Die dook net in de hoskant
10 ZEELAND
Zuiderburen
VLAANDEREN DUIVENSPORT
Streektaal
Eind 2020 haalde de Vlaamse
duivensport weer het nieuws. Uit
China kwam een bod van 1,6 miljoen
euro voor duivin New Kim uit de
Antwerpse gemeente Berlaar.
En kunstenaar/performer Annelies
Van Hullebusch viel op met het
luisterboekje Vogelduif, een ode aan
de duivenmelker.
Voor Annelies Van Hul
lebusch zijn audiover-
halen een grote inspi
ratiebron. Dat merk je
in Vogelduif. Het
boekje staat niet alleen vol teke
ningen en teksten. Je kan daarbij
ook naar echt gebeurde verhalen
luisteren over de liefde voor dui
ven en de duivensport. Dat
heeft alles te maken met haar
jeugdherinneringen in de streek
rond de stad Hoogstraten, een
verre steenworp verwijderd van
Breda.
,,Mijn grootvader had een dui
venhok in Brecht. Daar deed hij
aan duivensport, ik vond dat heel
boeiend. Op zondag daar niet naar
buiten mogen lopen, stil moeten
zijn op zondagse feesten. Dat was
toen allemaal heel heilig", vertelt
Annelies. Waarom moest je zo stil
zijn? Daar hoor je haar grootvader
vertellen in het boekje. Hij had een
mensenschuwe duif. Was die in
aantocht? Dan moest je jezelf ver
stoppen achter een deur of onder
de plaatselijke perenboom. Het
doet denken aan unieke Vlaamse
regels, zoals een verbod op gras-
maaien of de was uithangen op
zondag.
Annelies bleef niet in de Noor
derkempen wonen. Ze verhuisde
naar het Antwerpse district Bor-
gerhout waar de Marokkaanse ge
meenschap sterk aanwezig is.
Maar in haar tuin keek Annelies
uit op een typisch Vlaams duiven
hok. Dat was het hok van John
Lambrechts, John wie? Hij was
een beroemde duivenmel
ker in de jaren 1960 en
1970 die ook boe
ken
schreef over de duivensport.
,,Mijn grootvader bezat alle boe
ken van Lambrechts. Hij had ook
nog eens dezelfde roep voor zijn
duiven. En plots woonde ik tegen
over het duivenhok van John. In
mijn buurt woont
nog een
vreemde
vrouw die
haar huis openzet
voor duiven",
meldt Annelies.
Het bracht
haar tot Vogel
duif dat Anne
lies zelf om
schrijft als een
hoorzine. Bij
het boekje
hoort ook
een gesprek met
Nancy Lambrechts,
de dochter van John.
Nog een mooie surplus is
het sein om de bladzijde om
te slaan. Je hoort dan
'kom, kom, kom, kom', de overbe
kende duivenroep.
Dank aan China
Maar is de duivensport niet op
weg naar Vlaams erfgoed? Je zou
denken van wel. Vorig jaar waren
er in de Antwerpse binnenstad
Mijn grootvader deed
aan duivensport. Dat
vond ik heel boeiend
nog maar twee duivenmelkers.
Meer duivenmelkers kom je tegen
op het platteland, daar gaat het
vooral om oudere mannen. Ook de
duiven zelf lijken bedreigd. Daar
heeft de nu beschermde torenvalk
wat mee te maken, tuk op het op
peuzelen van jonge duifjes. En dan
A
zijn er nog de talloze zendmasten.
Die zouden zorgen voor stralingen
die de duiven in de war brengen,
waarna ze hopeloos verloren vlie
gen.
Is er dan geen goed nieuws? Ab
soluut wel, met dank aan China
waar de duivensport op weg is
naar een hype. Zeker een miljoen
Chinezen doen nu aan duiven
sport. Wat toch veel is voor een
land met meer dan een miljard in
woners. Bovendien houden Chi
nezen van gokken en zien ze Bel
gië al jarenlang als de Champions
League van de duivensport.
Kortom, Chinezen kopen maar
wat graag Belgische duiven. De re
cordverkoop van New Kim ge
beurde via een veiling bij het be
drijf PIPA uit het Oost-Vlaamse
Knesselare. PIPA staat voor 'Pigeon
Paradise', een naam die goed geko
zen lijkt. Het bedrijf haalde vorig
jaar een omzet van 25 miljoen
euro. Kom, kom, kom, kom!
www.anneliesvanhullebusch.be
Heeft u misschien ons poesje ge
zien?' vraogt 'n vrouwe binst an
'k de leste blaoren onder de ro-
zebottels vegen. Ik schudden van nêê.
