r
1
MEDIA CULTUUR 25
Je belooft
mensen iets
waarvoor ze
moeten
betalen, dan
krijgen ze het
geheim
PPV,
r' •••*•->
zelf kunnen reguleren. Dat betekent
dat ieder individu verantwoordelijk
wordt gehouden voor zijn eigen le
ven. ,,Daar komt die zelfhulpretoriek
vandaan", zegt Van de Ven. ,,Als je
maar heel erg je best doet, kun je alles
bereiken wat je wilt." Rappers passen
volgens Van de Ven goed binnen die
neoliberale gedachte: ze worden ge
zien als een culturele autoriteit op
het gebied van succes. Misschien ook
omdat ze vaak een mythe belicha
men van de 'selfmade man' waar we
blijkbaar nooit genoeg van kunnen
krijgen. Het succes is ze niet komen
aanwaaien. Started from the bottom,
now we're here, zoals Drake rapt.
Zichtbaarheid
We hebben daarnaast altijd opgeke
ken tegen beroemdheden. Van de
Ven: ,,In vergelijking met hun pu
bliek moeten ze in het beeld dat ze
van zichzelf neerzetten, balanceren
tussen 'bijzonder' en 'eigenlijk net
als wij'. Daarom zijn ze zo geschikt
om producten, en dus cursussen, aan
de man te brengen. Er hangt een aura
van geslaagdheid om ze heen, alsof
hun succes op jou kan overslaan."
Wat helpt, is dat het bereik van be
roemdheden de laatste decennia
enorm is vergroot. Door de opkomst
van sociale media zijn ze overal. Zo
dra die zichtbaarheid van een be
roemdheid toeneemt, kan hij zich
door zijn grote bereik richten op al
lerlei onderwerpen buiten zijn ex
pertise. En de bereidheid om te luis
teren naar populaire mediafiguren is
de laatste decennia alleen maar toe
genomen door een afname van ver
trouwen in officiële bronnen: main
stream media, wetenschappelijk on
derzoek en experts. We luisteren
graag naar Ali B die onderwijst over
persoonlijke groei, al is hij geen psy
choloog.
Maar dan nog: waarom lijkt ieder-
een zo graag een onlinecursus te wil
len geven? Waarom geen zelfhulp
boek schrijven? Arbeidspsycholoog
Tosca Gort slaat de succescursussen
al langer gade. Volgens haar is het in
2007 begonnen, door het populaire
zelfhulpboek The 4-Hour Workweek
van Tim Ferriss. ,,Dat is de bijbel voor
de millennial geworden. Het gaat
over passief inkomen vergaren. Een
onlinecursus geven is een manier om
dat te genereren. Dus dat gaan veel
beroemdheden, die ook vaak onder
nemer zijn of willen zijn, doen.''
Het is volgens Gort het topje van
de ijsberg. De cursussen van de rap
pers, maar bijvoorbeeld ook het onli-
neplatform voor persoonlijke groei
van Kaj Gorgels en Monica Geuze,
zien er best degelijk uit. Daaronder
hangen tientallen cursussen van
snelle ondernemers die zo'n succes-
cursus combineren met een get rich
quick scheme. ,,Dat is al zo oud als de
mensheid: je belooft mensen iets
waarvoor ze moeten betalen, dan
krijgen ze het geheim."
Volgens Gort zijn dit soort cursus
sen over het algemeen te herkennen
aan een paar regels: je haalt binnen
een jaar succes, anders krijg je je geld
terug. Ze beschikken over geheime
formules waar niemand anders van
weet. Ze oefenen druk uit door te
zeggen: er zijn nog maar een paar
plaatsen over, schrijf je nu direct in,
en ontvang hoge korting. En ze heb
ben altijd een executive programme,
wat een stuk duurder is.
Van die 'regels' is wel wat terug te
zien in de cursussen van de rappers.
Zo betalen deelnemers bij Ali B
39 euro per maand, het 'exclusieve'
abonnement kost 119 euro per
In zijn boek,
te koop voor
20 euro, staan
dezelfde
lessen
maand. Dit bevat: een een-op-eencall
met Ali, een ontmoeting met Ali, toe
gang tot een besloten groep met Ali,
een Q& A met Ali en toegang tot ex
clusieve Instagrampagina's. Er is
maar een gelimiteerd aantal plekken.
Boek nu, en krijg 50 procent korting.
Een-op-een
Op de website van Boef prijkt in
koeienletters: 'We Hebben Recent
De Prijs Verhoogd, Maar Nog Steeds
Geven We Je 30% Korting Op Alle
Memberships. Als Je NU Actie On
derneemt'. Kosten: 47 euro per
maand, een diamond membership: 97
per maand (normaal 197 euro).
Lil' Kleine is wat goedkoper. Je be
taalt 249 euro per jaar. Het premium
abonnement is 999 euro. Dat is inclu
sief advies vanuit het netwerk van
Lil' Kleine, een persoonlijk gesprek
met hem en kans op een platencon
tract. Een-op-een contact met de be
roemde rapper kost dus flink wat ex
tra. Maar de fan komt hierdoor nóg
dichter bij hem te staan. Dat is ver
moedelijk ook de reden waarom die
duurdere abonnementen in trek zijn.
Met Lil' Kleine sparren over een on
dernemersplan of muziekcarrière:
wie wil dat niet?
Overigens wil Gort niet zeggen dat
de cursussen van de rappers per defi
nitie bagger zijn. Alleen, zegt ze, is
het meer mentoring dan coaching.
,,Dat wil zeggen: als coach ben je be
zig met de ander. Wat maakt jou bij
zonder? Mentoring is meer: je moet
het zo en zo doen, dat is de weg naar
succes. Maar dat is vaak niet de juiste
weg voor een ander."
Maar, zegt ze ook, als mensen zo'n
cursus zien als inspiratie: waarom
niet? ,,Mensen betalen ook 20.000
euro voor een seminar van succes-
coach Tony Robbins. Moet je zelf we
ten. In zijn boek, te koop voor 20
euro, staan dezelfde lessen."
donderdag 7 januari 2021
GO
P1
44
Tosca Gort,arbeids-
psycholoog
Links Ali B, rechts
Boef, onder Lil' Kleine.
FOTO'S IKWILGROEIEN, MILLIONAI
RES CLUB, STREET ACADEMY.
geven
succescursussen
44
—Tosca Gort, arbeids-
psycholoog