OZCAN AKYOL
N
6
Column
og een dreun voor de
geloofwaardigheid van
het Outbreak Manage
ment Team (OMT), nadat onder
zoek van het televisieprogramma
Nieuwsuur duidelijk heeft ge
maakt dat middelbare scholieren
wel degelijk een factor waren in
de verspreiding van het corona
virus.
Eerder was ons door virologen
verteld, aan alle denkbare talk
showtafels, dat deze groep een
verwaarloosbare rol speelde in de
overdracht van Covid-19, on
danks het feit dat ze in Duitsland,
Frankrijk en België het gevaar van
deze doelgroep wél zagen.
Ik weet nog dat ik kort na de
zomervakantie in Hengelo een
lezing moest geven. De kinderen,
variërend van 15 tot 17 jaar, zaten
hutjemutje op de banken van de
aula. Het mondkapje was toen
nog niet verplicht.
Toen ik aan de docent vroeg of
dat wel allemaal veilig was, sprak
hij zijn twijfels uit, maar hij was
geen viroloog, haastte hij zich er
bij te zeggen. En ik ook niet.
Wat ik wel ben, samen met hon
derdduizenden andere Neder
landers, is iemand die het optre
den van het Outbreak Manage
ment Team bijzonder geïn
teresseerd
op een afstand volgt. Soms
met ongeloof, vaak met
compassie.
OMT-lid en kinderarts Ka-
róly Illy bekende deze
week: 'In juni ver
keerden we in de
veronderstelling
dat tieners een vrij
kleine, misschien zelfs wel ver
waarloosbare, rol speelden.
Gaandeweg in
augustus, september werd steeds
duidelijker dat dit een vergissing
was. Tieners spelen ook een
belangrijke rol bij de versprei
ding van het virus.'
Ik zou hier nu heel sarcastisch
en populistisch over kunnen
schrijven, iets in de trant van: we
zijn overgeleverd aan een stel
amateurs dat uitblinkt in het
creëren van onduidelijkheid, laat
staan dat ze de indruk geven de
verantwoordelijkheid van hun
zware taak te kunnen dragen.
Maar dat is té makkelijk. Vooral
omdat we, ondanks alles, ervan
uit moeten gaan dat ze oprecht
hun best doen - maar het is sim
pelweg niet goed genoeg.
De tijd is rijp dat het OMT zich
gaat resetten: er moeten meer
deskundigen in het adviesorgaan
en buitenlandse maatregelen
mogen niet langer worden weg
gewuifd met de Nederlandse
koppigheid die nimmer zo zicht
baar werd als in deze pandemie.
De bevolking wordt gefrus
treerd en radeloos.
Wat deze ontwikkeling zou
kunnen indammen, is een over
heid die zich laat omringen
door deskundigen van kali
ber, een club experts die
transparant twijfels uit en
openstaat voor andere ge
dachten. Daar mankeert
het aan. En daarom
kon er een kapitale
fout gemaakt
worden met
onze tieners.
Sinds de eerste vaccinatie deze
week is er volgens de twee GGD-
bestuurders 'een stormloop van
mensen die ook willen'. Binnen vijf
dagen zijn bijna alle 408.000 tijd-
slots voor een vaccinatieafspraak
volgeboekt. Vanwege de schaarste
aan vaccins is het op dit moment
niet meer mogelijk nieuwe afspra
ken te maken. Dit kan op zijn
vroegst pas over enkele weken
weer.
Tot op heden zijn er volgens Rou-
voet en Rigter geen bijwerkingen
opgetreden. ,,Maar we zijn heel
transparant over wat er eventueel
kan gebeuren, zodat mensen hun
eigen afweging kunnen maken om
te komen.'' Zij adviseren mensen
die een prik komen halen om nog
een kwartier op de locatie te blij
ven. ,,Het moet niet, maar het wordt
sterk aangeraden. Dat advies komt
voort uit de ervaring van de landen
die ons voorgingen. Omdat soms
mensen flauwvallen, is het goed
even te blijven. Flauwvallen komt
sporadisch voor.''
Een paar dagen nadat de eerste
prikken zijn gezet is de vaccinatie
bereidheid in Nederland hoog,
blijkt uit onderzoek van EenVan-
daag onder 25.000 mensen. Drie
kwart (76 procent) wil zich laten
inenten. Een op de zes (16 procent)
wil dat (waarschijnlijk) niet. En 8
procent twijfelt nog.
De twijfelaars maken zich zorgen
over de veiligheid van het vaccin
(44 procent) en de bijwerkingen op
de lange termijn (46 procent). Ze
willen liever wachten tot anderen
massaal gevaccineerd zijn en blijkt
dat er geen problemen zijn: ,,Ik
Nieuwe patiënten
Omdat soms mensen
flauwvallen, is het
goed even te blijven
André Rouvoet, GGD
denk dat ik het vaccin wel wil ne
men, maar ik ben blij dat ik in de
laatste groep zit. Kan ik ondertus
sen mooi kijken of anderen bijwer
kingen hebben'', zegt een van de
ondervraagden.
