Reizen door de tijd, op een nieuwe manier
8 ZEELAND
NATIONALE TUINVOGELTELLING POPULAIR
Houd je kat binnen, hang vetbollen op en maak een rommel-
hoekje in je tuin. Grote kans dat er dan dit weekend volop
pimpelmezen, roodborstjes en kauwen voor je raam scharrelen.
Iedereen kan vandaag en morgen nog meedoen aan de Nationale
Tuinvogeltelling.
^Wogelkenner Marcel
Klootwijk uit Middel
burg heeft altijd oog
voor vogels, maar dit
hW weekend kijkt hij extra
goed naar buiten. Net als duizen
den andere liefhebbers telt hij een
half uur de vogels in zijn tuin. De
Nationale Tuinvogeltelling begon
gisteren: landelijk werden in één
dag al bijna 170.000 vogels geteld.
Wie midden in een dorp of stad
woont, heeft de grootste kans om
koolmezen,
pimpel
mezen, merels en
roodborstjes te zien, weet Kloot
wijk, die Zeeuws districtscoördi
nator is van Sovon Vogelonder-
zoek Nederland. „Maar als je bij de
duinen woont, of aan de rand van
een bos, dan vind je andere soor
ten, zoals gaaien, boomkruipers
en de grote bonte specht. Als je
een grote tuin met een vijver hebt,
dan zie je waterhoentjes. En met
een beetje geluk zie je een putter-
tje of een specht. Het is natuurlijk
heel gaaf om die in je tuin te heb
ben."
De huismus stond tot en met
gisteren met stip op één in de lijst
van meest geregistreerde vogels.
Toch gaat het - ook in Zeeland -
slecht met deze vogelsoort, zegt
Klootwijk. „Het aantal huismus
sen is sinds de jaren 90 bijna ge
halveerd. Dat komt voornamelijk
door een gebrek aan nestgelegen
heid. Daken zijn beter geïsoleerd. Er
zijn minder gaten en hoekjes. Daar
naast is er minder voedselaanbod.
De insectenstand is lager, en vroeger
waren de tuinen slordiger en schud
den mensen hun tafelkleed met
broodkruimels buiten uit. Tegen
woordig zie je veel meer versteende
tuinen. Vogels houden van romme
lige hoekjes met bladeren en brood
kruimels."
Het is leuk, leerzaam en ook nog
eens coronaproof: tuinvogels tellen
is populair, merkt de Vogelbescher
ming Nederland. Landelijk schreven
al 110.000 liefhebbers zich in om dit
weekend een
halfuurtje
Vroeger waren
de tuinen slordiger
en schudden mensen
hun tafelkleed met
broodkruimels
buiten uit
bij te houden welke vogels in de
tuin of op het balkon te zien zijn.
„Vorig jaar hadden we met 91.000
tellers al een record, maar dit jaar
heeft de telling een enorme im
puls gekregen", zegt woordvoer
der Marieke Dijksman.
De beste tijd om vogels te spot
ten, is 's morgens vroeg, tipt
Dijksman. ,,Een vogel verliest in
de winter 's nachts veel lichaams
gewicht. Ze willen 's morgens
meteen aanvallen. Merels houden
van klokhuizen van appels.
Spechten en koolmezen eten
graag vogelpindakaas en rood
borstjes zijn gek op gedroogde
meelwormen."
Wie het hele jaar door van tuin
vogels wil genieten, kan z'n tuin
het best groener maken. ,,Laat je
schutting begroeien, of plaats een
nestkastje. En gebruik inheemse
plantensoorten. Het heeft geen
zin om een Japans boompje in je
tuin te zetten. Bessenstruiken zijn
beter: in de zomer heb je prachtige
bloemen en in de winter kunnen
de vogels besjes eten." Zo'n vogel-
vriendelijke tuin heeft nog meer
voordelen. „Als je tuin in balans is
met de omgeving, krijgen plaag-
dieren zoals je eikenprocessierups
minder kans. Bovendien heb je
betere waterafvoer. En planten
en bomen houden koelte vast
als het heet is. Dan is het 's
zomers heerlijk toeven in
je tuin!"
