Pilots moeten licht brengen in duisternis
getest?
'Het ene vak
mag in de pauze
de eigen drankjes
gaan halen, in
het andere worden
ze gebracht'
Wat
wordt
ook eerder weer iets leuks kan
worden georganiseerd.
Want dat is wat Fieldlab vanaf 15
februari in de basis doet, zegt
Bonthuis: „Onderzoeken hoe we
straks veilig en verantwoord weer
leuke dingen kunnen gaan doen.''
De pilots moeten licht brengen in
de duisternis, want momenteel
staat de evenementensector
denkbeeldig in een pik
donkere kamer. De
proeven zijn de
deur naar het
volgende ver
trek, waar het
ook nog aar
dedonker is.
De hoop is
dat de acht
proeven de
deur openen
naar een zaal
vol daglicht, of
wel kennis van
hoe groot de besmet
tingsgevaren nu precies
zijn.
Hoe zit het precies
met die pilots?
A BINNEN PASSIEF
1 (bijvoorbeeld theater, klassiek
concert of bioscoop: mensen zit
ten stil op een stoel)
Pilots: zakencongres Back to Live
in Beatrix Theater Utrecht (15 fe
bruari) en op dezelfde locatie de
Masterclass Geluk van cabaretier
Guido Weijers (20 februari).
2 BINNEN ACTIEF
(een popconcert of sportwed
strijd, mensen bewegen, zingen of
juichen, lopen door elkaar)
Pilots: worden binnenkort aange
kondigd. Het gaat om een dance-
en een muziekconcert in Ziggo
Dome.
3 BUITEN ACTIEF
(Een popconcert, een voetbal
wedstrijd, mensen bewegen, zin
gen of juichen, lopen door elkaar)
Pilots: de voetbalwedstrijden
NEC - De Graafschap (21 februari)
en Almere City FC - Cambuur (28
februari).
4 BUITEN ACTIEF FESTIVAL
(een muziekfestival, een ker
mis, mensen lopen door elkaar,
hergroeperen op verschillende
plekken en dansen of zingen)
Pilots: worden binnenkort aange
kondigd. Het gaat om een dance-
en een muziekfestival in Bidding
huizen.
Hoe gaan de pilots
in zijn werk?
Alle bezoekers dragen een soort
pasje met daarin een zogeheten
ultrawidebandchip, die zeer nauw
keurig iemands locatie bepaalt. In
verschillende situaties en settings
meten de onderzoekers hoeveel
contactmomenten er tussen be
zoekers zijn geweest en hoe lang
die hebben geduurd. Daaruit komt
een risicoanalyse; is het besmet
tingsgevaar te groot of niet?
In het theater, het stadion of
concertzaal komen bubbels met
bezoekers. Die blijven
voortdurend van el
kaar gescheiden. In
het ene groepje
mag iedereen
doen alsof er
geen corona
is: zweten,
huggen,
dansen en
drinken. Dat
tribunevak
zal voor con
certgangers
voelen als het pa
radijs op aarde. In
het andere vak zijn er
juist strenge regels als in een
lockdown.
Als voorbeeld nemen we de pi
lots in Ziggo Dome, twee livecon
certen waarvan de data en arties
ten binnenkort aangekondigd
worden. Bonthuis: ,,We verdelen
daar 1300 mensen over zes bub
bels. Op de ene tribune zitten 250
mensen de hele tijd op hun stoel
tje, op de andere tribune mogen
250 mensen tijdens het concert
opstaan en meebewegen, maar al
leen voor hun eigen stoel. Ach
terin de zaal hebben we een vip
tribune van 50 mensen die vrij
mogen bewegen in het vipgebied.
,,Op de vloer vormen we drie
stavakken van steeds 250 mensen.
In het ene vak staan ze in cirkels
op vaste plekken, in het tweede
staan drie mensen per vierkante
meter, zoals we altijd gewend wa
ren, en in het derde zit het er net
tussenin; wel meer ruimte moge
lijk, maar het hoeft niet. Dankzij
de technologie en de beelden van
de bewakingscamera's kunnen we
vergelijken wat de verschillen zijn
in het aantal contactmomenten en
de duur ervan.''
Met bovenstaande is niet het
hele verhaal verteld. Er gebeurt
meer. Je moet immers ook wel-
eens naar het toilet (ook die loop
jes worden via de chip gemeten) of
je krijgt trek in een broodje worst
of kopje koffie. Tijdens de evene
menten wordt geëxperimenteerd
met horecasystemen. ,,Neem een
voetbalwedstrijd'', zegt Bonthuis,
,,het ene vak mag in de pauze de
eigen drankjes gaan halen bij de
bar, in het andere vak worden ze
gebracht. Zo brengen we ook dat
effect in kaart. En misschien blijkt
wel dat het risico juist groter is als
die paar horecamedewerkers langs
al die mensen moeten lopen.''
Het indelen van tribunes ge
beurt ook op meerdere manieren.
