"II
EUWS 11
Achter de schermen bij organisatie die 'toeslagenouders' moet compenseren
1
Met het priemende
oog van de Tweede
Kamer immer dichtbij
draait de Uitvoerings
organisatie Herstel
Toeslagen overuren
om de eerste groep
zwaar getroffen ouders
voor de kerst te
compenseren. Deze krant
mocht een middag
meekijken bij de nieuwe
organisatie.
f oedemiddag Els, na
H de eerste betaling
van 5000 euro heb
ik goed nieuws
voor je: we hebben
samen een resultaat bereikt. Over de
periode 2014 en 2015 krijg je een ver
goeding van 31.857 euro toegekend."
Persoonlijk zaakbehandelaar Pearl
Winter belt met één van haar zeven
tien gedupeerde ouders die jarenlang
door de Belastingdienst onterecht als
fraudeur zijn weggezet. De vrouw
valt even stil na het horen van het
nieuws. ,,Het is allemaal nog zó on
werkelijk."
Winter is één van de 175 persoon
lijke zaakbehandelaars die het hart
vormen van de dit jaar gestarte Uit
voeringsorganisatie Herstel Toesla
gen (UHT), die het Grote Onrecht
moet rechtzetten. Ouders komen bij
hen terecht. ,,We beginnen met een
uitgebreide kennismaking en het
luisteren naar hun verhaal", vertelt
Winter. Vervolgens probeert ze exact
te reconstrueren wat er is gebeurd.
„Daarbij duik ik in de systemen van
de Belastingdienst, wat vaak een
flinke puzzel is: er zijn er wel tiental
len, die in loop der jaren bovendien
steeds veranderd of gemoderniseerd
zijn." Een speciale afdeling biedt
hulp om documenten te vinden.
Winters collega Anke Hendrickx
verhaalt over de schrijnende gevallen
die ze voor zich krijgt. ,,Er zijn men
sen die raakten in zulke financiële
nood dat ze hun huis moesten verko
pen, de auto. Soms liep ook hun rela
tie nog op de klippen. Het is onge
looflijk dat mensen in Nederland zo
benadeeld kunnen worden door de
overheid."
Het leed gaat Hendrickx niet in de
koude kleren zitten. ,,Ik ben een
emotioneel persoon. Na sommige ge
sprekken moet ik echt een half uurtje
wandelen om mijn hoofd leeg te ma
ken."
Als Hendrickx en Winter het ver
haal op een rijtje hebben, sturen ze
het dossier naar een beoordelaar. Die
kijkt welke regeling op ieder jaar van
toepassing is. ,,We nemen daarbij het
advies van de persoonlijk zaakbehan
delaars als leidraad", stelt beoordelaar
Stephanie Monden. ,,Het voelt goed
om mensen te kunnen helpen, je
vraagt je echt soms af hoe het zo fout
kon gaan."
Het is een flinke opgave waar Hen-
drickx, Winter en Monden voor
staan. In totaal 9500 gedupeerde ou
ders hebben zich tot begin november
gemeld bij Herstel Toeslagen. De 430
ouders in de meest schrijnende en
acute situaties moeten voor kerst hun
vergoeding ontvangen, heeft staats
secretaris Van Huffelen de Tweede
Kamer toegezegd. In juli ontving een
eerste groepje van 108 ouders 1,2 mil
joen euro aan compensatie.
Inspanning
Het gaat lukken, maar vergt inspan
ningen, zegt directielid Eugèn Beek
man, die het UHT dit jaar hielp op te
bouwen van nul tot een club van vijf
honderd medewerkers. ,,Mensen is
daarom gevraagd deze tijd ook in de
avonden en weekenden te werken."
Velen gaven gehoor aan het verzoek,
zoals persoonlijk zaakbehandelaars
Winter en Hendrickx.
Het voor kerst uitbetalen is
geen reden voor klaroengeschal, be
seft hij. Doelstelling was om duizen
den ouders meer uit te betalen. Dat
bleek al snel te ambitieus, moest
staatssecretaris Van Huffelen in au
gustus aan de Tweede Kamer beken
nen. Het parlement schikte zich mor
rend. Volgens Beekman komt de ver
traging mede doordat de UHT pas in
juli daadwerkelijk kon beginnen met
de opbouw. Toen gaf de Tweede Ka
mer haar fiat voor de wet die het her
stel mogelijk maakt.
Eenmaal in vol bedrijf acht het mi-
nisterie van Financiën de tijd rijp om
te laten zien hoe de Uitvoeringsorga
nisatie Herstel Toeslagen werkt.
,,Ook willen we laten zien waarom
alles vaak niet zo snel kan, als je van
buitenaf zou denken", zegt Beekman.
En dus kregen we een uitnodiging
om langs te komen op het Utrechtse
kantoor. Het jaren 80 kantoorgebouw
ligt op een steenworp van Utrecht CS
en bevat diverse andere overheidsin
stanties. De ambiance is niet luxe,
maar dat zou ook niet passend zijn,
glimlacht Beekman. Door de corona
crisis maakt het sowieso weinig uit.
