t
9
In een inktzwarte kerstboodschap kondigde premier
Mark Rutte vanuit het Torentje de maatregelen aan waar hij
tot nu toe niet aan wilde. ,,We moeten door deze heel zure
appel heen bijten voordat het weer beter wordt."
Gefluit bij
toespraak
Mark Rutte
Hij had zo gehoopt dat zijn
vorige televisietoespraak
in maart de laatste zou
zijn. Maar Rutte moest
gisteravond doen wat hij
al negen maanden lang niet wil: een
totale lockdown afkondigen.
Alles wat hij tot nu toe juist met
wilde afkondigen, deed hij nu wel.
Winkels dicht? Dat deden wij niet dit
voorjaar. Andere landen weliswaar,
maar wij hadden een intelligente
lockdown. Scholen dicht? Dat zou
echt alleen de allerlaatste optie zijn.
De gevolgen voor kinderen van de
vorige schoolsluiting waren té groot.
En nu moest het toch. Met een toe
spraak, in plaats van een persconfe
rentie, onderstreept Rutte nog eens:
het is menens.
Waar het kabinet een week geleden
nog hoopte dat strengere maatrege
len konden uitblijven, ging het de af
gelopen dagen in hink-stap-sprong
richting een pakket maatregelen dat
nog strenger is dan dat van maart.
,,Maar dan op anabolen'', verzucht
een medewerker. Het aantal besmet
tingen liep de afgelopen dagen té snel
op. En tijdens inderhaast ingelast
Catshuisoverleg van zondag schrok
iedereen zich rot van de boodschap
die RIVM-baas Jaap van Dissel had
voor de aanwezige ministers: er
dreigt een covid-explosie als niet ra
dicaal wordt ingegrepen.
Dat doet pijn bij het toch al corona-
vermoeide Nederland, weet Rutte.
Dit was dan ook het zwartste scena
rio dat hij in de draaiboeken had.
Vijf weken lang gaat het land nage
noeg op slot. Alles om het virus eron
der te krijgen. Hoe ongunstig dat ook
uitkomt met Kerstmis en de jaarwis
seling in aantocht.
Om de ernst te markeren, sprak
Rutte direct tot Nederlanders, via
een televisietoespraak. Om zorgme-
dewerkers te prijzen. Om burgers op
te roepen om te zien naar wie een
zaam of gestrest is. Om ondernemers
uit te leggen waarom het nodig is
hun nering stil te leggen.
Net als in zijn toespraak op 16
maart probeert Rutte ook dit keer het
land moed in te spreken: ,,We komen
hier doorheen. Met elkaar. En voor el
kaar.'' Maar waar Rutte toen nog zei
te willen voorkomen 'dat het land
helemaal op slot gaat', komt er nu
een totale lockdown voor vijf weken.
Het zegt veel over de penibele situ
atie waarin het land alsnog is beland.
Zestig coronadoden per dag, bijna
negenduizend besmettingen per dag,
en een zorgsysteem dat kraakt in zijn
voegen. ,,De realiteit is dat inmiddels
meer dan een miljoen reguliere be
handelingen in het ziekenhuis zijn
uitgesteld. Het zal je maar overko-
tNu al heeft
het kabinet
40 miljard
uitgetrokken
om zo veel
mogelijk
banen te
redden en
failliete
bedrijven te
voorkomen
men.'' Personeel loopt al maanden op
zijn tandvlees.
Controleren, indammen, uitsme
ren, afvlakken: eigenlijk is niets hele
maal uit de verf gekomen.
En dus gaat bijna alles dicht: van
scholen tot sauna's, van pretpark tot
bouwmarkt. Op vakantie gaan wordt
ontmoedigd nu hotels geen eten
meer mogen aanbieden. Alle over
dekte sportlocaties dicht. Minder be
zoek. Alles om te voorkomen dat
mensen elkaar kunnen besmetten.
De economische schade zal enorm
zijn als duizenden zaken de deuren
sluiten. Juist met de feestdagen. Ter
illustratie: sommige juweliers halen
40 procent van hun jaaromzet in de
laatste weken van het jaar.
Nu al heeft het kabinet bijna 40
miljard euro uitgetrokken om zo veel
mogelijk banen te redden en faillisse
menten te voorkomen. Daar komt nu
een nog nauwelijks te behappen
schep op. Rutte: ,,We maken nu iets
mee dat ongekend is, iets dat groter is
dan we ooit in vredestijd hebben
meegemaakt, en toch slaan we ons er
doorheen.''
Dat niet iedereen begrip heeft voor
die boodschap, is niet vreemd. Vorige
week nog lekte een interne memo
van Economische Zaken uit met de
conclusie dat heropening van de ho
reca zou leiden tot een daling van het
aantal besmettingen. Het bleken
ambtelijke verzinsels, niet gestaafd
door bevindingen van het RIVM.
Rutte nam er afstand van, maar het
maakte wel duidelijk dat het kabinet
intern verdeeld is over de draconi
sche maatregelen. Datzelfde kabinet
vraagt nu om begrip bij burgers voor
het platleggen van het land. Niet gek
dat de oppositie in de Tweede Kamer
het kabinet verwijt te 'zwalken'.
PROTEST
dinsdag 15 december 2020
GO
Overal in
Nederland
werd de toe
spraak van
Rutte met
veel belang
stelling ge
volgd, zoals
in Dordrecht,
Amstelveen
en Den Haag.
FOTO'S JEFFREY
GROENEWEG/
QPHOTO, MARCO
OKHUIZEN, ROBIN
UTRECHT
Rutte buigt alsnog en
brengt zwarte boodschap
Tobias den Hartog
Hans van Soest
Den Haag
DEN HAAG De toespraak van
premier Mark Rutte werd
gisteravond verstoord door
gejoel en gefluit. Buiten had
den zich bij de Hofvijver en
kele tientallen demonstranten
verzameld. Zij stonden recht
tegenover het Torentje, waar
Rutte zijn toespraak hield. Er
zijn twee mensen aangehou
den. De demonstranten scan
deerden leuzen zoals 'Rutte
rot op' en 'Wij zijn Nederland'.
Ze hadden toeters en fluitjes
meegenomen om herrie te
maken. Terwijl Rutte het land
toesprak over de extra coro
namaatregelen was het gefluit
en lawaai duidelijk te horen.
Rutte haakte daar op in: ,,Dit
is niet een gewone griep,
zoals sommige demonstran
ten buiten wel denken.'' Het
ging om betogers die tegen
de maatregelen zijn.