,,We vullen er een op volgorde van
binnenkomst van links naar
rechts, of een van beneden van bo-
Gedrag
ven, terwijl we bij een ander vak
de mensen gewoon hun stoeltje
laten opzoeken dat op hun ticket
staat. Weer een ander vak vullen
we via het dambordprincipe of
door mensen uit hetzelfde huis
houden samen te zetten en daar
naast een stoel vrij te houden.''
Het wordt een haast militaire
operatie, maar allemaal voor het
goede doel: we willen weer een
avondje uit na negen maanden
'opsluiting'. Desnoods onder toe
zicht en met beperkingen.
Sommige onderdelen van het
onderzoek worden buiten de pi
lots gehouden. Zo duiken mede
werkers van adviesbureau BBA en
de TU Eindhoven in de luchtkwa
liteit van (in dit geval) het Beatrix
Theater en onderzoeken TNO en
TU Twente hoe het zit met de uit
stoot van aerosolen bij mensen die
zingen of hard roepen. Dat gebeurt
om praktische redenen in een
aparte pilot of een laboratorium.
De onderzoekers bekijken tij
dens de pilots niet of het coronavi
rus overslaat van de ene bezoeker
op de andere. Iedere bezoeker is
coronavrij. ,,We willen geen hon
derden mensen bijeen brengen en
riskeren dat het virus wordt over
gedragen'', zegt Bonthuis.
De proefpersonen zijn bij de
voetbalduels seizoenkaarthouders
van de thuisclubs en voor de show
van Guido Weijers zijn het men
sen die een kaartje hebben ge
kocht. Zij worden maximaal 48
uur van tevoren getest, er zijn
temperatuurmetingen en voor de
zekerheid volgt vijf dagen na het
evenement nog een controletest.
Hoewel Fieldlab de ontwikke
lingen rond sneltests en een
ademtest nauwlettend volgt, zijn
deze niet meteen geschikt voor
een evenement. ,,De ademtest
moet nog worden gevalideerd en
daarna zijn er ook nog heel wat ap
paraten nodig om hem uit te kun
nen voeren'', zegt Lubberts. Bont
huis: ,,De sneltest kan aan de deur
hooguit een oplossing zijn voor
een kleinschalig evenement. We
nemen die wel mee in de pilots.
Maar als je in de Ziggo Dome
10.000 man bij de entree moet tes
ten en een kwartier moet wachten
op de uitslag, dan begrijp je wel
dat dat niet kan.''
Welke informatie komt er
uit de pilots?
In elk geval dus geen besmet-
tingscijfers. Wel kunnen ze dank
zij de chip in de pasjes exact zien
hoeveel mensen een bezoeker te
genkomt en hoe lang zo'n contact
moment duurt. Met die informatie
kunnen wetenschappers van het
Radboudumc in Nijmegen, aange
stuurd door microbioloog en
OMT-lid Andreas Voss, het be
smettingsrisico inschatten.
Lubberts: ,,Het is een samen
werking met meer partijen, zo on
derzoekt de TU Delft hoe de ri
sico's bij een evenement zich ver
houden tot de risico's in het dage-
Contactentest in
de Ziggo Dome
ZATERDAG 30 JANUARI 2021 GO
VERVOLG VAN PAGINA 13
Fieldlab heeft vier types evene
menten geformuleerd, voor elke
categorie komen er twee pilots:
- Dimitri Bonthuis
De acht bouw
stenen van het
onderzoek van
Fieldlab
Hoe is het ge
drag van bezoe
kers te beïnvloe
den?
Triage, Trac-
ken Tracen
Hoe voorkom je
dat besmette
personen het
evenement be
zoeken?
Sneltesten
Zijn sneltests bij
de entree een
optie?
Luchtkwaliteit
Hoe kunnen we
die beïnvloeden
en welke rol spe
len de omstan
digheden van het
evenement?
Dynamiek
Hierbij wordt bij
voorbeeld geke
ken naar con-
tactduur en con
tactmomenten,
of toeschouwers
zitten of staan en
of ze bijvoor
beeld juichen of
zingen.
Persoonlijke
maatregelen
Mondkapjes,
handen wassen
of desinfecteren.
Oppervlakte-
hygiëne
Schoonmaak van
toiletten en an
dere voorwerpen,
desinfectie.
Kwetsbare
groepen
Speelt leeftijd
een rol, is het
evenement ge
richt op bepaalde
groepen?
Welke maatregelen zijn effectief
bij een optreden? Om inzicht te
krijgen in gedrag en contactmo
menten worden 1300 negatief
geteste concertgangers in zes
groepen verdeeld. Elke groep
heeft een eigen set beperkingen.
DRANKJES HALEN
Mag altijd
DNiet tijdens concert
Alleen vooraf en
in de pauze
NORMAAL MET MASKER - Met
drie man per m2 heeft het publiek
hier de normale ruimte voor een
concert. Het masker moet wel
altijd op.
BEWEGEN BINNEN VAK
XVrij
Enigszins
0Niet
MASKER DRAGEN
a a Niet verplicht
Verplicht buiten
Altijd verplicht
vak