Vaccins tegen corona gevonden
10 ZEELAND
Monnikenwerk
EXPOSITIE MARGRIET SMULDERS VANGT SCHOONHEID EN VERVAL IN BEELD
Margriet Smulders
(Bussum, 1955)
woont en werkt in
Nijmegen. Zij heeft in
de afgelopen 35 jaar
een unieke vorm van
bloemstillevens
ontwikkeld.
Het is alsof de hemel
zich opent. Tussen
hier en de oneindig
heid wervelen geel,
donkerrood, nacht
blauw, paars, roze en wit in een
dans van licht en kleur. Schoon
heid en verval zijn voor even in
een beeld gevangen. Leven en
dood ontmoeten elkaar in een
omarming van lust en dreiging,
verleiding en angst.
Het is alsof dat alles uit het uni
versum op aarde neerdaalt om met
grote kracht ook weer naar boven
gezogen te worden. De adem van
de eeuwigheid: Sunsalome, een
werk van Margriet Smulders. Een
foto is het en een wonder tegelijk.
Werk dat zichtbaar maakt wat
kunst vermag: materie transfor
meren in geest. Een magisch pro
ces. Een bak water, een spiegel,
transparante doeken, licht, en
daarin bloemen en vruchten. De
bloemen niet puntgaaf, maar op
het punt van uit elkaar vallen. Het
water even bewogen. Een druppel
springt op. Speciaal geblazen glas
werk geeft een glimp van glans.
Steeds opnieuw kijkt en ensce
neert Margriet Smulders de kleine
wereld die zij onder handen heeft.
En steeds weer ontstaan nieuwe
combinaties waarin tulpen, pioen
rozen, irissen, lathyrus, rozen en
drie-urenbloemen, soms verge
zeld van granaatappels en vijgen,
de hoofdrol spelen, als exponenten
van de groeikracht en schoonheid
van de natuur. In Sunsalome zit ook
een verwijzing naar het Nieuw
Testamentische verhaal waarin
koningsdochter Salomé op aan
dringen van haar moeder voor het
hof danst, met als beloning het
hoofd van Johannes de Doper.
Het werk van Margriet Smulders
refereert aan de bloemstillevens
uit de 17de eeuw. Maar vergelijk je
haar werk met dat van haar 17de
eeuwse collega Rachel Ruysch,
dan is het werk van Smulders veel
dynamischer, rijker van kleur, ge
durfder. De overeenkomst is dat
ook Ruysch leven en dood,
schoonheid en verval in één mo
ment samen bracht. Er is nog een
andere referentie: die van de pla
fondschilderingen uit barok en ro
coco, waarin de lucht openbreekt
om ruimte te bieden aan een blik
op de hemel. De plek waar de go
den wonen en van waaruit zij zich
een blik verwaardigen op de aarde
met haar ploeterende bewoners.
De plek waar de christelijke gelo
vigen hun god denken in gezel
schap van de heiligen. De plek
waar zij hopelijk ook ooit zelf deel
mogen hebben aan eeuwig leven.
Die cultuur is Smulders niet
vreemd, maar haar beelden zijn
universeel. Ze zijn zwanger van
een eigentijdse spiritualiteit. Voor
wie dat een brug te ver is: je kunt
ze ook zien als verbeelding van het
leven, binnen de context van het
universum. Smulders neemt je
Het werk refereert
aan bloemstillevens
uit de 17de eeuw
mee in het wonder dat uit op zich
betekenisloze elementen een we
reld van ongekende rijkdom kan
ontstaan. Zij laat zien dat ieder
flintertje kleur, ieder stukje
bloemblad, iedere steel, elke
vrucht en elke pit een manifestatie
zijn van iets wat ons denken ver te
boven gaat.
Er hangen zes werken van Smul
ders in de voormalige silo die door
Rothuizen architecten fraai is ver
bouwd tot kantoor en expositie
ruimte. Ze doen het er uitstekend:
halen het mooiste van de buiten
wereld naar binnen. In dezelfde
ruimte is ook Kunstuitleen Wal
cheren gevestigd. Ik zag er goed
werk in alle soorten en maten,
waaronder ook werk van Margriet
Smulders.
