i
NIEUWS 15
INTERVIEW MARLEEN STIKKER
Digitale platforms
voelen zich niet
verantwoordelijk voor
dubieuze berichten, zoals
een oproep tot geweld
tijdens de avondklok. Dat
moet anders, vindt
internetdeskundige
Marleen Stikker. ,,Er is
geen enkel toezicht.''
Facebook
is een bizar
experiment
om één
organisatie
voorde
hele wereld
te laten
bepalen
wat wel en
niet kan
Groeiend tekort
aan medicijnen
Economie VS
herstelt verder
Dierentuinen
op reserves
f H H wat heerlijk rustig
H is het opeens, op het
I saaie af. Even adem-
I halen.'' Dat gevoel
I bekroop Marleen
Stikker toen de Amerikaanse oud
president Donald Trump van Face
book, Twitter en Instagram werd
gegooid. „Terecht of niet, het toonde
vooral aan dat die bedrijven te veel
macht hebben. Wie is Twitter om dit
te besluiten? Jack Dorsey, de ceo van
Twitter, zei het zelf ook: 'We willen
deze macht eigenlijk niet'.''
Stikker, auteur van het boek Het
internet is stuk, maar we kunnen het
repareren, is gisteren benoemd tot zo
genoemde professor of practice aan de
Hogeschool van Amsterdam. Ze gaat
studenten - alle studenten van elke
studie - een kritische houding bij
brengen op het gebied van data en ict.
,,Kritisch in de zin van onderschei
den. Als je niet weet hoe technologie
en digitalisering werken, kun je ook
geen democratisch toezicht houden
en is het niet transparant. Of je nu in
de zorg of het onderwijs werkt, je
krijgt te maken met datagestuurd be
leid. Dan moet je wel weten hoe dat
werkt.''
Feiten en leugens
Nepnieuws vermengt zich op sociale
media dagelijks met feiten en leu
gens. Sociale media worden gebruikt
om tijdstippen af te spreken om te
gaan rellen. Niet onze schuld, roepen
de socialemediabedrijven, wij zijn
slechts de postbodes en je kunt het
de postbode niet kwalijk nemen dat
hij een poederbrief bezorgt.
Volgens Stikker is dit het resultaat
van achterhaalde regelgeving.
,,Waarom worden die digitale plat
forms niet gezien als uitgevers? Ze
hebben wel belang bij de content,
voor de advertenties, voor het maken
van profielen van gebruikers en bij
het maken van algoritmes om te
bepalen hoe snel en bij wie de be
richten terechtkomen. Dan moet je
hen ook verantwoordelijk maken
voor de inhoud.''
Het is tijd om de macht over te ne
men, betoogt Stikker. „Facebook is
een bizar experiment om een organi
satie voor heel de wereld te laten be
palen wat wel en niet kan. Je ziet ook
dat het misloopt. We hebben landen
met rechtssystemen, advocaten en
rechters om je recht te halen. Dat
ontbreekt allemaal bij Facebook. Er is
geen enkel toezicht.''
Facebook besloot vorig jaar zelf
om Zwarte Piet in de ban te doen.
,,Wie is Facebook om dat te beslui
ten? De voormannen van Facebook
zijn de sales officers en de marketing
mensen. Aan wie leggen zij
verantwoording af? Zou het niet aan
de Nederlandse rechter moeten zijn
om zo'n besluit te nemen? De kern is:
als Facebook een uitgever zou zijn
onder Nederlands recht, dan zou het
bedrijf aangeklaagd kunnen worden
omdat het bepaalde content ver
spreidt. Dat zou normaal zijn, maar
dat kan nu niet.''
Stikker heeft zelf haar profiel op
Facebook en LinkedIn al jaren gele
den verwijderd. ,,Elke stap die je zet
wordt geregistreerd en gekoppeld aan
je profiel. Er werd een soort perso
nage gecreëerd dat ik niet ben, die
begon dingen te liken die ik niet
wilde liken. Maar ik ga mezelf ook
niet met een aluminium hoedje op
mijn hoofd isoleren van de maat
schappij. Ik heb nog WhatsApp,
omdat ik niet al mijn familieleden
zover krijg dat ze Signal gaan gebrui
ken, de berichtenapp die niet bij
houdt met wie je contact hebt. Het
internet is in transitie, er komen
steeds meer alternatieven.''
Zelf controleren
Mensen moeten nu zelf controleren
of het wel veilig is en of informatie
betrouwbaar is. ,,Alsof je in de super
markt zelf met een metertje moet
kijken of er dioxine in de kip zit. Dat
is niet nodig, er wordt gehandhaafd
door instanties voor voedselveilig
heid. Maar als je in de appstores iets
downloadt, weet je bijna zeker dat er
data worden afgevangen waar een
bedrijf zijn voordeel mee doet.''
Stikker gaat verder: ,,We kunnen
blijven zitten en zeggen dat het alle
maal verschrikkelijk is maar er toch
niets aan te doen is, of we worden
onderdeel van de voorhoede die er
voor zorgt dat internet veiliger wordt.
Dat privegegevens niet zomaar wor
den gepakt. Signal wordt nu massaal
geïnstalleerd. Privacy wordt voor be
drijven steeds meer een verdienmo-
del, een voordeel in plaats van een
nadeel.''
vrijdag 29 januari 2021
GO
'Breek de macht van
Twitter en Facebook'
Ton Voermans
Amsterdam
- Marleen Stikker,
internetdeskundige
DEN HAAG Veel Europese
landen kampten het afgelo
pen jaar met nog meer ge
neesmiddelentekorten dan
in 2019. Dat meldt apothe
kersorganisatie KNMP op
basis van onderzoek van
de Europese koepelorgani
satie PGEU. Alle 26 onder
zochte landen hadden in
2020 tekorten. In zeventien
landen verslechterde de
situatie, in acht bleef die
gelijk, waaronder Neder
land. In 65 procent van de
onderzochte landen was
een tekort aan meer dan
200 geneesmiddelen, in
acht landen zelfs aan 400.
WASHINGTON De eco
nomie van de Verenigde
Staten heeft in het laatste
kwartaal van 2020 verder
herstel getoond. Volgens
een eerste raming nam de
omvang van de grootste
economie ter wereld voor
de tweede periode op rij
toe, maar de groei was iets
zwakker dan verwacht.
Het bruto binnenlands
product (bbp) dikte met
4 procent aan, terwijl op
4,2 procent was gerekend.
In het voorgaande kwartaal
was nog sprake van de
sterkste groei ooit geme
ten, met een plus van
33,4 procent. Die forse
opleving in de zomer
volgde op de enorme neer
gang in de eerste maanden
van de coronacrisis.
DEN HAAG Voor dierentui
nen in Nederland is het
overleven tot de komst van
de steunpakketten vanuit
de overheid. De parken
moeten harde keuzes
maken, van het uitstellen
van onderhoud en inves
teringen tot het ontslaan
van medewerkers. Volgens
de dierentuinen is er geen
sprake van dat zij afscheid
moeten nemen van dieren,
zoals Artis gisterochtend
bekendmaakte te doen met
drie leeuwen. Zo schuiven
veel dierenparken de bouw
van nieuwe verblijven voor
uit en gebruiken zij die re
serves om de lockdown
door te komen.