Politie-expert: Het leger inzetten tegen de relschoppers klinkt stoer,
4
Avond na avond vliegen er
vuurwerkbommen en straatstenen
door de Nederlandse steden.
Het land kijkt verbijsterd om zich
heen: wie doen dit, in vredesnaam?
RELSCHOPPERS WIE ZIJN HET?
'Mensen die een groep van Leiden
zoeken (Rellen), stuur me een be
richt! Zaterdag moeten we Leiden
ook op de kaart zetten!!!', schrijft ie
mand die zich Papii Loco noemt
gistermiddag in de groep 'Rellen
Nederland' op chatdienst Telegram.
Iemand anders meldt: '20.00 uur,
verzamelen Bijlmer Arena, laten we
de overheid op hen donder geven
dit is ons land.'
Wat waar is en wat niet, is nau
welijks meer te onderscheiden in
de aanzwellende berichtenstromen
in talloze Telegram-groepen. Het
maakt het onvoorspelbaar in welke
Nederlandse stad de ME nü weer
moet ingrijpen. Maar wat wel dui
delijk is: de aard van de rellen ver
andert. De clashes van zondag in
Amsterdam en Eindhoven kwa
men nog voort uit min of meer aan
gekondigde demonstraties tegen
de coronamaatregelen. Zeker in
Amsterdam stond een bont gezel
schap op het Museumplein: van
virusontkenners via liefde predi
kende knuffelaars tot complotden
kers. Aangevuld met onvervalste
relschoppers.
Inmiddels lijkt vooral die laatste
categorie over. ,,Dit had niets meer
te maken met demonstreren. Dit
was gewoon pure verveling'', zegt
Yusuf Can, jongerenwerker in Rot
terdam-Zuid, een van de plekken
waar het maandagavond faliekant
misging. ,,Ze plunderen de winkels
van hardwerkende mensen en heb
ben echt geen besef van hoe erg dat
is.''
De cijfers vertellen een deel van
het verhaal. In de nacht van maan
dag op dinsdag werden er 184 men
sen aangehouden bij rellen in
(vooral) Rotterdam, Amsterdam,
Tilburg en Den Bosch. De gemene
deler: het zijn vooral jongemannen,
en ze gaan niet ver van huis om te
rellen. Vooral veel begin-twinti-
gers. Maar ook opvallend veel nog
thuiswonende tieners van 14, 15
jaar, meldde het Openbaar Ministe
rie gisteravond.
Maar, stelt de politie, er zit van al
les tussen: voetbalhooligans, gasten
die élke gelegenheid (zoals oud en
nieuw) aangrijpen om te rellen,
mensen die oprecht boos zijn op de
overheid en gelegenheidsgasten die
zich onder invloed van drank en
drugs laten ophitsen. ,,Je ziet dat
sommigen echt goed voorbereid
komen met speciale kleding en wa
pens zoals ploertendoders, messen
of molotovcocktails. Anderen ko
men onvoorbereid puur op de sen
satie af'', aldus een woordvoerder.
Achtergrond
Maar wie er rellen, verschilt ook per
stad. In Rotterdam-Zuid waren het
veel jongemannen met een Marok
kaanse achtergrond. In Roosendaal
zijn alleen autochtone Nederlan
ders opgepakt. En in Den Bosch wil
niemand er iets over zeggen, be
halve dat vrijwel alle 52 arrestanten
uit Den Bosch en de omliggende
dorpen kwamen en ook vrijwel al
lemaal jonger dan 25 jaar zijn.
Ook opvallend: waar zondagmid
dag nog (voetbal)hooligans in de
voorste linie tegen de ME knokten,
maakten maandag en gisteren sup-
portersgroepen van FC Den Bosch,
NAC Breda, MVV (Maastricht) en
Willem II (Tilburg) een statement:
wie zijn eigen stad sloopt is gek en
krijgt met ons te maken. En in meer
delen van het land bieden burgers
de politie hulp aan.
Jongerenwerker Yusuf Can over
Rotterdamse rellers: ,,Er zat van al
les tussen: jongens met baan en
zonder. Scholieren en jongens zon
der opleiding.'' Zijn collega Nadia
Barquioua: ,,Ik zag honderd jongens
echt rellen, de rest bestond uit kij
kers en meelopers. Ze plunderen,
maar wat ze deden was ook echt te
gen de overheid gericht.''
