NIEUWS 3
Van melkrobot tot fles
KOEIEN CONCEPT
Hij werd voor gek
verklaard, door andere
boeren en door banken.
Toch liggen anderhalf
jaar na de lancering van
ElkeMelk de schappen
van Albert Heijn nu vol
met flessen van Metha
101, Geertje 72 en van
zo'n honderd andere
koeien uit de stal van
Matthijs Baan (40).
Voor wie het concept nog niet kent: elke
koe wordt apart gemolken en de melk
zit binnen tien minuten gepasteuri
seerd en wel in zijn eigen flesje. Mét eti
ket waarop informatie over de koe en de
smaak van haar melk staat. Een uniek
concept of een briljante marketingtruc?
„Absoluut het eerste'', zegt Baan. ,,De
melk in onze fles die je uit de koeling
van de supermarkt haalt, is 100 procent
traceerbaar tot aan die specifieke koe.
ElkeMelk is het enige product ter wereld
waarbij dat kan.''
Het idee kreeg Matthijs Baan een jaar
of drie geleden toen hij deelnam aan
een masterclass in Rotterdam, te mid
den van aardbeien- en perentelers die
apetrots waren op hun product. Ze had
den bakjes fruit bij zich die ze trots lie
ten zien. Baan had niets om te tonen.
,,Wat moest ik dan? Een pak melk uit de
supermarkt meebrengen en laten zien?''
Thuisgekomen viel bij hem het
kwartje. Natuurlijk was hij trots op zijn
koeien, maar hoe zijn melk smaakte ten
opzichte van die van andere boeren,
wist hij niet. ,,Dus die ben ik maar eens
gaan proeven. Ik pakte wat uit de melk
tank en dat viel tegen. Wat ik kon doen,
was het voedsel voor de koeien aanpas
sen, maar dat was niet genoeg. Ik ben
toen op de bank gaan zitten en ver
plichtte mezelf er pas vanaf te komen
als ik een goed idee had.''
Eureka!
En toen had Baan het. Naast het voer
moest ook het hele proces om. Zo kort
en zo snel mogelijk. ,,En ik dacht letter
lijk: eureka! De melk meteen naar de ro
bot, pasteuriseren en van elke koe in een
eigen fles stoppen. We kunnen naar de
maan, satellieten de ruimte in sturen,
daarom moet dit ook lukken.''
Bij de volgende bijeenkomst van zijn
masterclass was iedereen direct enthou
siast. Maar daarmee was hij er nog niet.
Er moest nieuwe apparatuur worden
ontwikkeld, er moest software worden
geschreven en de verschillende compu
tersystemen van de verschillende fabri
kanten moesten onderling ook nog eens
communiceren. En er was geld nodig.
,,Van de meeste bedrijven die ik aan-
alsnog geen grote winstmaker, geeft hij
toe. ,,Ik heb de cijfers van dit jaar nog
niet, maar er moet nog wel geld bij.''
Toch is er veel interesse vanuit het bui
tenland: Nieuw-Zeeland, de staat New
York. De aandacht komt overal
vandaan. Het moet nog meer 'tussen de
oren komen', vindt Baan. ,,Melk is in
principe best een sexy product. Maar we
hebben dat predicaat er als boeren zelf
afgehaald. Een pak melk is namelijk
goedkoper dan een fles Spa. Dat is na
tuurlijk gek.''
Hij vervolgt: ,,Onze melk is ook veel
voller en romiger van smaak. Wie geen
melk lust, lust deze wel. Het probleem is
alleen dat je deze machines niet zomaar
bij een boer kunt neerzetten. Dit vergt
een heel precieze manier van werken.''
Wie een fles ElkeMelk koopt, kan via
de website ook veel meer te weten ko
men over de koe zelf. Over Lianne 5 bij
voorbeeld. De dochter van Lianne 1
werd geboren op 2 februari 2011, haar ge
middelde productie ligt op 15.878 liter
per jaar. En op 16 januari 2019 heeft ze
voor het laatst gekalfd.
schreef, kreeg ik niet
eens antwoord. Ik werd
absoluut niet serieus ge
nomen. Collega-agrariërs verklaarden
me bovendien niet alleen voor gek,
sommigen waren ook boos. Hoe ik het
in mijn hoofd haalde om met zo'n ver
haal aan te komen. En bij de bank had ik
in het begin ook weinig succes. Die man
van de bank zei: ik weet niet van welk
radio- of tv-programma jij bent, maar ik
word hier nu gigantisch in de maling
genomen.''
Overtuigen
En zelfs nu nog, anderhalf jaar na de
lancering van ElkeMelk, kost het Baan
behoorlijk veel moeite om mensen er
van te overtuigen dat de melk écht al
leen van Lianne 5 of Charlotte 253 komt.
,,Ik krijg van vaste klanten nog weleens
een mailtje, waarin ze schrijven: de
melk is heerlijk, maar je gaat me natuur
lijk niet écht vertellen dat die melk van
één koe komt. Helaas geloven mensen
het pas als ze het hier zien.''
Baan klaagt niet, maar ElkeMelk is voor-
zaterdag 23 januari 2021
GO
Geertje 72 en Lianne 5 brengen
nu hun eigen melk op de markt
Michiel Straub
Molenaarsgraaf
Een fles melk van Star 120, linksonder. Die van Elkje 3 (r) smaakt weer anders.
Om te zien hoe het
werkt, lopen we mee
met Lianne 5. Net als
alle andere dames bij
Baan heeft ze een
halsband om die ge
durende de hele dag
haar activiteit meet.
Alle gegevens worden
direct naar de compu
ter gestuurd. Diezelfde
halsband meet ook
hoe vaak Lianne naar
de melkmachine gaat
en hoeveel voer ze die
dag al op heeft.
De spenen van de
uiers krijgen een korte
douchebeurt, daarna
worden ze droogge-
föhnd. De robot her
kent Lianne 5 en het
melken begint. De melk
wordt bij de robot ver
zameld. Automatisch
wordt bij elke melk-
beurt een monster ge
nomen dat onder de
microscoop wordt ge
analyseerd. Als de
melk niet 100 procent
voldoet, dan belandt
die niet in de fles. De
koe heeft haar werk
gedaan, de spenen
krijgen nog een zalfje
en Lianne 5 kan terug
naar de stal of de wei.
De goedgekeurde melk
wordt weggepompt
naar de pasteur. Die
bevindt zich een ver
dieping hoger. De melk
van Lianne 5, door
gaans zo'n 10 liter per
keer, gaat in een van
de vier kleine tanks.
Klaar voor een nieuw
proces: pasteurisatie.
Dat gebeurt in de lei
dingen erna. De melk
wordt 15 seconden
verhit tot een tempera
tuur van 74 graden
Celsius en daarna snel
gekoeld tot 6 graden.
De buizen waardoor Li-
annes melk net is ge
stroomd, worden on
dertussen drooggebla-
zen. Zo wordt haar
melk nooit gemengd
met die van haar colle
ga's. Als het pasteuri-
satieproces gereed is,
stroomt Liannes melk
via rvs-buizen naar de
vuller. Ook dat vullen
gaat automatisch. Een
robot weet dat Liannes
melk eraan komt, het
etiket wordt gedrukt
en op de fles geplakt.
Daarop staan de naam
van de koe, de datum
én het tijdstip waarop
ze is gemolken. De fles
melk is klaar.
