Niet ook prik voor
personeel ziekenhuis,
kritiek op De Jonge
9
derdduizenden ouders en kinderen.
Basisscholen en kinderopvangloca-
ties blijven sowieso tot 18 januari
dicht, besloot het kabinet deze week.
De Tweede Kamer wilde de basis
scholen een week eerder openen,
maar het kabinet ziet daar 'geen
ruimte voor'. Als de besmettingscij-
fers de komende weken niet fors om
laag gaan, lijkt de kans reëel dat de
schoolsluiting wordt verlengd.
Kinderarts-epidemioloog Patricia
Bruijning van het UMC Utrecht stelt
dat langere sluiting van scholen in
principe echt de allerlaatste optie is,
in verband met alle nevenschade
voor het leven van kinderen. ,,De
ECDC (European Centre for Disease
Prevention and Control, red.) onder
schrijft dat ook in een rapport. Maar
de ontwikkelingen van de nieuwe
Britse variant zijn daarin nog niet
meegenomen. Het zou kunnen dat
daardoor de situatie nog enigszins
verandert'', zegt Bruijning.
Zelfs als uit onderzoek zou blijken
dat strengere maatregelen voor basis
scholen nodig zijn, dan 'moet je na
tuurlijk eerst kijken of dat kan in
combinatie met fysiek onderwijs',
zegt Bruijning. ,,Daar kunnen we nog
best wat stappen in zetten."
Vaccineren
Ernst Kuipers en Diederik Gom-
mers, de voorhoede van de Neder
landse coronazorg in de ziekenhui
zen, smeekten minister De Jonge
woensdag bijna om maandag al te
beginnen met het vaccineren van
ziekenhuispersoneel. Is dat dan de
oplossing voor onze zorgen? Helaas
niet, of in het gunstige geval maar
voor een heel klein stukje. En dat
komt niet (alleen) doordat Nederland
het laatst van alle EU-landen begint
met prikken.
Het coronajaar
2020 in cijfers
De voorraad vaccins is nu nog maar
heel beperkt. ,,Er is voorlopig een si
tuatie van schaarste van vaccins. Dus
je moet lastige keuzes maken'', zegt
Hoebe, die behalve hoogleraar ook
lid is van de Gezondheidsraad, die
advies geeft over de verdeling van het
beschikbare vaccin.
Iemand die zijn of haar eerste prik
krijgt, is bovendien niet meteen vol
ledig beschermd. Voss: ,,Als je maan
dag zou beginnen met vaccineren,
volgt drie weken later de tweede prik
en duurt het nog even voor het effect
echt bij mensen is ingetreden. Dus in
de moeilijke maand januari heb je er
eigenlijk niets aan."
De tussenstand, nu: medewerkers
van verzorgingshuizen, instellingen
voor beperkten en in de thuiszorg
krijgen de eerste doses van het Pfi-
zer-vaccin. Die vaccinaties beginnen
op 8 januari. Het kabinet 'puzzelt'
nog op een manier om ic-personeel
ook mee te nemen in die eerste vac
cinatieronde, meldden Haagse bron
nen.
De doses Pfizer-vaccin die dan
nog over zijn, gaan daarna naar
thuiswonende ouderen, is de bedoe
ling. Bewoners van verpleeghuizen
en andere zorginstellingen krijgen de
beperkte voorraad van het vaccin van
Moderna, dat naar verwachting op
6 januari wordt goedgekeurd.
Ergens deze maand wordt mogelijk
een derde vaccin goedgekeurd, dat
van AstraZeneca. Daarvan heeft het
kabinet heel veel besteld, en Astra-
Zeneca kan ook snel veel leveren, is
de verwachting. Mogelijk komen er
daarna nog andere vaccins bij. Dan
kan het massale prikken echt begin
nen. Maar zeer waarschijnlijk is de
winter - het seizoen dat luchtwegin
fecties als corona pieken - dan al wel
voorbij.
Tot die tijd: volhouden, doorbijten.
Het was een explosieve oproep,
woensdagavond, van Diederik
Gommers en Ernst Kuipers. De
twee artsen willen dat het kabinet
met spoed essentieel ziekenhuis
personeel gaat inenten tegen het
coronavirus. Het liefst maandag al.
,,Ziekenhuizen hebben de moge
lijkheid die vaccins goed te bewa
ren en goed uit te delen'', zegt
Gommers. Ook Ad Melkert, voor
zitter van de Nederlandse Vereni
ging van Ziekenhuizen, roept op
om 'op zo kort mogelijke termijn'
ziekenhuispersoneel in te enten.
Hij vreest 'een ongekende nood
situatie'.
