5
'Ik zie licht
aan het einde
van de tunnel.
Dus uw boodschap is
er een van hoop?
Het vaccin biedt
perspectief op
economisch
herstel'
'Over de
Nederlandse
staatsschuld maak
ik me weinig
zorgen. Het helpt
dat de rente
laag is'
,,Het is een buitengewoon harde
tijd voor getroffen ondernemers
of werkenden. Je zult maar net een
grote investering hebben gedaan en
de overheid vertelt je dat je bedrijf dicht
moet. Of je hebt je baan verloren. Maar wat
ik probeer te benadrukken, is dat er weer
perspectief is, een uitgang. Dankzij het
vaccin kijken we nu veel positiever naar de
toekomst dan een paar maanden geleden.''
Gaan we terug naar normaal
na de vaccinatie?
,,Niet meteen. De werkloosheid zal hoger
zijn en er zullen meer bedrijven failliet
gaan. Pas aan het einde van het jaar, of mis
schien nog later, zullen we zien wat de per
manente schade is aan de economie. Welke
bedrijven overleven en welke niet. Ook in
goede tijden gaan er overigens bedrijven
failliet en komen er nieuwe bij. Verder is
het onmiskenbaar dat alle partijen - consu
menten, bedrijven en overheid - met ho
gere schulden zullen zitten.''
Zijn die schulden een
probleem?
,,Dat ligt eraan. Als de inkomens te laag
zijn om rente en aflossing te betalen, heb
ben consumenten een probleem. Voor be
drijven geldt dat ze voldoende winst moe
ten maken en de overheid moet vol
doende belasting kunnen bin
nenhalen. Over de Neder
landse staatsschuld maak
ik me overigens weinig
zorgen. Het helpt dat de
rente laag is. Dat zal
voorlopig zo blijven.
Maar het belangrijkste
is dat er voldoende
economische groei
komt. Dan stijgen de
inkomsten en daarmee
wordt de schuld beter be
taalbaar.''
rug naar een tekort tussen i en 2 procent.
Dan kan de staatsschuld weer terugge
bracht worden naar net onder de 60 pro
cent. Het is heel verstandig als het nieuwe
kabinet goed naar de inkomstenkant kijkt.
We moeten de trend keren dat een steeds
groter deel van de belastinginkomsten uit
de inkomstenbelasting komt. Die belasting
werkt verstorend op de arbeidsmarkt, om
dat het verschil tussen bruto- en nettoloon
er groter door wordt.''
De kritiek na de
vorige crisis was
dat de overheid
te snel is gaan
bezuinigen.
Nu zegt u dat
de overheid
moet blijven
investeren. Is
dat een les die
we moeten leren
uit de crisis?
Hogere lonen helpen
de burger de schulden te
betalen. Zitten die erin als de
economie aantrekt?
,,Ook hier geldt dat corona ons terugge
worpen heeft in de tijd. Je zag de lonen
stijgen voor de corona-uitbraak. Dat was
logisch, omdat er krapte was op de arbeids
markt. Maar de komende tijd verwacht ik
dat het rustig aan zal gaan met de lonen.
Werk gaat nu boven loon. Pas als de econo
mie is hersteld en de werkloosheid laag is,
komt er weer ruimte voor de lonen om te
stijgen. Dat is ook een begrijpelijke volg
orde. Een baan vinden als je werkloos bent,
betekent de grootst denkbare koopkracht
verbetering.''
Hogere werkloosheid, meer
faillissementen. Waar moet
de groei dan vandaan
komen?
,,Het derde kwartaal van 2020 liet een op
merkelijk snel herstel van de economie
zien. Er zit veel veerkracht in de economie.
Dat heeft me positief verrast. Ik verwacht
dat het lentezonnetje dit jaar ook weer
zal doorbreken voor de economie als het
op rolletjes loopt met het vaccin.''
De groei komt dus
automatisch terug?
,,De overheid moet het steunbeleid blijven
volhouden tot het virus onder controle is.
Ik kan er geen datum op plakken, maar als
ik een gooi moet doen, zal dat tot eind 2021
het geval zijn. Dan heb je een fase dat er
werkloosheid is en de bedrijven niet op
volle capaciteit draaien. De overheid moet
de economie dan op haar beloop laten en
nog niet gaan bezuinigen. Dat zal waar
schijnlijk nog één of twee jaar doorgaan.
Pas als de economie weer op het oude ni
veau is, moet de overheid iets aan het te
kort gaan doen. Dat is pas halverwege de rit
denk ik.''
Wie moet de rekening voor
het tekort gaan betalen?
De burger weer?
,,We moeten eerst zien hoe groot het
structurele tekort zal zijn. We moeten te-
,,De gevolgen van de crisis vallen tot nu toe
mee, omdat we een uitmuntende uit
gangspositie hadden. De overheid had buf
fers aangelegd en er was een begrotings
overschot. Dit kabinet kan de vorige kabi
netten heel dankbaar zijn dat die de finan
ciën voortvarend op orde hebben gebracht.
Het dak is gerepareerd toen de zon scheen.
Dankzij die gunstige financiële positie kan
de overheid de economie steunen. Dat is
de les die we opnieuw moeten leren uit de
crisis.''
Te snel bezuinigen leidt
toch juist tot minder
economische groei?
,,Je kunt een discussie hebben over de
snelheid waarmee je de buffers moet
aanvullen. Maar je weet zeker dat er weer
een nieuwe crisis komt. Daar kun je maar
beter op voorbereid zijn. De kans dat we
opnieuw door een pandemie getroffen
worden, wordt ook groter. Het vliegverkeer
zal weer toenemen en de internationale
handel. Maar het gaat niet alleen om het
op orde krijgen van de overheidsfinan
ciën.''
Waar nog meer om?
„Uiteindelijk gaat het erom de econo
mische groei te verhogen. Daar hoort ook
een hervorming van de arbeidsmarkt bij.
De excessen met de flexibele schil moeten
worden aangepakt. Flex moet minder flex
worden, zodat ook die mensen bestaans
zekerheid kan worden geboden. Aan de
andere kant moet vast ook minder vast
worden. Een flexibele arbeidsmarkt zorgt
ervoor dat mensen gemakkelijker een baan
vinden.
„Bedrijven en overheid moeten ook
gaan investeren in verdere digita
lisering. Een van de oorzaken waar
door Nederland relatief goed door de
crisis komt, is de digitale vaardigheid
van de bevolking en het feit dat bijna
iedereen internet heeft. Maar ook
daar kunnen nog slagen gemaakt
worden. En we willen verduurza
men. Bedrijven en overheid moe
ten in dat groene herstel investe
ren. Investeren in groeisectoren
zorgt ervoor dat er nieuwe banen
bij komen.''
zaterdag 2 januari 2021
GO
M Klaas Knot: ,,,Ik maak dezelfde emoties mee als
anderen. Ik zit ook thuis met twee puberende kinderen.
En ik mis het contact met collega's ontzettend.''
FOTO MARIEKE BIJSTER/DNB