Hoogleraar Noordhoff'Retail
steeds meer afhankelijk van data'
ECONOMIE 17
Thalys, het bedrijf dat treinen laat rijden tussen Amsterdam en
Parijs, heeft afgelopen jaar enorme klappen gekregen. Het aantal
passagiers en de omzet daalden met ruim twee derde: een historisch
dieptepunt. „Corona heeft ons hard getroffen", zegt een woordvoerder.
In 2019, dus vóór corona, vervoerde
Thalys nog 7,8 miljoen treinreizi
gers op de internationale verbin
dingen tussen Nederland, België,
Frankrijk en Duitsland. In 2020
waren dat er maar 2,5 miljoen: een
daling van maar liefst 68 procent.
De problemen deden zich voor
op trajecten in alle vier de landen.
Zodra corona opdook gingen
mensen minder reizen. Overal
werden nieuwe regels en reis
beperkingen van kracht. Begin
maart besloot Thalys het aantal
treinen al met een kwart te ver
minderen. Een paar weken later
was er nog maar één retourreis
per dag tussen Amsterdam en
Parijs. De treinen naar Duitsland
werden geschrapt.
Sinds half december rijdt nog
steeds maar zo'n 15 procent van de
Thalys-treinen. Tussen Amster
dam en Parijs gaat slechts één tgv
per dag. Dat blijft nog zeker enkele
weken zo.
Door de reisbeperkingen duikel
den ook de inkomsten van Thalys.
In 2020 kwam de omzet uit op 165
miljoen euro: een daling van 70
procent. Dat is slechter dan waar
het bedrijf afgelopen zomer nog
op hoopte. Maar toen kwam er een
tweede coronagolf in Europa,
waardoor het reisverkeer opnieuw
kromp.
Omzetverlies
Voor 2021 wordt een omzetverlies
van 55 procent verwacht ten op
zichte van 2019, dus de situatie van
vóór corona. Dat is een zeer voor
lopige schatting: alles zal afhangen
van de evolutie rond corona, laat
een woordvoerder weten. ,,We zijn
ervan overtuigd dat er betere tij
den komen, de trein blijft een
duurzame manier van reizen.
Deze zomer gaan we bovendien
vernieuwde treinstellen in ge
bruik nemen.''
Het is nog onbekend of de dra
matische cijfers verdere conse-
quenties hebben voor het bedrijf.
Op dit moment worden daar geen
mededelingen over gedaan. Afge
lopen jaar werd er al voor zo'n 160
miljoen euro bezuinigd. Het be
drijf telt momenteel een kleine
700 medewerkers. Thalys heeft de
Belgische en Franse spoorwegen
als aandeelhouder. NS is een offi
ciële partner.
Eerder maakte Eurostar al be
kend in problemen te zijn geko
men door corona. Het bedrijf dat
treinen laat rijden tussen Londen,
Parijs, Brussel en Amsterdam, zag
de omzet vorig jaar met 82 pro
cent kelderen. ,,Het is goed moge
lijk dat we dit voorjaar niet meer
aan onze betalingsverplichtingen
kunnen voldoen en misschien
zelfs al eerder'', zei Eurostar-top
man Jean-Pierre Farandou. Hij
riep de Britse en Franse overheid
op om hulp te bieden. ,,Waarom
zou Eurostar niet geholpen wor
den zoals luchtvaartmaatschap
pijen worden geholpen?''
De problemen bij Thalys zijn
niet zo groot als bij Eurostar, met
name omdat Thalys vóór de crisis
een relatief goed gevulde schat-
kist had. Daarmee kon een deel
van het omzetverlies worden op
gevangen. Eurostar kampte bo
vendien door de brexit en de
Britse reisbeperkingen met speci
fieke problemen waar Thalys niet
mee te maken had.
Fuseren
,,Maar de impact van de crisis op
ons bedrijf is ook enorm'', zegt een
Thalys-woordvoerder. ,,Ook dit
jaar zal zwaar zijn. We zullen ons
in de schulden moeten steken. Er
wordt nu onderhandeld over
bankleningen.''