Maar De Jonge ziet bloedspoed
niet zitten. Hij werkt aan een
nieuwe vaccinatiestrategie waarbij
ic-personeel waarschijnlijk voor
rang krijgt bij het prikken. Maar de
kans dat dit vóór 8 januari gebeurt,
lijkt zeer klein. Eerder beginnen
zou 'uitvoeringstechnisch niet mo
gelijk zijn', zei de minister eerder al.
Ook op oudejaarsdag liet de
woordvoerder van De Jonge weten
dat er maandag niet gevaccineerd
gaat worden. Die reactie is tegen
het zere been van oppositiepartijen
in de Tweede Kamer. 'Regering:
luister naar de oproep van Gom-
mers en Kuipers!' laat GroenLinks
leider Jesse Klaver weten. Hij vindt
dat De Jonge ziekenhuispersoneel
'niet de toegang tot het vaccin mag
weigeren'. 'Anders gaat het kabinet
dinsdag een zwaar debat tegemoet',
waarschuwt Klaver.
PvdA-leider Lodewijk Asscher
stelt dat De Jonge de oproep van
ziekenhuizen 'niet zomaar naast
zich neer moet leggen'. PVV-leider
Geert Wilders twittert: 'Niet wach
ten op faalhaas De Jonge'. De
Tweede Kamer onderbreekt dins
dag het kerstreces voor een ingelast
coronadebat.
De kritiek beperkt zich niet tot
oppositiepartijen. Op Twitter
vraagt het Brabantse CDA-Staten-
lid Marcel Deryckere zich af of'er
eigenlijk nog een kabinet is'. 'Er lig
gen tienduizenden levensreddende
vaccins ongebruikt in Oss, zieken
huizen kunnen het niet meer aan
en de thuiszorg kan niet meer de
juiste hulp bieden aan Covid-pa-
tiënten. En het kabinet is stil en/of
de weg kwijt in bureaucratische
nonsenszucht.'
Ook de Brabantse VVD-gedepu-
teerde Christophe van der Maat
roept op om het 'zwarte scenario te
voorkomen'. 'Focus op wat nu al
wél kan, maandag aan de slag!'
meldt hij. Naar verwachting stuurt
De Jonge maandag een brief naar de
Tweede Kamer waarin hij zijn
nieuwe vaccinatiestrategie uit de
doeken doet. Naast zorgmedewer-
^GroenLinks: Luister
naar oproep om
ziekenhuispersoneel
snel te vaccineren
kers van verpleeghuizen en kwets
bare ouderen krijgt ic-personeel
waarschijnlijk een uitnodiging om
mee te doen in de eerste vaccinatie
ronde. Die ronde begint vrijdag 8
januari, op een paar plekken in Ne
derland.
Terwijl de critici dat niet snel ge
noeg gaat, vindt De Jonge dat 'zorg
vuldigheid' voorop moet staan. ,,Ik
heb goed gehoord wat de zorg is van
de ziekenhuizen, en ik begrijp die
ook'', zei de minister woensdag. ,,Ik
wil graag kijken hoe we daar een
oplossing voor kunnen bedenken.
Daarvoor geldt: dat vergt echt even
puzzelen.'' Volgens Hans van Vliet,
vaccinatiemanager bij het RIVM, is
het 'logistiek gezien mogelijk' om
essentieel zorgpersoneel eerder te
vaccineren.
De situatie in de ziekenhuizen
wordt ondertussen steeds nijpen
der. Vanwege de toestroom van
coronapatiënten en het hoge ziek
teverzuim onder personeel zijn er
te weinig handen aan het bed. In
sommige ziekenhuizen worden
dringende operaties uitgesteld. Ook
worden dagelijks patiënten overge
bracht naar andere delen van het
land.
zaterdag 2 januari 2021
GO
Totaalaantal overle
denen door corona,
volgens het RIVM.
Het CBS komt uit
op een iets hogere
oversterfte: 13.000,
hoogste getal sinds de
Tweede Wereldoorlog.
Het totaalaantal
besmettingen in
Nederland in 2020
volgens de Johns
Hopkins universiteit.
Totaalaantal
ic-opnames over
het hele jaar.
De kritiek op minister Hugo de
Jonge (Volksgezondheid) neemt
toe nu hij niet van plan is maan
dag te beginnen met het vacci
neren van essentieel ziekenhuis
personeel. Ook in zijn eigen par
tij, het CDA, leeft onvrede.
Peter Winterman
Den Haag
Voorbereidingen in de Expo Houten, een van de locaties waar de
coronavaccinaties binnenkort plaatsvinden. foto anp