utrecht. Hij ziet bij crises tel
kens het zelfde patroon: ,,Er ge
beurt iets ergs, vervolgens zien
mensen de regering als de cavale
rie die te hulp schiet. En als de erg
ste schrik is weggeëbd, ko-
men de vragen: hoe heeft dit kun
nen gebeuren? Waarom is er niet
eerder of beter opgetreden? En dan
daalt de steun voor de regering
weer.''
Dat die dalende steun bij deze
crisis nog niet zichtbaar is, komt
doordat zij maar blijft voortduren.
En met de dreiging van gevaarlijke
virusmutanten komen er nieuwe
gevaren bij. Maar de stemming on
der het electoraat kan zo omslaan,
zegt 't Hart.
De komende verkiezingscam
pagne zullen veel partijen er
daarom op hameren dat dit kabi
net - en Rutte voorop - er een
bende van heeft gemaakt met de
corona-aanpak. In de hoop dat dat
beeld voor 17 maart bij genoeg kie
zers tussen de oren gaat zitten.
Wat dat betreft komen de straat-
rellen wel stiekem als een ge
schenk voor Rutte en de zijnen.
Het effect van de rellen is nog niet
meegenomen in het jongste
I&O-onderzoek. Maar onderzoe
ker Peter Kanne voorspelt dat
Rutte er 'geen schade' van zal on
dervinden. Net als bij de vorige
verkiezingen toen hij Turkse rel
schoppers kon wegzetten als tuig,
doet hij dat nu weer met de plun
deraars. In 2017 schoot Rutte door
de rel met Turkije vlak voor de ver
kiezingen ineens omhoog in po
pulariteit.
En waar critici op links pro
beren het kabinet de schuld te
geven door te wijzen op de
'uitzichtloosheid bij veel jon
geren', zegt Rutte geen be
hoefte te hebben aan 'sociolo
gische verklaringen'. En dat is
precies zoals het merendeel
van de kiezers en ze
ker de WD-achter-
ban er ook over
denkt, weet Kanne.
Zo kunnen ze bij de
WD sinds deze week
weer net iets geruster
zijn op de verkiezings
campagne.
GO ZATERDAG 30 JANUARI 2021
Politiek verslaggever Hans van Soest bespreekt elke week wat er speelt in Den Haag.
Deze keer: de zenuwen bij de VVD; wie hoog staat in de polls, kan alleen maar omlaag.
FOTO EPA
Ook kinderen van kankerpatiën
ten kunnen in het inloophuis te
recht. FOTO'S PIM RAS
Op Wereldkankerdag, donder
dag 4 februari, beantwoorden we
om 19.00 uur live op de site van
deze krant al uw vragen over kan
ker en corona.
Vragen inzenden kan nu al naar
steljevraag@dpgmedia.nl
Voor andere activiteiten op We-
reldkankerdag zie wereldkanker-
dag.nl/agenda
,,Het effect duurt ook niet eeu
wig'', waarschuwt Paul 't Hart,
Annelies Osinga
Marcia de Groot