Het is niet zo makkelijk om je
irritatie te laten blijken aan
'iets' als een virus, het is
eenvoudiger om over gevolgen te
mopperen of naar 'iemand' te wij
zen. Wat is er aan de hand? Ach,
dat weet u zelf toch ook. De vacci
naties lopen niet. Er zijn prachtige
planningen en prikstraten, maar
de vaccins ontbreken. Wie heeft
schuld? Wie de oplossing?
Ik ontving via de patiëntenver
eniging informatie van het RIVM.
Ik sta op het lijstje 'kwetsbaar' en
we doen hier thuis al een jaar heel
voorzichtig, zijn vrijwillig opge-
hokt en zijn dat behoorlijk zat. Ik
hoop op een spoedige uitnodiging
voor een prikmoment, maar ver-
wacht die niet. En wat doe je dan?
Zoeken naar lichtpuntjes?
Als er tekort is aan vaccins, dan
is het fijn als mensen van vaccina
tie afzien. Wie steevast gelooft in
de voorzienigheid Gods zal allicht
geen last hebben van uitsluiting
van vaccinatie. Als God wil dat het
je tijd is, word je ziek en sterf je. Is
het nog niet zover, dan blijf je in
leven. Het leven is niet maakbaar.
Wie rechtlijnig denkt kan tot de
conclusie komen dat het menselijk
handelen er niet toe doet. De vac
cinatiegraad ligt in delen van Zee
land onder de kritische grens.
Geen enting tegen bof, mazelen of
rode hond? Dan ook niet tegen co
rona! Mooi zo. Geen reformatori
sche mensen enten betekent een
plusje van honderdduizenden vac-
cins voor kwetsbare mensen. Twee
prikken voor mij graag!
Het klopt toch dat reformatori
sche mensen zelf niet gevacci
neerd willen worden? De RMU,
een werkgevers- en werknemers
organisatie van gereformeerde ge
zindte heeft een webinar online
staan over vaccinatiedwang. Gods
voorzienigheid blijkt mensen niet
van hun verantwoordelijkheid te
ontslaan. Na het bidden van 'geef
ons heden ons dagelijks brood',
komen de gebakken broodjes ook
niet vanzelf op tafel. Er komen
tenminste een boer en bakker aan
te pas. De RMU stippelt een denk
lijn uit met informatie van een
hoogleraar longziekten, hoogle
raar ethiek, jurist en medewerker
van de advieslijn van de NPV. Al
les komt aan de orde. Wat covid-19
doet, hoe een vaccin wordt ge
maakt en werkt, de maakbaar
heidsgedachte en in hoeverre de
overheid tot vaccinatieplicht zou
kunnen komen. Maar ook vragen
als waarom zou ik mij niet laten
enten? Hoe denk ik als zorgprofes
sional over het bieden van veilig
heid, bescherming en nabijheid
aan patiënten en cliënten? Wat
zijn de consequenties van niet-en-
ten voor de samenleving? In alle
rust beantwoorden de deskundi
gen vragen. Na twee uur luisteren
en kijken ben ik onder de indruk
van de zorgvuldigheid. Reforma
torische mensen lijken geen die
hard anti-vaxxers. Het maakt
nieuwsgierig naar het vervolg, dat
voor 1 februari staat aangekondigd
en een wetenschappelijk webinar
over het vaccinatiedebat in de bi-
blebelt van het Dutch Biblebelt
Network op 6 februari. Wat blijft
is het tekort aan vaccins. Zouden
mensen die niet in covid-19 gelo
ven en tegen maatregelen demon
streren van vaccinatie afzien?
Webinars: rmu.nl en
dbbn.nl/vaccinatiedebat
zaterdag 30 januari 2021
GO
De adem van de eeuwigheid
Nico Out
Recensie
Deel van het werk Sunsalome van Margriet Smulders. fotos nico out
Margriet Smulders: With rosy cheeks and glancing eyes and
voices sweet as honey.
T/m 30/6. Margriet Smulders,
Rothuizen Architecten Steden
bouwkundigen, Kleverskerkse-
weg 49, Middelburg. Werkdagen
8.30-17.00 uur. Afhankelijk van
de coronamaatregelen na 9/2
op afspraak te bezoeken: 0118
653737. Meer info: margriet-
smulders.nl/news/.
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
2