NIEUWS 15
INTERVIEW HATICE CENGIZ
In Istanboel verloor zij haar grote liefde, Jamal Khashoggi. De Saoedische
journalist werd er twee jaar geleden op gruwelijke wijze vermoord. „Soms doe ik net
alsof hij nog leeft. Dan vraag ik hem wat ik moet doen'', zegt Hatice Cengiz.
altijd van hem, van zijn idealen, de
dromen die we samen deelden. Hij
was een vechter en dat trok me in
hem aan. Jamal had een groot hart.
Hij maakte zich niet druk om geld,
bezit, hij maakte zich druk om recht
vaardigheid, vrije meningsuiting, om
gelijke kansen voor iedereen. Dat al
les kan ik niet zomaar wegstoppen.
Als ik dat doe, pleeg ik verraad aan al
de waarden die hij koesterde. We wa
ren soulmates. Jamal is dood, maar
hij leeft in mij.''
Het trauma bestrijdt ze met thera
pie. „Niemand kan echt begrijpen
wat er in mijn hoofd omgaat. Maar ik
ben wel blij dat mensen de moeite
doen om me te begrijpen.'' Na de
moord verliet zij de stad waar Jamals
beulen hun werk hadden gedaan.
Op het moment dat ze
hem ombrachten,
vermoordden ze mijn
levensvreugde
Hatice Cengiz ging naar Londen, dat
ze eind vorig jaar verruilde voor de
Verenigde Staten. ,,Nu woon ik al
weer negen maanden in Istanboel. Ik
ben teruggegaan naar mijn vaderland
toen de coronacrisis uitbrak. Ik
maakte me in Londen en in de VS
grotere zorgen dan hier over de geva
ren van het virus.''
Doofpot
En dan is er nog de frustratie. In
naam van de gerechtigheid voert zij
een oorlog die zij niet kan winnen.
Saoedi-Arabië heeft met een geheim
proces de hele affaire al in de doofpot
gestopt. Er zijn vijf mensen veroor
deeld zonder hun naam vrij te geven.
Kroonprins Mohammed bin Salman
ontkent elke betrokkenheid. Het
moordeskader zou op eigen houtje
hebben geopereerd.
,,Een machtige tegenstander pro
beert me zwart te maken. Er wordt
beweerd dat ik het heerlijk vind in de
belangstelling te staan. Het is moei
lijk daarmee om te gaan. Waarom
zou ik me ook moeten verdedigen?
Omdat me is overkomen wat ik hele
maal niet wilde? Wat zp hebben ge
daan, is abnormaal.
,,Of ik boos ben op de wereld? Nee,
ik ben wel hevig teleurgesteld. Euro
pese landen, waaronder Duitsland en
Nederland, hebben de moord scherp
veroordeeld, maar hun relatie met
Saoedi-Arabië is niet veranderd. Olie
en dollars blijken belangrijker dan
principes en idealen. Het Westen
heeft twee gezichten. Het praat veel
over mensenrechten, maar uiteinde
lijk draait het om geld en handelsbe
langen. Gelukkig zijn er nog altijd
veel burgers die zich inzetten voor
dezelfde zaken als waarin Jamal ge
loofde. Zij kunnen de koers niet ver
anderen, maar zij houden het on
recht wel op de agenda.''
Zij praat met zachte stem,
slaakt een diepe zucht
als het haar even te veel
wordt. De moord op
Jamal Khashoggi, op
2 oktober 2018, is voor Hatice Cengiz
(39) als de dag van gisteren. Emoties
gieren door haar lijf. Pijn, verdriet en
woede voeren slag met hoop en de
wil om het goede in mensen te zien.
Dan sprankelen haar donkerbruine
ogen even, geeft een bescheiden
glimlach haar lichtgroene hoofddoek
iets meer kleur.
Ruim twee jaar geleden vertelde
Jamal Khashoggi haar dat hij 'even'
naar het Saoedische consulaat in
Istanboel moest om een document
op te halen. Om met Hatice te kun
nen trouwen, moest hij kunnen aan
tonen dat hij officieel was gescheiden
van zijn eerste vrouw. Dat 'even weg'
werd voor altijd. Khashoggi (59) liep
in de val. Een Saoedisch moordeska-
der bracht hem om het leven, waarna
hij in stukken werd gezaagd en ver
dween. De hervormingsgezinde
journalist, onder andere werkzaam
voor The Washington Post, was tot
zwijgen gebracht.
ogen, om daarna terug te keren in
Den Haag, waar zij vorige week met
onder anderen Amal Clooney spreker
was op de World Press Freedom
Conference, georganiseerd door het
ministerie van Buitenlandse Zaken.
,,Ik wist niet dat er zo veel haat was.
Genoeg haat om iemand op zo'n
afschuwelijke wijze om het leven te
brengen. Plotseling zat ik ook mid
den in een ongelooflijk drama. Dit is
natuurlijk niet het leven waarvan ik
heb gedroomd toen ik hem leerde
kennen, met hem wilde trouwen,
ondanks het leeftijdsverschil. Maar ik
zal ermee moeten leren omgaan. De
ene keer put ik hoop uit wat ik beleef,
vind ik troost in gesprekken met
mensen die me opbeuren. De andere
keer worstel ik met mijn verdriet.''
Hatice Cengiz zadelt zichzelf op
met een lastige spagaat. Ze wil strij
den voor gerechtigheid, ervoor zor
gen dat Jamals naam nooit wordt ver
geten, maar zij wil ook een nieuwe
start. ,,Dat is een enorme worsteling.
Ik geloof in God en ik houd me vast
aan de gedachte dat dit alles me is
overkomen. Jamal was een groot ca
deau voor me. Ik ben blij dat hij in
mijn leven is gekomen. Ik heb een
fantastische tijd met hem beleefd. Ik
probeer met mooie herinneringen de
pijn te onderdrukken. Ik houd nog
Kroonprins
Onder meer Amerikaanse geheime
diensten zijn er vrijwel zeker van dat
de opdracht kwam van de sterke man
van het Saoedische koninkrijk,
kroonprins Mohammed bin Salman.
Met de moord kwam het intense le
ven van Hatice Cengiz, de jonge we
tenschappelijk onderzoeker (met de
Golfstaten als specialiteit), met een
klap tot stilstand. De verloofde werd
beroofd van de man die zij in mei
2018 ontmoette op
een conferentie
over het Midden
Oosten en die haar
drie maanden la
ter ten huwelijk
vroeg.
,,Het is nu 26
maanden geleden
dat Jamal werd
vermoord. De ene
dag gaat het rede
lijk, de andere
minder. De pijn overheerst. Toen ze
hem ombrachten, vermoordden ze
mijn levensvreugde, mijn verwach
tingen, mijn toekomst met Jamal'',
zegt Hatice Cengiz. ,,Maar hij is nog
altijd bij me. Elke dag stel ik me deze
vraag: als hij vandaag nog in leven
was, wat zou hij dan tegen me zeg
gen? Soms doe ik ook net alsof hij
nog leeft. Dan vraag ik hem wat ik
moet doen. Hoe ik iets moet aanpak
ken.'' Deze gedachten brengen hem
op haar netvlies. Ze sluit even de
dinsdag 22 december 2020
GO
Partner Khashoggi: 'Jamal
is dood, maar hij leeft in mij
—Hatice Cengiz
Hans van Zon
Den Haag
Hatice Cengiz ver
loor haar verloofde,
de journalist Jamal
Khashoggi. Hij werd
vermoord door een
moordeskader, nadat
hij (rechts op de foto
onder) een bezoek
bracht aan het Saoe-
dische consulaat in
Istanboel. foto afp