Nieuwe loonstrookjes:
lonen stijgen, maar
leven wordt duurder
Drive-instakingen in de
metaal voor hoger loon
ECONOMIE 17
Wie in vaste dienst is, ziet volgende
week op het loonstrookje een hoger
netto bedrag door aangepaste belas
tingregels. Maar omdat ook de uitga
ven omhoog gaan en de inflatie naar
verwachting 1,4 procent wordt, blijft
de koopkrachtstijging beperkt tot on
geveer 1 procent. Het zijn vooral huis
houdens met een baan in loondienst
en drie of meer kinderen die de hoog
ste koopkrachtstijging hebben. Dat
geldt voor inkomens rond de 4000
euro netto. Door maatregelen van het
kabinet daalt de inkomstenbelasting
en krijgen huishoudens met kinderen
iets hogere tegemoetkomingen.
Een aantal uitgavenposten stijgt dit
jaar harder dan in 2020. Zo stijgt de
gemiddelde premie die werknemers
voor hun pensioen betalen van
8,5 naar 9,2 procent. Ook de gemeen
telijke belastingen zijn hoger dan in
Volgens het Nibud groeit door de cri
sis de tweedeling tussen hoge en lage
inkomens. Veel mensen houden geld
over doordat zij niet op vakantie kun
nen of uit (eten) gaan. Lagere inko
mens profiteren minder van deze
'financiële meevaller van de lock-
down', want zij hadden al nauwelijks
geld voor uitjes.
Stress
Nibud-directeur Arjan Vliegenthart:
,,Deze lockdown geeft mensen de
ruimte om zaken anders aan te pak
ken. Of het nu gaat om het nadenken
over het zo goed mogelijk benutten
van de extra financiële ruimte, of na
denken over besparingen: het Nibud
ziet dat huishoudens die planmatig
met hun geld omgaan minder finan
ciële stress ervaren.''
Het Nibud roept overheden op goed
te kijken naar hoe zij de financiën van
huishoudens met een smalle beurs
kunnen beschermen. Ruim de helft
van hun inkomen gaat op aan vaste
lasten. Het Nibud ziet ook nog te vaak
dat huishoudens geen inkomenson
dersteuning aanvragen en de weg naar
gemeentelijke hulpverlening niet vin
den. Om deze groep op weg te helpen,
zou het nieuwe kabinet onder andere
het minimumloon en de bijstand
moeten verhogen, zo klinkt het.
De medewerkers zijn boos over de op
stelling van werkgeversorganisatie
FME in de onderhandelingen voor een
nieuwe cao voor de zogeheten meta-
lektro, ook wel de grootmetaal
genoemd. Dat is een van de grootste
branches van het land. Onder de cao
vallen 160.000 mensen.
De werkgevers zeggen volgens vak
bond FNV niet meer loon te kunnen
bieden, omdat het door de coronacri
sis slecht gaat in de sector. Maar FNV-
bestuurder Petra Bolster vindt dat on
zin. ,,Veel bedrijven draaien prima, er
is veel overwerk. Bovendien hebben
wij voorgesteld om bij bedrijven waar
het echt slecht gaat als gevolg van de
coronacrisis, afspraken te maken over
hoe om te gaan met de loonsverho
ging.''
In de metaalsector vonden afgelo
pen jaren vaker grote stakingsgolven
plaats. Bij de stakingen verzamelden
de stakers zich meestal in groten ge
tale bij de ingang van hun werkgever.
,,Maar dat soort standaardstakingen is
uiteraard in coronatijd ongewenst.
Ook wij willen geen extra gezond
heidsrisico's'', zegt CNV-bestuurder
Robert Wonnink. Dit keer worden alle
stakingen daarom 'coronaproof' geor
ganiseerd. Stakers worden opgeroepen
zich in te schrijven in een speciale
'staakstraat', waar ze met de auto
doorheen kunnen rijden. ,,De stakers
rijden langs en wij pikken de stakings
formulieren op. Voor alle deelnemers
is deze drive-in een veilige manier van
staken.'' Naast stakingen bij grote
bedrijven als ASML en DAF, wordt er
donderdag bij metalektrobedrijven in
de regio Alblasserdam het werk neer
gelegd en een week later, donderdag
28 januari, gebeurt dit in Bergen
op Zoom.
Voedingsmiddelen
In deze stad wordt sinds maandag
overigens ook gestaakt bij de fabriek
van voedingsmiddelenproducent Car-
gill. Dat geldt ook voor de andere drie
fabrieken van het bedrijf in Sas van
Gent, Rotterdam en Amsterdam. De
vakbonden eisen een loonsverhoging
van 5 procent vanaf 1 augustus 2020,
voor een cao met een looptijd van een
jaar. Cargill heeft een loonsverhoging
geboden van 3,5 procent voor een cao
met een looptijd van anderhalfjaar,
wat op jaarbasis volgens de bonden
neerkomt op een gemiddelde stijging
van 2,3 procent. Bij Cargill Nederland
werken 650 mensen.
nen niet, dat is veel lastiger uit te
leggen.
De aandacht van de fondsbestuur
ders is nu gericht op de periode tot
2026. De pensioenfondsen moeten
werken met de huidige strenge re
gels. En dat doet pijn, want vol
gens de regels kan er zo maar 10 tot
15 procent van de dekkingsgraad af
gaan de komende jaren. En de
vraag is of dat verlies kan
worden goedgemaakt met
hoge rendementen op de
beleggingen.
Niet te verkopen
Een andere oplossing is er niet.
Pensioenfondsen verhogen ook
de premie voor werkenden,
maar daar zit ook een grens
aan. De gemiddelde pre
mie is nu al 30 procent
volgens een bereke
ning van Het Fi-
nancieele
Dagblad. De pre
mie nog verder
verhogen is
niet te verko
pen. Van
daar dat PMT en ABP nu pleiten
voor overgangsregels tot 2026. Ze
vinden het logisch om in de over
gangsfase regels te hanteren die
passen bij het nieuwe stelsel.
Daarmee worden onnodige verla
gingen voorkomen. Dat zou ook
goed nieuws kunnen zijn voor de
gepensioneerden. Volgens de hui
dige regels zit een verhoging van
het pensioen er sowieso niet in.
Met de nieuwe regels houden ze
nog een beetje hoop.
De kans op kortingen
wordt wel heel reëel
woensdag 20 januari 2021
GO
Het eerste loonstrookje van 2021
komt volgende week, met een
bescheiden koopkrachtstijging van
1 procent, zegt het Nibud. Het bud
getinstituut maakt zich zorgen
over hoe huishoudens het gaan
redden in 2021.
Ton Voermans
Utrecht
2020.
Duizenden medewerkers in de
metaalsector gaan staken. Vanaf
morgen vinden verspreid over het
land estafettestakingen plaats. De
acties beginnen bij onder meer
chipmachinemaker ASML en truck
bouwer DAF in Eindhoven.
Sanne Schelfaut
Eindhoven
Metaalarbeiders schrijven zich in
voor een staking in 2019. foto anp
ILLUSTRATIE MARK REIJNTJENS
-Terry Troost, voorzitter PMT