Koesteren
II
ECONOMIE 15
Epidemie sloopt ondernemer ook psychisch
AAN HET WERK
KERSTMARKT DRIVE-BY
mmmmm!' klinkt het van de an
dere kant van de tafel, waar 'Vrien
din' een hap neemt van haar pasta
met courgette, de specialiteit van het huis.
„MmmmmMMMMmmmmmm! Mmm!'' Ze
voegt er zelfs een klein melodietje aan toe. Als
ik grinnik om haar geluiden, kijkt ze betrapt:
,,Ik deed het weer, zeker?''
'Vriendin' is toevallig heel goed in savoring.
Er is eigenlijk geen goede Nederlandse verta
ling voor, behalve 'genieten', maar die term is
veralgemeniseerd geraakt door jarenlange re
clame voor verzekeringen, vakanties en tand
pasta ('Geniet van schone tanden.Savoring
daarentegen betekent iets heel specifieks: een
positieve ervaring heel bewust meemaken.
Een fantastisch gerecht, een prachtig uitzicht
of de slappe lach met je vrienden kunnen alle
maal ervaringen zijn om op deze manier te
koesteren.
Soms gebeurt dit zomaar, omdat de ervaring
overweldigend is - bijvoorbeeld als je de beste
pasta van je leven proeft. Maar je kunt ook be-
wüst aan savoring doen
door tijdens de posi
tieve ervaring stil te
staan om te waarderen
en te reflecteren - 'Hé,
'Savorina' wat is dit eigenlijk een
fijn gesprek'. Bewust
betekent koesteren verdiept en
een verlengt de positieve
iti emoties die de ervaring
pOSitieve oproept. J e wordt er dus
ervaring blij er en gelukkiger van.
heel bewust dEen ahnta!eenv°u-
dige technieken kan je
meemaken helpen om te 'savoren'.
Je positieve emotie met
iemand anders delen kan helpen bij het koes
teren van zo'n ervaring. Je kunt ook bewust
stilstaan bij wat je voelt, proeft, hoort of ziet. Je
kunt er een foto van maken, zodat je er later
nog eens aan terug kunt denken.
Je kunt jezelf ook trainen in het 'savoren',
bijvoorbeeld door 's avonds in bed nog eens
bewust terug te denken aan de positieve din
gen die er die dag zijn gebeurd, en door die te
herbeleven. Het zijn allemaal manieren om
die positieve emoties zo volledig mogelijk te
ervaren.
Want die positieve emoties, daar kunnen
we er momenteel niet genoeg van hebben. In
deze tijd is het gemakkelijk je te verliezen in
gevoelens van onmacht, verdriet, angst of
boosheid. Er kan heel veel niet van wat we
zouden willen. De lichtpuntjes koesteren die
er wél zijn, wordt dan des te belangrijker. Een
hete douche, een mooi glas wijn, die toffe
nieuwe serie die je hebt ontdekt, je moeder die
belt om te zeggen dat het goed gaat en dat ie
dereen gezond is, grappen maken met je beste
vriend, die date-avond met je geliefde; dat zijn
de dingen waar we het nu van moeten heb
ben.
Of een hele goede pasta met courgette, na
tuurlijk. Mmmmmmmm!
Unilever nu
echt Brits
Aegon stoot
dochter af
Uit een onderzoek van onderne
mersorganisatie ONL blijkt dat
5 procent van de ondernemers er
psychisch doorheen zit. Nog eens
9 procent van de ondervraagde on
dernemers geeft aan het niet lang
meer vol te kunnen houden. ,,Het
gaat daarbij vaak om ondernemers
in zwaar getroffen sectoren als de
horeca en de evenementen
branche'', zegt ONL-voorzitter
Hans Biesheuvel.
,,Tijdens de eerste coronagolf zag
je dat ondernemers erg schrokken,
maar was er ook een grote vecht
lust. Nu, bij de tweede golf, lijkt het
veel harder binnen te komen'', con
stateert Biesheuvel. ,,Veel onderne
mers houden het al zeven, acht
maanden vol, terwijl er weinig per
spectief is. In de zomer leek er een
verbetering te komen, maar die is
nu weer weg.''
Dat sombere beeld bevestigt Mi-
chiel Hordijk, directeur van het In
stituut voor het Midden- en Klein
bedrijf (IMK), een adviesorganisa
tie voor het mkb. ,,De tweede golf is
echt een mokerslag voor onderne
mers.'' Bij het IMK zijn al duizen
den verzoeken om hulp binnenge
komen van ondernemers die het
niet meer zien zitten.
