zorgt voor
schaakexplosie
flHP
28 MEDIA CULTUUR
ANGELA
KIJKT TV
Alles kwam terug, tot
in de kleinste details.
Alle pijn, maar ook
alle liefde
Quote van de dag
Het succes van de Netflix-
serie The Queen's Gambit, die
wereldwijd meer dan 62 miljoen
kijkers trok, leidt tot een ware
schaakrage. Websites profiteren
ervan. ,,Een meisje in de rol van
schaakgenie speelt zeker mee.''
SCHAKEN HITSERIE
Filmmakers
schakelen
steeds
meer echte
schakers in
om te zorgen
dat alles klopt
Die ogen. Ik kon niet ophouden ernaar te kij
ken zondagavond. Naar de ogen van de
vrienden van Nicky. Dertigers inmiddels,
stoere gasten, maar aan die ogen te zien waren ze
weer even 11. Zoals ze daar stonden, bij de plek
waar de tent stond in het bos, bij de boom waar ze
's nachts tegenaan plasten. Ogen vol pijn en vra
gen, zoveel vragen: wat er toch is gebeurd die ene
nacht? Ging hun vriendje zelf aan de wandel, is hij
doelbewust van zijn luchtbedje gelicht door de da
der, waarom hij en zij niet?
Boek I.M. in
dramaserie
En dat was nog maar het begin van De zaak
Nicky Verstappen: achter de schermen bij het politieon
derzoek, de RTL-documentaire die Ewout Gene
mans afgelopen drie jaar in het geheim maakte.
Toen moest de dossierkamer met tientallen map
pen met een dartelend vlindertje erop nog in
beeld komen. Net als het moment dat het recher
cheteam juicht en onmiddellijk daarna een traan
tje wegpinkt, als onderzoeksleider Ferdinand
Schellinkhout bekend maakt dat er een 'NN2 auto-
somale hit' is in het dna-onderzoek. En natuurlijk
het peilloze verdriet van ouders Bertie en Peetje
dat dwars door het scherm en daarmee de ziel van
de kijker snijdt. ,,Hoe noem je iemand die zoiets
doet?'' ,,Een monster.''
Inmiddels heeft dat monster een gezicht en een
naam: Jos Brech. Ruim een week geleden werd hij
veroordeeld tot 12,5 jaar cel voor onder meer mis
bruik en de dood van Nicky. Hoewel het einde dus
bekend is, heeft Genemans er een beklemmende
documentaire van weten te maken.
Brech spande afgelopen weekend tevergeefs een
kort geding aan om de uitzending te verhinderen
omdat hij bang was te veel als 'dader' te worden af
geschilderd. Maar deel 1 op zondag (gisteravond
was deel twee) ging slechts zijdelings over hem.
De nadruk lag op hoe het onderzoeksteam in het
diepste geheim zijn werk doet, hoe groot ieders
betrokkenheid en inzet is. Hoe de rechercheurs de
moed erin houden, terwijl die de argeloze kijker in
de schoenen zakt bij de aanblik van het bergach
tige landschap in de Vogezen waar ervaren bush-
crafter Brech voor het laatst is gezien.
politie, van de ouders en natuurlijk van Peter R. de
Vries. Het raakt me elke keer weer dat er, zodra de
naam Nicky valt, ineens zo'n andere man voor de
camera staat dan er doorgaans aan talkshowtafels
of in Boulevard zit. Een man in wie we moeiteloos
ons eigen gevoel herkennen: het mag en hoort niet
dat een 11-jarig jochie vrolijk op zomerkamp ging
en nooit meer thuis kwam. Zoals het ook onmen
selijk voelt dat alle betrokkenen na twintig jaar
nog met zoveel onbeantwoorde vragen zitten.
Ik kan alleen maar hopen dat Brech ook heeft ge
keken en eindelijk gaat praten.
Kerstserie
First Dates
Is de wereld helemaal in de ban
geraakt van het schaken sinds
de successerie The Queen's
Gambit van Netflix? Het lijkt
er sterk op gezien de bezoek
cijfers van websites zoals
Chess.com. Oprichter Erik
Allebest wrijft elke dag zijn ogen uit.
