Leerlingen
krijgen
meer tijd
voor de
examens
DE RACE NAAR HET VACCIN
NIEUWS 3
Overal ter wereld spuiten landen al enkele dagen na
goedkeuring het coronavaccin in. In Nederland kan dat zomaar
twee weken duren. Een ict-systeem krijgt de schuld, maar is al niet
maanden bekend dat de vaccins onderweg zijn?
In Engeland zaten er maar zes dagen
tussen goedkeuring door de medicij
nenwaakhond en de eerste vacci
natie en in de VS twitterde
president Trump al vier da
gen na FDA-goedkeu-
ring: ,,Het eerste vaccin
is toegediend! Gefelici
teerd Amerika! Gefeliciteerd
wereld.'' En Duitsland voerde de
druk op het Europees Geneesmid
delen Agentschap (EMA) op om nog
voor kerst goedkeuring af te geven,
omdat het land al in december wil
starten met inenten.
In Nederland duurt het langer. De
'bottleneck', aldus minister Hugo de
Jonge, is het op tijd afkrijgen en testen
van het computersysteem waarin vac
cinaties worden geregistreerd. Daarin
moet informatie worden gestopt die
pas vrijkomt op het moment dat de
EMA-toelating is afgerond en als de
Gezondheidsraad daarover heeft ge
adviseerd. Denk aan redenen of om
standigheden om het vaccin niet toe
te dienen, zoals een allergie. Ook moet
het systeem afspraken kunnen in
plannen en moeten er priklocaties
worden ingevoerd.
De passievere houding van de GGD
(,,Wij starten in in de loop van januari
en dat blijft staan'') en coronaminister
De Jonge (,,Vaccinaties staan of vallen
uiteindelijk niet bij een week eerder
beginnen'') levert gefronste wenk
brauwen op in politiek Den Haag en
bij deskundigen.
Arts-microbioloog Marc Bonten
van het UMC Utrecht zegt: ,,Het is
sowieso waar dat bij ons alles lan
ger duurt dan in Engeland. Er is
altijd nog wel iemand te be
denken die het goed
moet keuren. Dat is de
ziekte genaamd Hollandi
tis. Hier wordt niks goedge
keurd voordat iedereen het heeft
goedgekeurd.'' Volgens Bonten is
het proces in Nederland stroperiger
dan in elders. ,,Maar met al die verve
lende feestdagen ertussen is het wel
goed te verdedigen dat het inenten pas
in januari begint. Die twee weken
gaan geen verschil maken."
SP-Kamerlid Maarten Hijink
snapt er niks van. „De vaccins
komen toch niet als een verras
sing? Terwijl iedereen smacht
naar een oplossing voor deze
crisis, is het nogal knullig dat
wij moeten wachten op een ict-
systeem. Geen mooi beeld."
Vanwege de specifieke eigen
schappen van BioNTech/Pfïzer (het
moet diepgevroren worden bewaard)
heeft de minister gekozen voor cen
trale locaties. De Gemeentelijke Ge
zondheidsdiensten (GGD's) zijn ge
vraagd het zorgpersoneel uit ver
pleeghuizen, gehandicapteninstellin
gen en de wijkverpleging te prikken.
Er is altijd
nog wel
iemand die
hetgoed
moet keuren
- Marc Bonten, arts
Daardoor moet de GGD eerder dan ge
pland volop in actie komen.
GroenLinks-Kamerlid Suzanne
Kröger noemt de situatie 'absurd' dat
de GGD ook gaat vaccineren op testlo
caties, wat kan betekenen dat er tijde
lijk minder capaciteit is om mensen te
testen op het virus. ,,We blijken wéér
niet goed voorbereid!'' zegt ze.
Veldepidemioloog Amrish Baidjoe,
verbonden aan de prestigieuze Lon
don School of Hygiene Tropical Me
dicine, deelt die kritiek: ,,We weten ei
genlijk al sinds de zomer dat we eind
dit jaar of begin volgend jaar het vaccin
konden verwachten. Dus de GGD's
hebben zich hier al maanden op voor
kunnen bereiden.'' Volgens hem heeft
dit ermee te maken dat 'GGD's struc
tureel onderbemand zijn' en dat 'Ne
derland geen duidelijke crisisstruc
tuur heeft'. ,,En als er geen concrete
opdracht ligt, gaat het niet werken.