Overigens nog ligt nog steeds
het plan op tafel om Thalys en
Eurostar te laten fuseren.
De vorming van één Europese
treingigant zou grote synergie-
voordelen hebben en Eurostar
van de ondergang kunnen red
den. Topman Bertrand Gosselin
van Thalys zei in september vorig
jaar tegen de Franse zakenkrant
La Tribune dat de fusie 'in 2021
rond moet zijn'. Maar dat was
vóór de tweede coronagolf die
beide bedrijven nog verder onder
druk zette.
Door corona ziet ze de retailers in de
dop voorlopig alleen via een beeld
scherm. Ze combineert het hoogle-
raarschap met haar functie bij A.S.
Watson, moederbedrijf van onder
meer Kruidvat en Ici Paris XL. ,,Bij A.S.
Watson hou ik me bezig met data-
science. We voeden alle commerciële
keuzes van het bedrijf met data. Wij
geven bijvoorbeeld aan wanneer het
de beste tijd is om bepaalde artikelen
te promoten, maar ook wat de omzet-
verwachting is.''
Die data zijn volgens de aanko
mende hoogleraar essentieel om een
gezonde onderneming te kunnen
runnen. „Retail is niet langer alleen
commercieel instinct, je hebt ook data
nodig die aangeven wat en hoeveel je
verkoopt, maar ook wat trendgevoelig
is. Daarnaast speelt digitalisering een
snel groeiende rol. Je ziet in deze tijd
dat niet alleen grote, maar ook klei
nere ondernemers het initiatief ne
men om met collega's een onlineplat-
form te openen om toch de klant te
bereiken. Ik woon in Zeist en hier heb
ben winkeliers De Lokalist opgezet.
Op dit onlineplatform kun je in één
keer alles bestellen bij verschillende
winkels en het wordt een dag later aan
huis bezorgd.'' Ook grotere retailers
ontwikkelen in rap tempo allerlei ini
tiatieven om omzet te maken. ,,Kijk
naar parfumerieketen Ici Paris XL.
Je hebt data
nodig die
aangeven wat
en hoeveel je
verkoopten
wat de trend is
Deze winkels zijn gesloten, maar je
kunt als klant beeldbellen. Een mede
werker loopt in de zaak naar het pro
duct dat je zoekt, bijvoorbeeld oog
schaduw, laat het zien en probeert het
waar mogelijk ook uit bij zichzelf. Het
zijn niet alleen manieren om te over
leven, maar het is ook innoveren.''
Noordhoff denkt niet dat winkel
straten spookstraten worden. ,,Onder-
nemers hebben veel veerkracht en
door een kruisbestuiving met online
gaan velen het redden, dat weet ik ze
ker.'' Haar eigen praktijkervaring zet
ze in in de hoop dat veel studenten aan
de slag gaan als retailer. ,,Er zijn weinig
sectoren die zo in beweging zijn als re
tail. Veranderend consumentenge
drag, nieuwe kanalen, steeds meer
data. Never a dull moment. Met deze be
noeming kan ik mijn passie voor we
tenschap en retail combineren.''
zaterdag 23 januari 2021
GO
De Thalys passeert de
spoorbrug tussen .Luiken
Aken. fotoshutterstock
Thalys heeft leningen nodig
om verder te kunnen rijden
Frank Renout
Parijs
y
Vóór corona vervoerde
Thalys 7,8 miljoen trein
reizigers op internationale
verbindingen. In 2020 waren
dat er maar 2,5 miljoen, een
krimp van 68 procent.
Wendbaar, snel en datagedreven.
Dat zijn volgens Corine Noordhoff
(41) eigenschappen die je als win
kelier nodig hebt om te overleven.
Noordhoff gaat haar kennis over
retail en marketing vanaf 1 maart
overdragen aan studenten als bij
zonder leraar Retail&Marketing
aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Sanne Schelfaut
Groningen
—Corine Noordhoff