O
0
CD
H
I
h
r
Alsjeblieft, een gratis Buitenkansje
van de PZC
8 NIEUWS
Waar Europa werd overvallen door corona,
heeft Afrika al het een en ander geleerd door
tientallen ebola-uitbraken. Ervaring die ons
kan helpen, zeggen AzG-arts Hilde De
Clerck en medisch historicus Manon Parry.
mem
'Bezoek
voor mensen in
isolatie is juist
belangrijk. Wij
vragen familie te
komen helpen'
maandag 14 december 2020
2020, een jaar
dat we vooral
door corona
nooit zullen
vergeten.
Tot 31 decem
ber schrijven
onze verslag
gevers verha
len over grote
en kleine ge
beurtenissen,
over verdriet en
hoop, over ruzie
en over liefde in
het nieuwsjaar
dat nu bijna ach
ter ons ligt.
Mark van Assen
Hilde De Clerck
woont in Mechelen,
een stad tussen Brus
sel en Antwerpen, in
een land dat zwaar
getroffen is door het
coronavirus. België
was in dit vreemde
jaar zelfs een tijdje de
coronahotspot van
Europa, met de meeste besmettin
gen, de meeste doden en de grootste
verwarring over de elkaar steeds
maar tegensprekende coronamaatre
gelen.
Maar De Clerck, huisarts, werkte
een flink deel van het afgelopen jaar
voor Artsen zonder Grenzen in
Congo. In dat immense land in het
hart van Afrika was in juni voor de
elfde keer een ebola-epidemie uitge
broken. En dat was vlak nadat de
tiende uitbraak was bezworen en ie
dereen dacht er nu voorlopig wel van
af te zijn. Nummer elf lag 1250 kilo
meter van nummer tien, in de noord
westelijke provincie Equateur (ruim
drie keer zo groot als België).
Vliegende hond
Grote kans dat niemand in Neder
land, België en de rest van Europa in
de gaten had dat er in 2020 ergens ver
weg ook een andere epidemie zich
een weg baande door dorpen en ste
den. En dat die elf uitbraken in
Congo slechts een deel zijn van wat
er sinds 1976, toen de ziekte in Soe
dan voor het eerst van zich liet horen,
door Afrika raast.
Nog even een geheugensteuntje.
Ebola (of EVD, Ebola Virus Disease)
is een ernstige, vaak dodelijke ziekte
die in eerste instantie wordt overge
dragen van dieren op mensen. Dat
gaat via bloed, uitwerpselen of orga
nen van onder meer vliegende hon
den (een vleermuizensoort), gorilla's
en stekelvarkens die ziek of dood in
het bos worden gevonden. Als een
mens eenmaal besmet is en ziek
wordt, dan gaat het snel. Het virus
kan worden overgedragen via het
bloed en andere lichaamssappen (zo
als braaksel en uitwerpselen), maar
ook via voorwerpen waarmee de
zieke in aanraking is geweest (zoals
kleren of beddengoed).
Extreem dodelijk
De Clerk werkt al sinds 2007 met
deze ziekte en geldt inmiddels als de
ebola-expert van Artsen zonder
Grenzen. ,,Ebola geeft geen grote epi
demieën", zegt ze. ,,Niet zoals nu met
corona het geval is. De meeste zijn
zelfs relatief klein, met zo'n driehon
derd of vierhonderd besmettingen.
Maar de lethaliteit is wel groot.'' Met
andere woorden: ebola is extreem
dodelijk. Als een kwart van de men
sen sterft, dan knijpt iedereen in
zijn handen dat het maar een
kwart is. Soms overlijdt tot 80
en zelfs 90 procent van de
patiënten. ,,Het kan ook
door een ziekenhuis razen'',
zegt ze. ,,Ik heb in Sierra
Leone gezien dat een hele
isolatieafdeling bezweek.
Ebola creëert een enorme
angst in de samenleving,
zorgt voor volledige destructie.
En het gezondheidssysteem zakt
in elkaar. Mensen durven niet eens
meer naar het ziekenhuis. Daar komt
bij dat veel mensen geloven in hekse
rij en denken dat iemand met ebola
verdoemd is. Iemand die de ziekte
overleeft, wordt buitengesloten.''
De sleutel tot een goede aanpak
van ebola, en daar is De Clerck heilig
van overtuigd, is het winnen van ver
trouwen. ,,En eerlijkheid. De mensen
vertrouwen je alleen maar als je eer
lijk bent. Je legt het uit, je staat hen
bij en je probeert samen de beste op
lossing te vinden.'' Ze heeft het ge
merkt in al die uren, dagen en weken
die ze doorbracht in besmette gebie
den, toen ze sprak met zieke en ge
zonde mensen om hun angst en
wantrouwen weg te nemen, om
te vragen of ze zich alsjeblieft
willen laten behandelen. ,,Dat
gaat altijd met fluwelen
handschoenen. De mensen
zijn bang. Ik heb meegemaakt
dat patiënten werden verstopt
en dat onze teams werden aan
gevallen.''
- Hilde De Clerck
Geen formulier
Door de decennialange ervaring met
ebola weten landen als Congo en Oe
ganda niet alleen hoe belangrijk bij
voorbeeld contactopsporing is, maar
ook dat het makkelijker is als dat per
soon-op-persoon gebeurt, zegt De
Clerck. ,,Die landen kunnen dat. In
Congo bijvoorbeeld heeft het Rode
Kruis overal vrijwilligers, ook in het
jeugdwerk en straathoekwerk. Dat is
Met onze Buitenkansjes worden de feestdagen
extra bijzonder. En wij trakteren jou iedere dag
op een gratis kado! Het kado van vandaag is het
boekje Hamersma's recepten en wijnen.
Je kado staat nu klaar op pzc.nl/buitenkansjes
PC
1
ka kan ons vee
o
Kado van vandaag