Een Haagse jongerenwerker zei
op de radio over de relschoppers in
de Schilderswijk: ,,Ze voelen zich al
vanaf hun geboorte tweederangs
burgers, vinden dat de overheid
hen alles heeft ontnomen. Ze leven
in de waan van het moment, alles
moet het dan ontgelden.''
Opvallend
Wie kijkt naar de individuen, ziet
weer andere opvallende dingen. In
Limburg werd ook een Belg uit
Maasmechelen aangehouden, die
dus in Nederland kwam knokken
tegen de avondklok (die in zijn ei-
'Rellen en rwina! (straattaal voor
chaos, red.) Vrijdag om half zes.
Winkelcentrum Woensel.' De op
roep op het sociale netwerk Tele
gram is helder. Terwijl jongeren in
Rotterdam en Den Bosch maan
dagavond de eerste winkels heb
ben leeggeplunderd, denken ze
in Eindhoven alweer na over een
volgende relnacht. 'Al het per
soonlijk bezit van mensen als au
to's, huizen en fietsen laten we
met rust. Winkels die toch genoeg
verdienen mogen geneukt wor
den. Kleine ondernemingen of be
kende buurtondernemingen niet',
zo luidt de boodschap die kan re
kenen op veel instemmende reac
ties.
'Aktiesport-winkels centrum
kapotmaken en alles meenemen',
zegt ene Jan Liemfen. 'Waarom ei
genlijk rellen', vraagt Mark. 'Met
demonstreren alleen herijken we
niks. Overheid moet zien dat dit
niet oké is. Dat wat zij doen niet
oké is. En dat laten ze zien door
dingen te doen die ook niet oké
zijn', verklaart Noah.
De bijna negenhonderd volgers
gaan vervolgens urenlang met el
kaar in discussie en geven prakti
sche tips, bijvoorbeeld hoe je van
een T-shirt heel snel een nikab
maakt waarmee de politie je veel
W Oproep: zet
mensen die oproepen
tot geweld vast,
dan zijn ze afgesloten
van internet
moeilijker kan identificeren.
Oproepen zoals deze zijn er veel
in chats op sociale media die open
baar toegankelijk zijn. Tilburgers
willen dinsdagavond verzamelen
achter ROC Wandelbos. Rotter
dammers hebben het dezelfde
avond voorzien op de Hema aan de
Vuurplaat. Amsterdammers wor
den om 20.30 uur opgeroepen naar
het Osdorpplein te komen. Lim
burgse relschoppers hebben de
Markt in Maastricht in het vizier.
Woensdagavond plannen Gronin
gers rellen op de Markt. Donder
dagavond willen ze los op het Mo
lenplein in Nijkerk. En zo gaat het
maar door.
Hoe serieus is dit? Niemand die
het precies durft te zeggen. Op
veel plekken die maandag voorbij
kwamen, gebeurde helemaal niets.
Maar dat het niet altijd groot
spraak is, bleek in Rotterdam. De
hele dag ging daar al rond dat rel
schoppers zouden verzamelen op
de Beijerlandselaan en zo ge
schiedde. Het draaide uit op een
harde confrontatie met de politie.
Leger
Afgaande op de berichten lijkt de
onrust voorlopig nog niet voorbij.
Maar hoe krijgen we de geest weer
in de fles? Moet het leger erbij ko
men, zoals de Roermondse burge
meester en ook PVV-leider Geert
Wilders opperen? Dat klinkt stoer,
woensdag 27 januari 2021
Opgehitst, relbelust
Cyril Rosman
Victor Schildkamp
Rotterdam
Eindhoven, afgelopen
zondag: rellen en chaos
namen de stad in een ang
stige greep. foto bert jansen
Na drie dagen rellen blijven jon
geren elkaar op sociale media
ophitsen en nieuwe onlusten
plannen. Moet het leger ingrij
pen om de rust te herstellen,
zoals sommige politici willen?
Dat klinkt stoer, maar is onzin,
zegt politiedeskundige Jaap
Timmer. Pluk opruiers vroegtij
dig van straat, is zijn advies.
Raymond Boere
Den Haag