,,Dat musea, organisaties voor cul
tuureducatie en scholen samen
werken om het vele erfgoed dat er
in Zeeland is beter te matchen met
het onderwijs. In Gelderland ge
beurt dat al. Het is een manier van
werken en denken die wij een he-
lemaal Zeeuwse invulling gaan ge
ven."
,,Musea zijn verzamelingen. Ze zijn
gewend het verhaal van hun collec
tie te vertellen. De vraag is of je
leerlingen in het MuZEEum
in Vlissingen het com
plete maritieme verhaal
van Zeeland moet mee-
Wegaan uit van
vragen als: hoe
woon jij, wat eet je,
waar staat je huis?
geven, of dat je ze in Sas van Gent
de hele industriële ontwikkeling
moet willen vertellen. Het is beter
om aan te sluiten bij de belevings
wereld van kinderen en bij de me
thodes van het onderwijs. We gaan
uit van vragen als: hoe woon jij,
wat eet je, waar staat je huis?
Elk jaar wordt het per
spectief breder en de
kijk op de wereld groter.
Uiteindelijk kom je dan
ook een keer bij de oor
log terecht."
,,Ze zijn niet meer de kennisinstel
lingen van weleer. Vroeger was het
eenrichtingsverkeer. Je kwam met
een klas bij het museum, daar stond
een vrijwilliger klaar om tijdens
een rondleiding één lang verhaal te
vertellen. Stop daarmee. Erfgoed is
niet zomaar een vrijdagmiddagac
tiviteit. Musea kunnen helpen de
wereld op een nieuwe manier te
ontdekken. Zo kunnen ze een ver
lengstuk van het onderwijs wor
den."
Hoe dan?
,,Dat gaan we nu ontdekken met
een aantal pilotscholen. Reizen in
de tijd door Zeeland heeft een loop
tijd van drie jaar. Met ruim vijfhon
derd leerlingen gaan we in die tijd
een nieuwe leerlijn ontwikkelen.
Kinderen leren op school steeds
meer kritisch te denken, te analyse
ren. Met verschillende partners kij
ken we hoe dat zelfonderzoek vorm
kan worden gegeven. We gaan lera
ren en museumkrachten trainen en
locatiebezoeken organiseren."
Erfgoed Zeeland, Cultuurkwadraat,
de drie regionale cultuureducatie
bureaus op Walcheren in de Oos-
terschelderegio en Zeeuws-Vlaan-
deren, het Bevrijdingsmuseum
Zeeland, het Industrieel Museum
Zeeland, het Watersnoodmuseum,
het Zeeuws maritiem MuZEEum,
het Zeeuws Museum, de Archipel
scholen Het Talent in Middelburg
en De Ravenstein in Vlissingen en
de Radarscholen Jan Wouter van
den Doelschool in Zierikzee en On
der de Wieken in Burgh-Haam-
stede. Daar komt dit jaar nog een
school in Zeeuws-Vlaanderen bij."
zaterdag 30 januari 2021
GO
Vroege vogels
zien het meest
Cornelleke Blok
Middelburg
i V
j
De huismus is
een van de
meest getelde
tuinvogels, al
gaat het slecht
met de soort.
FOTO H. RUSELER
Pimpelmees, fotohansvan
hage
- Marieke Dijksman,
Vogelbescherming
Nederland
Roodborstje.
FOTO HANS VAN DEN BOOGAARD
Wie z'n tuin vogelvriendelijk wil
maken, kan meer tips vinden op
mijnvogeltuin.nl. Daar kun je
ook lezen welke vogels in je
buurt leven en wat je voor ze
kunt doen.
Grote bonte specht.
FOTO OAMILE SOHELSTRAETE
Met het project Reizen in de Tijd
krijgt het Zeeuwse erfgoed de
komende drie jaar een nieuwe
plek in het onderwijs. Daar
varen scholen en musea wel bij,
zegt Leo Adriaanse van het pro
vinciale kennisplatform Cultuur
kwadraat.
Ernst Jan Rozendaal
Middelburg
Wat is het idee achter Reizen in
de tijd?
Is er nu geen match dan?
-Leo Adriaanse, Cultuurkwadraat
Dus de rol van de musea
verandert?
Wie zijn de partners?
