'Gemeenschap
kan troost bieden'
Extreme oversterfte
in Bunschoten
EUWS 11
CIJFERS
naam in de krant wil. „Inmiddels nemen mensen
het virus wel serieus, hoor'', zegt een verkoopster.
Alles uit de kast
Er zijn geen aanwijzingen dat het coronavirus in
Bunschoten in de kerkbankjes wordt verspreid,
blijkt uit GGD-onderzoek. De kerken in het dorp
houden bijna allemaal onlinediensten of komen
met maximaal dertig gelovigen samen. ,,Het lek
van de verspreiding van het virus zit hier achter de
voordeur'', zegt burgemeester Van de Groep. ,,In
het begin zagen veel mensen er geen kwaad in om
bekenden op te zoeken. Maar nu er dodelijke
slachtoffers zijn gevallen, lijken mensen zich meer
bewust van het gevaar.''
Van de Groep hamerde er de afgelopen tijd in ei
gen video's en in de media onophoudelijk op om
afstand te houden en elkaar niet op te zoeken. De
gemeente zette bewustwordingscampagnes op om
mensen daarop te wijzen.
Ook maakten handhavers verschillende keren
een einde aan huisfeestjes. ,,Ik denk dat ik alles uit
de kast heb gehaald en dat zal ik blijven doen. Van
bewoners heb ik veel aardige reacties gekregen,
maar ik ben minder tevreden over het resultaat.
Het aantal besmettingen daalt, maar is nog steeds
te hoog.''
Verlies is groot
In zijn nieuwjaarsspeech stond Van de Groep uit
gebreid stil bij de coronacrisis die hij beschrijft als
een 'bedrukte tijd' die 'zorg en verdriet brengt'. De
burgemeester, die geboren en getogen is in het
dorp, kende bijna alle overleden coronaslachtoffers
of hun kinderen. ,,Het is heel verdrietig als mensen
overlijden die je persoonlijk kent. Het verlies
wordt nu door velen gevoeld, want dit is een soci
aal dorp waar mensen elkaar kennen.''
Het meeleven met de nabestaanden is dan ook
groot, ziet de burgemeester. ,,Niet voor niets waren
de condoleancekaarten tijdelijk uitverkocht in
Bunschoten. Het meeleven en omzien naar elkaar
is hier heel belangrijk. Dat biedt troost in deze nare
tijd.''
TRAUMA-EXPERT
dinsdag 12 januari 2021
GO
Mensen dragen een mond
kapje op het Spuiplein in Bun
schoten. foto rodney kersten
M De con
doleance-
kaarten in
de Jumbo
in Bun
schoten
waren tij
delijk uit
verkocht.
In de gemeente Bunschoten (22.000 inwo
ners) zijn in 2020 extreem veel inwoners
overleden. Er was 53 procent oversterfte,
blijkt uit cijfers van de gemeente. Gemiddeld
overlijden er 130 inwoners per jaar, maar in
2020 ging het om 199 mensen. Tenminste 32
mensen zijn overleden aan corona (waarvan 27
officieel geregistreerd), maar het zijn er waar
schijnlijk meer. Onder meer omdat mensen die
thuis aan corona overlijden volgens de ge
meente vaak niet worden geregistreerd. De
oversterfte in Bunschoten was het afgelopen
jaar veel groter dan in andere regiogemeenten.
Een heftige corona-uitbraak
waarbij een paar duizend men
sen besmet raken en tientallen
inwoners overlijden kan er flink
inhakken in een hechte ge
meenschap zoals Bun
schoten, zegt trauma
expert Berthold Ger-
sons (foto). Maar die
zelfde gemeenschap
kan volgens hem ook
troost bieden. Ger-
sons is emeritus-hoog
leraar psychiatrie en
houdt zich al sinds de Bijl
merramp bezig met rampen, cri
ses en trauma's. Hij adviseerde
beleidsmakers bij onder meer de
vuurwerkramp in Enschede, de
Volendambrand en het neerstor
ten van vlucht MH17.
De coronacrisis is volgens hem
bijzonder omdat de 'vijand' on
zichtbaar en ongrijpbaar is.
„Vooral in de eerste golf bleef het
virus voor veel mensen abstract
en daarbij hoorde het gevoel dat
het 'jou niet zal overkomen'. In
Bunschoten is dat nu waarschijn
lijk anders, omdat zo veel mensen
het virus hebben opgelopen. Dat
kan leiden tot gevoelens van on
veiligheid en onrust, of juist het
onderdrukken van emoties. Het is
goed als in kerken of andere ge
meenschappen hierbij collectief
wordt stilgestaan en ook bij het
verlies van dierbaren.''
Gersons wijst erop dat het
virus flink kan ingrijpen in
een hechte gemeen
schap. „Mensen ken
nen elkaar, dus het
verlies en de rouw
kunnen heel ingrij
pend zijn. Mensen
kunnen zich schuldig
voelen omdat ze ie
mand anders hebben be
smet. Het is heel goed als mensen
daarover praten en dat er begrip
is voor deze gevoelens. Een virus
uitbraak kan een gemeenschap
samenbrengen, maar ook verde
len. Mensen kunnen het stom vin
den dat anderen zich niet aan de
regels hebben gehouden, waar
door velen besmet zijn geraakt.''
Volgens Gersons kan het in een
hechte gemeenschap als Bun
schoten, met vaste tradities zoals
koffiedrinken op zondag bij opa en
oma, moeilijk zijn om daar tijdelijk
afstand van te doen. ,,Het wordt
van je verwacht en het is soms
lastig om daar opeens mee te
stoppen. In een individuele stadse
cultuur doe je dat makkelijker.''