Ze komt al praotend de weg over en
zegt dat het een lapjeskat is.
't Was 'n paor daogen geleejen. Net
op de middag. Je weet wel, dan kan 't
soms lekker ziin om even buuten wat
te doen. Gêên wind en 'n lekker zon
netje. Ook al is 't dan wat nat in den 'of,
toch geef ik dan 'ier of daor 'n kap in de
grond. Want j e weet, je moet de vuulte
nie mee rust laoten. ,,Geef ze gêên
kans, joeng", zegt de buurman altied,
,,want voo je 't weet staot j'n 'of groen
van de vuulte." En daor ei tie gliek in.
Zö op 't einde van 't jaor, dan gaon de
daogen open en dichte. En je zoekt het
ook nie op om nog wat onder 't gat te
'aolen. Mao net nao Kerst bin toch be
gonnen om m'n boekenkast wat op te
ruimen. Mao dat schoot nie op, want as
je dan nog een oud boekje tegenkomt
dat je vroeger gelezen 'eit, dan begin je
d'r nog 's in te blaoren, je zet j'n eihen
en dan is de gank uit j e wèrk. N die
boekenkast duurde twêê daogen. Mao,
'k moen zeggen, 't was mee vee plezier
dan 'k der mee bezig bin gewist.
De ver'aolen van Reinaort de Vos.
Die las 'k altied gèrn joeng. 'Oe dat ie
altied mao die streken uut'aolende.
Nêê, die zat nie verlegen om d'n êên of
d'anderen een loere te draoien. En
waor die 't vandaon 'aolende? Weet je
nog van Bruun de Beer. Die vrat zö
gèrn 'eunieng. Jao, mao dan wel bie 'n
ander. Kwam die Bruun op 'n laoten
aovend verbie de böömenzaoger. Die
'ao 'n paor weken geleejen 'n bööm
omgeleit en was noe an 't klieven ge-
gaon. Dao was tie net mee bezig vèder
te gaon toen z'n vrouwe 'em riep om te
kommen eten. 't Vintje was nog nie
weg of dao Bruuntje kwam verbie. In
dien bööm waoren noe net de biejen
bezig om wat 'eunieng voo den winter
te verzaomelen. En Bruun die 'ao 'n
goeje reuke en stoof op dien 'eunieng
af. Die stak z'n toenge in dien gesple
ten bööm en jao 'öör, 't was raok. Die
wist van gêên op'ouwen. 'Oe mêêr 'oe
liever. Z'n pooke was bienao vol, mao
bienao is nog nie 'êêlemaol ee? Toen de
böömzaoger even laoter verzaodigd
nao buuten kwam, zag tie Bruuntje
bezig. 't Mannetje snokkende de spie-
jen uut de bööm en Bruun was gevan
gen. Jao, dat docht ie. Maor... d'n beer
trok z'n eigen los en vloog t'r vandeu.
Mao de vellen van z'n smoel en voor-
pööten 'iengen an d'n bööm. 't Was
den 'ebzucht ee, die 'em fataal wier!
In dat vossenboek kommen bienao
alle bêêsten voor. En Reinaort krieg ze
allemao te pakken. As 't mènsen wao-
ren gewist, dan zouen ze udder leven
moeten beteren.
Die vrouwe van de lapjeskat kwam
naor 'n uurtje verbie. Jao, mee 't verlo
ren bêêstje. Die was stout gewist, zei
ze, want die was nao de slöötkant ge
wist om ratten te vangen. Toen ze
langst de slööte liep, dook tie net tus
sen 't lange hos. Jao, mee 'n ratte 'n z'n
bek. Gelukkig was 'iere alles goed afge-
lööpen. Da was mee Bruun anders.
dinsdag 12 januari 2021
GO
Een bijna uitgestorven goudmijn
In de rubriek Zuiderburen
werpen we wekelijks
een blik over de Belgische
grens. Deze week: Kunste
naar Annelies Van Hulle-
busch raakte in haar jeugd
geboeid door de duiven
sport.
Dominique Piedfort
Vogelduif,
het luister
boekje van An-
nelies Van Hul-
lebusch is een
ode aan de
duivenmelker.
FOTO SARAH SCHRAU-
WEN
Op duif New
Kim is een bod
gedaan van 1,6
miljoen. foto pi
geon PARADISE
-Annelies Van Hullebusch
Rinus Willemsen
In deze rubriek
belichten we
wekelijks een
Zeeuws dialect.
Deze keer een
verhaal van Rinus
Willemsen in het
Zeeuws-Vlaams.
Beluister de ge
sproken rubriek op
pzc.nl/streektaal.