Dat zag j e met het bron- en contacton-
derzoek ook. De Wereldgezondheids
organisatie (WHO) zei al heel lang:
testen, traceren en isoleren."
Extra handelingen
De iet-problematiek speelt de
GGD's volgens Baidjoe al langer
parten. „Bij het bron- en contact-
onderzoek zag je ook dat compu
tersystemen moeite hadden om
met elkaar te praten, wat tot veel
extra handelingen leidde. Maar ik
heb liever dat GGD's dit in één keer
goed doen, dan dat die het snel afraf
felen. Het zou wat zijn als de overheid
niet goed in kaart brengt wie al wel
een vaccin heeft gehad en wie nog
niet.'' Het is volgens hem ook belang
rijk om 'goede registers te hebben om
bij te houden of bepaalde groepen, zo
als zwangeren of ouderen, na zes
maanden nog antistoffen hebben'.
Daarmee wil het kabinet voorko
men dat een leerling die ziek is of in
quarantaine zit een examen mist.
Ook mogen leerlingen ervoor kie
zen een vak of meerdere vakken te
verplaatsen naar het tweede tijd
vak.
Door dat te doen, krijgt een leer
ling een paar weken extra voorbe
reidingstijd voor de vakken die hij
of zij door wil schuiven. Dat schrijft
minister Arie Slob voor Basis- en
Voortgezet Onderwijs aan de
Tweede Kamer. Dat tweede tijdvak
is normaal gesproken alleen be
doeld voor herkansingen, maar
wordt nu uitgebreid naar tien da
gen - van 14 tot en met 25 juni - om
meer leerlingen de kans te geven in
die periode examen te doen. Het
eerste tijdvak loopt dit jaar van 17
mei tot en met 1 juni.
Vakantie
Voor de extra herkansingsmoge
lijkheid, die ook geldt voor leerlin
gen die staatsexamen doen, is 6 tot
en met 9 juli uitgekozen. Dat bete
kent wel dat docenten in de regio
Noord nog in hun vakantie, die daar
op 12 juli begint, examens na moe
ten kijken en de definitieve cijfers
moeten doorgeven.
Dit jaar werden de centrale exa
mens vanwege de coronapandemie
geschrapt. Het Laks, dat leerlingen
vertegenwoordigt, had de Chris
tenUnie-bewindsman gevraagd
nog voor de kerstvakantie duide
lijkheid te geven over de eindexa
mens in 2021. Het Laks is blij met de
duidelijkheid, zegt voorzitter
Nienke Luijckx, maar had liever
nog een tweede extra herkansing
gezien.
,,Iedere leerling moet een vol
waardig diploma kunnen halen.
Juist tijdens een crisis als deze",
stelt Slob. Hij maakt nog wel een
voorbehoud: als de coronasituatie
na de voorjaarsvakantie er slecht
uitziet, dan gaat hij opnieuw om ta
fel met de onderwijspartijen om de
examenmaatregelen te herzien. In
de maandag afgekondigde lock-
down is geregeld dat examenklas
sen wel gewoon naar school mogen
om zich voor te bereiden op het
eindexamen.
donderdag 17 december 2020
GO
Duitsland kan al inenten,
waarom wij nog niet?
Edwin van der Aa
Marcia Nieuwenhuis
Den Haag
Leerlingen die nu in het eindexa
menjaar zitten, krijgen een extra
herkansing. Ook mogen ze hun
eindexamen verdelen over twee
tijdvakken.
Hanneke Keultjes
Den Haag
Tweede tijdvak,
bedoeld voor her
kansingen, wordt
nu uitgebreid
naar tien dagen -
van 14 tot en met
25 juni - om meer
leerlingen de
kans te geven in
die periode exa
men te doen.
*vW$f£rit