De meeste twijfelaars zeggen dat
ze onvoldoende informatie van de
overheid hebben gekregen om een
goede keuze te kunnen maken
(77 procent). Sommigen vragen
zich af of het voor hen wel noodza
kelijk is om een prik te halen, om
dat ze al corona hebben gehad of
omdat ze zich kerngezond voelen.
Bijlage Z: interview GGD
Gisteren meldde de NOS dat mi
nister De Jonge de vaccinleverin-
gen voor de komende maanden te
rooskleurig heeft voorgesteld in
zijn strategie. Na een check bij de
fabrikanten blijken leveringen
vaak later te komen dan voorzien.
Dat leverde gelijk boze reacties op
van Kamerleden.
'Onbegrijpelijk', schrijft PvdA'er
Lilianne Ploumen. 'Terwijl De
Jonge deze week trots aan elke
talkshowtafel zit te vertellen over
de eerste prik, licht dit kabinet de
Kamer wéér verkeerd in over de
levering van vaccins.' En SP'er
Maarten Hijink is vooral kwaad
Een zorgmedewerker krijgt, terwijl hij wordt gefilmd, de spuit in
zijn arm in Expo Houten. foto robin utrecht
dat Nederland geen gebruik heeft
gemaakt van een aanbod om extra
Moderna-vaccins te kopen. ,,Mis-
sen we hier opnieuw de boot?''
Volgens minister De Jonge wij
zigen de schema's voor vaccinleve-
ringen bijna dagelijks. ,,Niettemin
willen we in al die onduidelijk
heid iets van houvast creëren,
wanneer welke groep in welke
volgorde aan de beurt komt. Zo is
dat schema gemaakt en zo moet
dat schema ook worden gelezen.''
De bewindsman zegt afhanke
lijk te zijn van informatie vanuit
de Europese Commissie en fabri
kanten, die steeds wordt ververst.
,,Iedereen wil natuurlijk de datum
dat-ie aan de beurt komt alvast in
kleuren, maar de ingewikkelde
werkelijkheid is dat alles aan de lo
pende band anders is.''
Ook een meevaller qua levering
of extra aankoop is mogelijk, aldus
de minister. En of De Jonge het
kon ruiken, kwam nog geen uur
later de Europese Commissie met
goed nieuws; ook voor Nederland.
De EU koopt nog eens 300 miljoen
De ingewikkelde
werkelijkheid is dat
alles aan de lopende
band anders is
doses van het vaccin van Pfizer/
BioNTech. Nederland krijgt een
vast percentage (3,9 procent) van
de leveringen. Ons land zal uitein
delijk 11,7 miljoen extra vaccins
ontvangen.
Daar kwam de mededeling bij
dat de Europese geneesmiddelen
waakhond (EMA) mogelijk nog in
januari een oordeel klaar heeft
over een ander coronavaccin, dat
van AstraZeneca, ontwikkeld in
samenwerking met de universiteit
van Oxford. Dit middel staat op de
Nederlandse routekaart om te
worden toegepast vanaf de laatste
weken van februari.
Regeringscommissaris
Wim Schellekens, voormalig
hoofdinspecteur en lid van het
RedTeam, neemt het op voor De
Jonge. ,,Het managen van ver
wachtingen is niet zozeer het pro
bleem van de minister, maar van
de mensen die hem moeten on
dersteunen. Hij kan het niet alle
maal weten. Een minister hoeft
geen expert te zijn, hij moet poli
tiek leiding geven. Maar hij is wél
politiek verantwoordelijk.''
Daarom adviseert het RedTeam
dat De Jonge de verantwoordelijk
heid voor de uitvoering overdraagt
aan een regeringscommissaris.
,,Dan kan hij zich volop bezighou
den met de strategie, in plaats van
met de uitvoering." Een Kamer
motie daarover sneuvelde eerder
deze week.
zaterdag 9 januari 2021
GO
^0 @OzcanAkyol
ieners
•V'V
André Rou-
voet en Nico-
lette Rigter
willen naar
een miljoen
vaccinaties
tegen corona
per week.
FOTO'S GUUS SCHOO-
NEWILLE EN ANGELIEK
GGD: Priklocatie
in elke gemeente
GGD-kopstukken André Rou-
voet en Nicolette Rigter willen
'in elke gemeente een prikloca
tie, honderden locaties dus.''
Met de operatie 'Nederland
Prikt' streven ze naar 'een mil
joen vaccinaties per week', zeg
gen ze in een interview met deze
krant.
Marcia Nieuwenhuis
Den Haag
Aantal nieuwe coronagevallen
per dag.
Vrijdag:
8169
12000
10000
8000
6000
7-daags
gemiddelde
4000
2000
OKT NOV DEC JAN
080121 BRON: RIVM
Vaccinatiestrategie weer onder vuur
Slechts enkele dagen na een
verhit coronadebat in de
Tweede Kamer wil de oppositie
alweer tekst en uitleg van minis
ter De Jonge over de kersverse
vaccinatiestrategie. Die zou in
middels niet meer kloppen. Vol
gens de bewindsman kan hij er
niets aan doen dat het om dag-
koersen gaat.
Edwin van der Aa
Den Haag
- Minister Hugo de Jonge
