Voormalig VS-ambassadeur Ivo Daalder: 'Voor Joe Biden is
16
Donald Trump
keerde de rest van
de wereld de rug
toe en vernederde
zijn ministerie van
buitenlandse
zaken. ,,Joe Biden
moet een hoop
repareren'', zegt Ivo
Daalder (60),
Nederlands
Amerikaans
politicoloog en
voormalig
ambassadeur van
de VS bij de Navo.
'De Amerikaanse
buitenlandse
dienst beleeft
een van zijn
grootste
crises ooit'
Er klinkt na
lange tijd
weer gelach
in het Harry
S. Truman
Building in
Washington,
waar het mi
nisterie van
buitenlandse zaken huist. Met de
verkiezingszege van Joe Biden
richt het Department of State zich
weer op. Vier jaar stond het op
last van Trumps motto 'America
First' met de rug naar de buiten
wereld. Nu draait het zich weer
om.
Ervaren oud-ambassadeurs als
Ivo Daalder en Nicholas Burns
zijn het erover eens dat de nieuwe
president de schade niet een-
twee-drie heeft gerepareerd. ,,De
Amerikaanse buitenlandse dienst
beleeft een van zijn grootste crises
in zijn geschiedenis'', zegt Nicolas
Burns. Door gebrek aan leider
schap, aan vertrouwen en midde
len. Het ontbreekt aan voldoende
steun, aan leiderschap. Volgens
Ivo Daalder, net als Burns voor
malig ambassadeur bij de Navo, is
'het herstel van het geloof in de
democratie en de wetgeving, in
binnen- én buitenland, een van
de belangrijkste taken van de
nieuwe president'. ,,Biden maakt
van buitenlands beleid, gebaseerd
op onze kernwaarden - democra
tie, mensenrechten en wetgeving
- weer een topprioriteit", aldus
Daalder, voorzitter van de Chi
cago Council on Global Affairs,
een vooraanstaande denktank
voor buitenlands beleid.
De schade op het ministerie is
groot. Onder president Donald
Trump werd het overbodig. Niet
de diplomaten, maar het Witte
Huis maakte het buitenlandse be
leid. Volgens Trump en enkele
naaste adviseurs, schoonzoon Ja-
red Kushner voorop, had het mi
nisterie er onder de vorige presi
denten, met name onder zijn
voorganger Barack Obama, een
zooitje van gemaakt. Met bijvoor
beeld het 'belachelijke' kernak
koord met Iran, de veel te zachte
aanpak van China en te veel be
grip voor de oude bondgenoten in
Europa. Het Witte Huis sneed ook
fors in het budget. Uiteindelijk
overleefde alleen de minister die
de president blindelings wilde
volgen, Mike Pompeo. Trumps
eerste keuze, Rex Tillerson, bleek
te eigengereid.
Geen enkel ministerie heeft het
zo voor zijn kiezen gehad als het
Department of State, concludeert
de commentator van mediabe
drijf Bloomberg. Donald Trump
heeft de diplomatie in woord en
daad zware schade toegebracht.
Openlijke vijandigheid jegens
professionals die eerst nog bui
tenlands beleid vanuit het Witte
Huis probeerden te repareren,
leidde tot een exodus aan talent.
Belangrijke functies bleven va
cant, of ze werden opgevuld door
mensen die er niet bekwaam
voor waren. Tot groot verdriet ook
van buitenlandse diplomaten.
„Het State Departement is ont
manteld, het bestaat niet meer",
liet de Colombiaanse verte
genwoordiger in Washington
zich vorig jaar ontvallen.
Op 6 januari, toen fana
tieke aanhangers van Donald
Trump, opgezweept door de
president zelf, het parlement
in Washington bestormden,
begreep de buitenwereld hele
maal niet meer waar het met de
VS aan toe was. 'Wat gebeurt daar
allemaal?' vroeg een oud-collega
bij de Navo aan Daalder, die zelf
met stijgende verbazing zat te kij
ken. ,,De oudste en een van de
succesvolste democratieën ter
wereld die meer dan twee eeuwen
een voorbeeld was voor zo veel
mensen op de wereld, lag onder
vuur. Van binnenuit'', vervolgt
Daalder. ,,Maar uiteindelijk over
won de democratie.''
Autoritaire leiders
Het is nu aan Biden om te repare
ren. Zeker op het ministerie van
buitenlandse zaken, in bijvoor
beeld de relatie met de oude
bondgenoten in Europa die onder
Trump op het tweede of derde
plan kwamen. De president leek
meer op zijn gemak bij autoritaire
ZATERDAG 23 JANUARI 2021 GO
Amerika wil de wereld
HANS VAN ZON
Nicolas Burns,
oud-ambassadeur