,,De meeste werknemers werken
thuis." Die medewerkers komen uit
alle delen van de Belastingdienst.
,,Behalve van de divisie Toeslagen ui-
Wij wijzen echt
niet af omdat dit
of dat afschrift
ontbreekt
teraard", stelt Beekman. ,,Dat zou
niet goed zijn. We willen duidelijk
maken dat we volledig een zelfstan
dige organisatie zijn, los van Toesla
gen." Met name de afdelingen MKB
en Particulieren leveren veel mens
kracht. Zo was Beekman tot voor kort
locatiedirecteur MKB in Den Haag.
,,Ik stond ver van de mensen af. Hier
kan ik echt een verschil maken."
Dat zijn werk gevoelig ligt, merkt
Beekman aan de persoonlijke appjes
die staatssecretaris Van Hufffelen
hem stuurt. ,,Dan heeft ze met gedu
peerde ouders gesproken en wil ze
weten of die bij ons bekend zijn."
De UHT mag naar eigen zeggen zijn
uiterste best doen, de Tweede Kamer
is niet onder de indruk. Gisteravond
was het zoveelste debat over de toe
slagenaffaire. ,,Excusez mijn onparle
mentaire taalgebruik, maar het UHT
maakt er een enorme bende van'',
zegt SP-parlementariër Renske Leij-
ten. ,,Ik geloof werkelijk dat alle me
dewerkers oprecht hun best doen,
maar de procedures zijn zo ingericht
dat het véél te lang duurt. Dit jaar
zouden zeker vijfduizend ouders ge
compenseerd moeten zijn."
Leijtens grootste frustratie is dat de
bewijslast toch vaak bij de ouders
wordt gelegd. ,,Ik heb contact met
circa zeventig ouders en zie dat ge
beuren. De Tweede Kamer heeft ech
ter duidelijk gezegd: als ouders be
paalde dingen niet meer kunnen be
wijzen, moet de Belastingdienst toch
compenseren." Ze wijst ook op de
hoge kosten. ,,Van de 500 miljoen
euro is 110 miljoen overhead voor het
UHT. Bizar."
Wat Leijten betreft, wordt de com
pensatie zo snel mogelijk weggehaald
bij de organisatie. ,,Leg de taak maar
neer bij een commercieel bedrijf en
laat die iedere gedupeerde beoorde
len. Daar is hoogstens een dag of iets
meer per geval voor nodig. Betaal
daarna meteen uit."
Informatie
VVD-kamerlid Helma Lodders, die
net als Leijten met veel gedupeerde
ouders contact onderhoudt, is eve
neens kritisch. ,,Ik zie echt dat ieder
een zijn best doet en de staatssecreta
ris ook. Maar als je 450 tot 500 mede
werkers van het UHT afzet op het
aantal gedupeerde ouders dan vraag
ik me oprecht af: waarom duurt dit
zo lang?" Ze vindt ook de informatie
voorziening onvoldoende. ,,We krij
gen als Kamer ontzettend veel pagi
na's, maar die bieden weinig zicht op
waar de hersteloperatie nu staat.
Hoeveel mensen hebben nu een
voorschot gehad? Wat is de gemid
delde doorlooptijd?"
De medewerkers die wij spreken,
ontkennen dat ouders zelf van alles
moeten bewijzen. ,,Wij wijzen echt
niet af omdat dit of dat afschrift ont
breekt", zegt beoordelaar Stephanie
Monden. ,,Onze opdracht is: ruim
hartig zijn."
Inmiddels hebben veel gemeenten
een contactpersoon om gedupeerde
ouders bij te staan. Gemeenten kun
nen hen helpen met zorg, huisves
ting en werk als ze door hun financi-
ele nood alles zijn kwijtgeraakt. Daar
is 11 miljoen euro voor beschikbaar.
,,Ook hebben sommige mensen be
hoefte aan psychische hulp."
Directielid Beekman erkent onder
tussen dat het sneller moet. Hij hoopt
komend jaar flink op te schalen. Hij
wijst erop dat zaken ook tijd vergen
nu veel ouders hun complete dossier
opvragen. ,,Ze wantrouwen ons logi
scherwijs en willen alles op papier.
Kijk, wij zijn fout geweest, we staan
met 4-0 achter. Het is aan ons om een
knieval te maken."
woensdag 16 december 2020
GO
'We staan met 4-0 achter en
moeten een knieval maken'
David Bremmer
Utrecht
Persoonlijk zaakbehandelaars Anke Hendrickx en Pearl Winter van de Uitvoeringsorganisatie
Herstel Toeslagen op hun kantoor in Utrecht. fotos erik van t woud
Anke Hendrickx.
Eugèn Beekman.
Pearl Winter.
Stephanie Monden.
-Stephanie Monden, beoordelaar