Veel ondernemers
houden het al zeven,
acht maanden vol,
terwijl er weinig
perspectief is
Dat de crisis zo hard binnenkomt
bij ondernemers, heeft meerdere
oorzaken. ,,Ondernemers zijn ge
wend het heft in eigen hand te heb
ben. Dat hebben ze nu vaak niet'',
zegt Biesheuvel. Ondernemers vin
den het ook moeilijk hulp te zoe
ken, vertelt hij. Ze vinden het lastig
zaken binnen het gezin bespreek
baar te maken. Ze zijn een bepaald
uitgavenpatroon gewend en moe
ten nu de tering naar de nering zet
ten. Dat ervaren ze toch als een
soort falen.
,,Voor ondernemers bestaat ook
geen sociaal vangnet, zoals voor
werknemers'', zegt Hordijk. ,,Dat
betekent dat ze moeten doorgaan,
anders is er geen inkomen.'' Dat
legt een grote druk op mensen.
Hordijk vreest dat 10 tot 20 procent
van de ondernemers met psychi
sche nood er uiteindelijk aan on
derdoor gaat.
,,Er broeit iets onder kleine on
dernemers. Er is echt sprake van
een kantelpunt'', zegt Biesheuvel.
,,De spanning loopt op. Onderne
mers zijn murw gebeukt. Mensen
moeten hun verhaal kwijt kunnen.
Bij een coach bijvoorbeeld, die hun
een mentaal duwtje in de rug kan
geven; of bij een andere onderne
mer die hen helpt.''
Vouchers
ONL wil dat er structureel aan
dacht komt voor de geestelijke
nood bij ondernemers. Er zouden
aparte coaches moeten komen om
ondernemers in psychische nood
bij te staan, bepleit Biesheuvel. Met
een soort voucher moeten onder
nemers zelf hulp kunnen inkopen.
Hordijk is het daarmee eens. ,,Er
moet gespecialiseerde hulp komen.
Een psychiater heeft geen verstand
van ondernemen.'' En dat is wel
van belang, denkt Hordijk. ,,Als het
zakelijke probleem wordt aange
pakt, ontstaat er ook ruimte om het
probleem in het hoofd van de on
dernemer aan te pakken.''
maandag 30 november 2020
Thijs Launspach is psycholoog en stress
expert. Hij schreef hierover de boeken Fokking
druk (2018), Werken met millennials (2019) en
Werk kan ook uit (2020).
LONDEN
Unilever is op
papier een Brits
bedrijf gewor
den. Het con
cern had zowel
een Brits als
een Nederlands
onderdeel en
hoofdkantoren
in Londen en
Rotterdam. De
aandeelhouders
stemden in met
het plan om de
twee bedrijven
samen te voe
gen tot een
Brits bedrijf,
met het hoofd
kantoor in Lon
den.
AMSTERDAM
Verzekeraar
Aegon heeft zijn
Centraal- en
Oost-Europese
tak verkocht
aan het Oosten
rijkse Vienna In
surance Group
(VIG). Het gaat
om het verzeke-
rings-, pensi
oen- en vermo
gensbeheer in
Hongarije,
Polen, Roeme
nië en Turkije.
Daarvoor be
taalt VIG 830
miljoen euro,
zegt ceo Lard
Friese (foto).
Murw gebeukt
door corona
De advent is begonnen, en dus breekt in
Duitsland het seizoen van de kerstmarkten
weer aan. Dit jaar gooit corona roet in het eten,
want hoe kan je zo'n gezellige markt nou hou
den als je op veilige afstand van elkaar moet
blijven. In Landshut (Beieren) hebben ze daar
iets op gevonden. De gemoedelijke wandeling
langs de kramen met lekkernijen en snuisterijen
vindt daar dit jaar plaatsper auto. De kerst
markt is een drive-by geworden. Voor de organi
satoren een extra voordeel: iedereen moet
langs alle kramen. foto christophe stache/afp
Veel ondernemers raken in psy
chische nood door de aanhou
dende coronacrisis. De tweede
golf zal een groot aantal van hen
over het randje duwen, is de
vrees.
Peet Vogels
Den Haag
ONL-voorzitter Hans Biesheu
vel FOTO ONL
-Hans Biesheuvel, ONL
Psycholoog Thijs
Launspach bindt
de strijd aan met
beroepsziekte nr.
1: burn-out. Elke
maandag geeft hij
hier zijn kijk op
stress op het
werk. Vandaag:
genieten.