Sinds enkele weken trekt zijn
schaakgemeenschap op internet da
gelijks meer dan drie miljoen bezoe
kers, een ongekend aantal dat nog da
gelijks groeit. De nieuwe gebruikers,
vooral vrouwen, willen de spelregels
leren, anderen met meer ervaring
nemen deel aan onlinetoernooien.
Allebest vergelijkt de huidige
schaakexplosie met de hoogtijdagen
van het legendarische WK-duel in
1972 tussen Bobby Fischer en Boris
Spassky op IJsland die de hele wereld
tot de verbeelding sprak. Toen was er
nog geen internet, maar de Teleac-
cursus van ex-wereldkampioen Max
Euwe zorgde in Nederland voor een
enorme aanwas bij de schaakclubs.
Hoe is het succes van The Queen's
Gambit te verklaren? Volgens schaak
ambassadeur Hans Böhm, zelf een
internationaal meester, is het zeker
van belang dat een meisje (Beth Har
mon, op latere leeftijd voortreffelijk
gespeeld door AnyaTaylor-Joy) de
rol van een schaakgenie vertolkt.
„Ik had ooit een idee voor een
jeugdboek over schaken. Een
ervaren schrijver van kin
derboeken gaf mij toen het
advies om van de hoofdper
soon een meisje te maken.
Dat zou beter scoren.''
Böhm wij st ook op het
succes van de Nederlandse
schaakfilm Lang Leve de Ko-
ningin van regisseur Esmé Lammers
uit 1995, die enigszins met de Net-
flixhit te vergelijken is. ,,Ook daarin
was de hoofdpersoon een meisje dat
goed kon schaken en op zoek ging
naar haar vader. Deze film trok toen
veel kinderen naar de schaakclubs.''
Wereldkampioen
Lammers kijkt met veel plezier terug
op haar kinderfilm. Wie haar deels
beïnvloedde om de film te maken
was haar grootvader, Max Euwe
(1901-1981), de enige Nederlander die
wereldkampioen schaken werd.
,,Lang Leve de Koningin heeft zeker
autobiografische aspecten. De basis
vormt het leerboekje Oom jan Leert
Zijn Neefje Schaken dat ik van mijn
opa kreeg en waarvan hij een van de
samenstellers was. Ik heb daar mijn
eigen verhaal van gemaakt. De
hoofdpersoon werd een meisje dat
net als ik zonder vader was opge
groeid en naar hem op zoek ging.
,,Mijn vader (politicus Han Lam-
mers, en onder meer Commissaris
van de Koningin in Flevoland, red)
verliet kort na mijn geboorte mijn
moeder. Pas op mijn 18de kwam ik
met hem in contact. Dat verleden zit
voor een deel in mijn film verwerkt."
Lang Leve de Koningin, bekroond
met een Gouden Kalf en de Neder
landse inzending voor de Oscars in
1995, had zeker invloed op het
schaakleven in Nederland. Lam
mers: „Ik kom nog regelmatig
vrouwen tegen van in de 30 die
door mijn film in schaken geïn
teresseerd zijn geraakt.
Aanwas van vrouwen in de
Nederlandse schaakgemeen
schap is nodig. De Koninklijke
Nederlandse Schaakbond
(KNSB) is zeer te spreken over
dinsdag 1 december 2020
TELEVISIE
AvroTros komt
met een vierde
lige dramaserie
over het liefdes
verhaal van
Ischa Meijer en
Connie Palmen,
gebaseerd op
het gelijknamige
boek I.M..
Ramsey Nasr
en Wende Snij
ders nemen de
hoofdrollen voor
hun rekening.
TELEVISIE
(BID
Het is een eerbetoon aan volhardendheid. Van
- Beau van Erven Dorens kijkt in
de special Beau De Daklozen
terug met de betrokkenen van toen
First Dates komt
met een kerst
serie, die van
14 tot en met
25 december
dagelijks wordt
uitgezonden. In
het programma
worden, zoals
gewoonlijk,
mensen gekop
peld zodat zij de
kerstdagen niet
alleen door hoe
ven te brengen.
ueens
Gambit
Ab Zagt
Schaakgenie Beth
Harmon (Anuya Taylor-
Joy) trekt veel meisjes
de denksport in. foto
44
- Hans Böhm,
internationaal meester
