'We zijn niet hebberig, maar
willen wel de meeste vis'
EUWS 11
VISSERIJ BREXIT
Premier Boris
Johnson voelt de
ogen van de Britse
vissersgemeen
schap in zijn rug
branden als hij in
Brussel koortsachtig
onderhandelt met de
EU. ,,We willen onze
wateren terug."
lassiek Schots weer
lijkt zijn oorsprong te
vinden in Peterhead,
de voornaamste vis
sershaven van het
Verenigd Koninkrijk.
Uit een gordijn van wolken vallen
een etmaal lang onophoudelijk dikke
regendruppels. Hoge golven met
schuimkoppen slaan op de golfbre
kers uiteen. Zelfs de meest doorge
winterde inwoners van het dorp in
het meest oostelijke puntje van
Schotland wagen zich niet op straat.
,,Voor mij is dit een zomerse dag",
vertelt Jimmy Buchan met bravoure
achter het stuur van zijn geparkeerde
pick-up truck. De eigenaar van
Amity Fish Company, gevestigd aan
Seagate, verkiest de stilte van zijn
auto boven zijn kantoor, waar het ge
sleep met kratten scampi op zijn ze
nuwen werkt. Bovendien wil hij er
zeker van zijn dat zijn woorden niet
verloren gaan in het oorverdovende
lawaai.
In Peterhead leiden alle wegen naar
Buchan, dankzij zijn rol in de reality-
serie Trawlermen een nationale be
kendheid. Met doodsverachting liet
hij miljoenen kijkers lachend zijn
avonturen als kapitein van Amity II
meebeleven. Zijn memoires, Life at
The Helm of The Toughest Job in Bri
tain, staan bij vele bewonderaars in
de kast. De 6o-jarige Schot gebruikt
zijn roem nu om als spreekbuis van
zijn industrie op te treden.
Net als 95 procent van de Britse
vissers is de directeur van de Scottish
Seafood Association (SSA) een groot
voorstander van de brexit. Van Peter-
head tot Penzance in het zuidwesten
van Engeland heeft het lidmaatschap
van de EU hen altijd dwarsgezeten.
De opgelegde quota droegen voor
een flink deel bij aan het verval van
een eens bloeiende industrie.
,,Daarom willen we weer baas in ei
gen wateren zijn", stelt Buchan.
Met eigen ogen zag hij Peterhead
van een levendige havenstad veran
deren in een van de meest kansarme
plekken van Schotland. De vloot
werd gedecimeerd. Collega's kwa
men op straat te staan. Een hekel aan
zijn 'Europese neven' heeft hij echter
niet. ,,Ik zie de zaken nu in een ander
perspectief', legt de man uit die vier
jaar geleden nog voorpagina's haalde
als 'verstokte brexiteer'.
,,Ik wil dat premier Johnson met
een deal terugkomt uit Brussel", ver
duidelijkt hij. ,,Om de handel niet tot
stilstand te brengen. Geef de vissers
uit de EU een overgangsperiode van
vijf tot zeven jaar. Dan hebben ze de
tijd om hun zaken op orde te bren
gen. Het kan geen kwaad om fatsoen-
lijk te blijven. Gewoon zeggen: Jon
gens, wij bepalen vanaf nu wat er ge
beurt in onze zeeën, brexit is een feit,
maar we trappen jullie er niet met
een uit."
Kapitein Peter Bruce (59) van de
Budding Rose kan zich hierin vin
den, maar toont zich minder schap
pelijk. Johnson moet van hem het
leeuwendeel van de quota weggris
sen. Het Verenigd Koninkrijk vangt
momenteel slechts 30 tot 40 procent
van de vis in hun wateren. ,,Daarom
is Peterhead in een 'spookhaven' ver
anderd", vertelt hij. ,,De Conserva
tieve Partij heeft ons in 1973 lid van
de EU gemaakt. Met een slechte deal
voor de visserij. Nu moet Johnson het
goedmaken."
Net als Buchan stamt Bruce uit een
vissersgeslacht. Met pijn in zijn hart
zag hij zijn industrie langzaam ver
schrompelen. ,,Door de brexit kun
nen we voor een opmars zorgen.
Voor elke man op zee, staan er acht
aan land. Schilders, nettenmakers,
scheepsbouwers, techneuten. We
zijn niet hebberig, maar willen de
meerderheid van de quota krijgen.
Niet voor mezelf, maar voor de toe-
Voor elke
man op zee,
staan er
acht aan land
komst van de visserij, zodat jongeren
er weer brood in zien."
In 1989 lieten Bruce en zijn twee
lingbroer Stephen hun boot in Cam-
peltown bouwen, nadat hun oude
trawler zeventig mijl uit de kust zonk
tijdens noodweer. De kustwacht
redde hun leven met een helikopter.
Televisiezender ITV filmde de bloed
stollende operatie, waaraan Bruce
nog met schrik terugdenkt.
De stem van de vissers heeft een
enorme invloed op de brexitonder-
handelingen, ook al is de economi
sche waarde van hun industrie te
verwaarlozen. Slechts 0,12 procent
van het BNP komt direct of indirect
uit de kustwateren van Groot-Brit-
tannië. Zowel in het VK als binnen
de EU valt de machtspositie van een
op papier onbeduidende groep men
sen moeilijk uit te leggen.
,,De visserij is het meest sprekende
voorbeeld van wat het verlaten van
de EU aan voordelen kan opleveren",
legt Elspeth Macdonald telefonisch
uit. Het hoofd van de Scottish Fisher
men Association (SFA) laat geen
ruimte open voor discussie. Als we
tenschapper verbonden aan de Uni-
versiteit van Aberdeen haalt ze kri
tiek met harde cijfers onderuit.
,,Noorwegen heeft 80 procent van de
quota in hun wateren in eigen be
heer. Dat verdienen wij ook."
Macdonald laat geen moment on
benut om Johnson de duimschroe
ven aan te draaien. ,,Het is te gek voor
woorden dat de EU visserij betrekt
bij het sluiten van een handelsver
drag", geeft ze aan. ,,Dat gebeurt
nooit. We overvragen niet, maar wil
len terug waar we recht op hebben.
Johnson moet niet toegeven en exact
hetzelfde eisen als wat Noorwegen
en IJsland al kregen. Met andere
woorden: een verdubbeling van waar
we het nu mee moeten doen."
Aan Seagate, waar nieuwe krabfui-
ken op de kade staan, benadrukt
Jimmy Buchan dat zijn mildheid niet
met slapheid verward moet worden.
Mocht de EU niet willen toegeven
aan Johnsons eisen, dan moet hij kie
zen voor een 'no deal'. ,,Europese vis
sers, onder wie de Nederlanders met
hun enorme vloot, halen 60 procent
van hun vangst uit onze wateren. Die
dwingen hun regeringen om dan als
nog een akkoord te sluiten."
woensdag 9 december 2020
GO
Geert Langendorff
Peterhead
- Jimmy Buchan,
zegsman vissers
- ii "l-TWT-lft
Noorse
wateren
Britse
wateren
Het Schotse Peterhead
was ooit een levendige haven
plaats. Doodgebloed door
regels uit Brussel, zeggen de
vissers, die nu met de brexit
hun kans ruiken en pleiten
voor betere visquota.
FOTO'S EPA, AFP, GETTY IMAGES,
GEERTLANGENDORFF
091220 TU
De territoriale zone van de EU
wordt kleiner. Veel EU-vissers
hopen op een akkoord.
