Mijn vader
noemde mijn
moeder 'dat
gekkenhuis'
en schilderde
haar af als
een snol
iWm
familielid haalde haar van een spoorlijn bij
Bennebroek, waar ze met suïcideplannen
naartoe was gefietst. Wéér opgenomen
tussen psychiatrische patiënten.
Uiteindelijk gooide mijn moeder werke
lijk de deur achter zich dicht. Tot groot
verdriet - en minstens zo grote woede -
van mijn vernederde vader. Huilend kroop
hij op zijn knieën door de woonkamer, om
zijn hoofd tot bloedens toe tegen de ribben
van een cv-radiator te slaan. Désirée en ik
deelden zijn gevoelens. Zonder dat hij het
wist, schreven we samen een brief aan de
rechter die uitspraak moest doen in de
echtscheidingszaak: onze moeder had alle
ellende veroorzaakt, wij wilden haar nooit
van ons leven meer zien en wensten te
worden toegewezen aan pa. De jurist, een
oude, wijze man, nodigde Désirée en mij
uit voor een gesprek - op tafel een fles
Chocomel en een pak koek. Rustig onder
zocht hij of we het méénden. Nou en of.
Zijn beslissing luidde dat de kinderen bij
hun vader bleven wonen.
Waardoor ben ik dit splijtende moment
(indertijd was ik 13, nu 63) in de loop der
jaren gaan beschouwen als de grootste fout
van mijn leven? Hoe vielen me de schellen
van de ogen?
,,Ik heb een nieuwe moeder voor jullie
gevonden'', zei mijn vader toen we een jaar
met z'n drieën hadden geleefd. Kippen- of
tomatensoep, De Efteling of Pony Park
Slagharen, voetbal of schaatsen kijken: wat
we deden en wat we lieten was al die tijd
een gezamenlijk besluit. Dat pa plomp
verloren Greet en haar drie kinderen bij
ons liet intrekken, ondermijnde onze band.
Niettemin bleven we hem trouw. Hij
verdiende het, hij was het slachtoffer in de
liefdesoorlog tussen onze ouders. Een
tweede wond bleef hem niet bespaard.
Benno, het kind dat Greet en hij samen
kregen, werd achter ons huis doodgereden
door een vrachtauto van zijn eigen trans
portbedrijfje. Het vergrootte de rancune
jegens onze moeder. Zij en John hadden
inmiddels twee kerngezonde dochtertjes.
Mijn vader noemde mijn moeder 'dat
gekkenhuis'. Schilderde haar af als snol. Zei
voortdurend dat hij haar haatte. Pas na tien
jaar voelden Désirée en ik de behoefte de
andere kant van het verhaal te horen. Het
was te zwart-wit; we begonnen zelf in
relaties te ontdekken hoe ingewikkeld,
gelaagd en veelkantig de liefde is.
Op mijn 23ste stond ik met mijn zus
weer tegenover de vrouw aan wie wij het
leven te danken hadden. Ik stak een hand
uit, zij stak een hand uit, en voor ik het
wist vielen we elkaar in de armen. Het leek
alsof ik een dier was. Zo ruikt maar één
levend wezen, realiseerde ik me: mijn
moeder.
Samen port drinken en Havana's roken,
samen op bezoek bij een therapeut, samen
een weekend in Parijs, samen liedjes van
Robert Long zingen, samen terug naar
Hillegom. We deden het allemaal - mijn
moeder en ik. Jarenlang probeerden we in
te halen wat we hadden gemist. Stukje bij
beetje drong de les tot me door: Désirée en
ik hadden een vader en een moeder die
beiden op hun eigen manier 'schuldig'
waren aan hun amoureuze mislukking.
Het was een dans geweest, en net als bij
een echte dans weet je niet wie er leidt,
en wie er volgt. Zelf klunsden wij ook wat
af in verhoudingen. Ieder van ons, zeiden
mijn zus en ik tegen elkaar, moet met
de liefde zijn eigen omgangsregeling
uitdokteren.
Het is makkelijk om je ouders achteraf
de maat te nemen. Het is moeilijk om hun
schoenen aan te trekken en met hen mee
te voelen. In de praktijk bleek het confron-
terend om te horen (en echt tot me door te
laten dringen) dat mijn moeder het vaak
ijskoud had gehad bij Jan van der Linden,
de charmante grote bek-trucker die zich
zelf gods gift aan de mensheid achtte. Net
zoals het schrikken was om te overdenken
wat het deep down met hem had gedaan
om keer op keer te worden belogen en
bedrogen door Erica van den Brink, zijn
echtgenote.
It takes two to tango: hoe krijg je je ouders
daarover in gesprek na veertig jaar zwijgen
over en weer? Op welke manier kun je bij
dragen aan verzoening? Désirée en ik had
den als kinderen door die noodlottige brief
richting de rechter de echtelijke strijd extra
hoog laten oplaaien. Naarmate het levens
einde van onze ouders dichterbij kwam,
voelden we meer en meer dat het aan ons
was om een oplossing te verzinnen.
En toen kwam Alzheimer. Mijn moeder
raakte zo vergeetachtig dat de medische
18
