EUWS 11
T I#
Aanklager wil
agenten in cel
'Waarschuw bij
The Crown'
Fotoalbum van
Hannie Schaft
Iran beschuldigt Israël van de moord op zijn
belangrijkste kerngeleerde, Mohsen Fakhrizadeh.
Door de aanslag lopen de spanningen over het
Iraanse nucleaire programma verder op.
President Hassan Rouhani van
Iran spuwt vuur. Volgens hem is
Israël verantwoordelijk voor de
dood van de wetenschapper
Mohsen Fakhrizadeh, de spil in
het Iraanse kernprogramma. „Op
nieuw kleeft er bloed aan de han
den van het zionistische regime'',
aldus de president, die Israël 'een
huurmoordenaar in dienst van de
Verenigde Staten' noemt. ,,De aan
slag laat zien hoe wanhopig onze
vijanden zijn, hoe groot hun haat
is'', aldus Rouhani die spreekt van
'staatsterreur'.
Zijn boze reactie bevat ook twee
beloften: Iran zal 'op een geschikt
moment' wraak nemen voor de
moord op Fakhrizadeh, en het
kernprogramma zal geen enkele
vertraging oplopen. De Iraanse
krant Kayhan, een spreekbuis van
de hardliners in het regime, riep
gisteren op de Israëlische stad
Haifa te bombarderen zodra de
schuld van Israël is bewezen. Het
lichaam van de gedode kernge
leerde is opgebaard in de heilige
stad Mashhad in het noorden van
Iran. Vandaag zou een nationale
begrafenis gepland staan.
De moord op de vooraanstaande
kerngeleerde is de tweede aanslag
op een prominent lid van de
Iraanse elite. Begin dit jaar kwam
generaal Qassem Soleimani, be
velhebber van het elitekorps Quds
van de Republikeinse Garde, om
het leven bij een Amerikaanse ra-
ketaanval op de luchthaven van
Bagdad. Nu is het Iraanse kernpro
gramma in het hart getroffen.
Fakhrizadeh (1958), behalve we
tenschapper ook een prominent
lid van de Republikeinse Garde,
werd vrijdag doodgeschoten in
Absard, ten oosten van de hoofd
stad Teheran. Zijn auto reed in een
hinderlaag en werd onder vuur ge
nomen. De wetenschappers over
leed later in het ziekenhuis aan
zijn verwondingen. Zijn dood is
ook een klap in het gezicht van de
Iraanse veiligheidsdiensten. De
geleerde gold als een van de best
bewaakte mensen in het land.
Zwijgen
Israël en de Verenigde Staten doen
er het zwijgen toe, maar zij heb
ben Fakhrizadeh er onlangs nog
van beschuldigd het brein te zijn
achter een geheim programma
waarin Iran werkt aan de ontwik
keling van kernwapens. Fakhriza-
deh leidde de onderzoeksafdeling
van het Iraanse ministerie van de
fensie. Ontegenzeggelijk speelde
hij de afgelopen decennia een
hoofdrol bij de inspanningen van
Iran om een kernmacht te worden.
Onduidelijk is in hoeverre hij nu
betrokken was bij de verrijking
van voor kernwapens benodigd
uranium en de uitbouw van kern
reactoren. Volgens analisten zou
zijn dood niet veel schade meer
toebrengen aan het Iraanse kern
programma, omdat zijn grootste
prestaties al zijn verricht. ,,Fakhri-
zadeh trok in het verleden de in
spanningen van Iran voor een ei
gen kernwapen, maar er is geen re
den om aan te nemen dat zijn
overlijden het bestaande nucleaire
programma hard zal raken'', zegt
veiligheidsexpert en voormalig
CIA-lid Paul Pillar, verbonden aan
de Georgetown University.
De aanslag zou vooral moeten
worden bezien in het licht van de
machtswisseling in de Verenigde
Staten. Donald Trump wil niets
weten van het in 2015 onder Ba-
rack Obama gesloten kernakkoord
met Iran, omdat dat land tegen alle
afspraken in zou zijn blijven wer
ken aan een eigen kernwapen.
Europese landen en controleurs
van het Internationaal Atoom
agentschap (IAEA) bestrijden deze
stellingname. Trump legt, met
steun van Israël, Iran al jaren op de
pijnbank met extra strafmaatrege
len die het regime en de bevolking
flink raken. Trump gaf ook op
dracht om Soleimani - de architect
van de Iraanse inmenging in bij
voorbeeld Irak, Syrië en Libanon -
met een drone-aanval om het le
ven te brengen. Het is zeker niet
uitgesloten dat het bevel voor de
aanslag op Fakhrizadeh opnieuw
afkomstig was uit het Witte Huis.
Een moordcommando van Israël,
dat met alle middelen de ontwik
keling van een Iraans kernwapen
wil voorkomen, zou dan dit keer
de aanslag hebben uitgevoerd.
Averechts
Met de dood van Fakhrizadeh
wordt de kwestie Iran een nog
groter hoofdpijndossier voor de
nieuwe Amerikaanse president,
Joe Biden. Terwijl de spanningen
met het regime in Teheran oplo
pen, wil Biden juist de samenwer
king met de bondgenoten in het
kader van het kernakkoord her
stellen. Volgens Groot-Brittannië,
Frankrijk, Duitsland en ook de
Verenigde Naties heeft het door
Donald Trump opzeggen van het
kernakkoord averechts gewerkt.
Omdat de VS zich niet langer ge
houden voelde aan de gemaakte
afspraken - opheffing van de sanc
ties in ruil voor stopzetting van de
Iraanse kernwapenaspiraties -,
schrapte ook Iran bepaalde toezeg
gingen. Zo is het onder meer op
nieuw begonnen met verrijking
van grotere hoeveelheden ura
nium. Voormalig CIA-directeur
John O. Brennan, een uitgespro
ken criticus van Trump, noemt de
aanslag 'roekeloos en crimineel'.
,,De Iraanse leiders doen er goed
aan te wachten op de terugkeer
van verantwoord Amerikaans lei
derschap'', aldus Brennan.
MOORD KERNGELEERDE
maandag 30 november 2020
GO
PARIJS Drie van de vier
agenten die een zwarte
man racistisch zouden
hebben bejegend en heb
ben mishandeld in zijn mu-
ziekstudio in Parijs, moeten
voorlopig vast blijven zitten.
Dat heeft de Franse aan
klager gisteren geëist bij
de Parijse rechtbank. Justi
tie wil dat de agenten on
derling geen contact met
elkaar kunnen hebben en
geen druk kunnen uitoefe
nen op getuigen. Het inci
dent vorige week zaterdag
is op beeld vastgelegd en
heeft tot veel ophef geleid
in Frankrijk.
LONDEN De Britse minister
van Cultuur Oliver Dowden
vindt dat Netflix moet
waarschuwen dat het ver
haal van The Crown fictief
is. Dowden zegt dat hij de
streamingdienst gaat ver
zoeken een melding toe te
voegen aan de tv-serie
over de koninklijke familie.
,,Ik vrees dat anders een
generatie kijkers die deze
gebeurtenissen niet heb
ben meegemaakt, fictie
voor feiten zal aanzien.'' De
opmerking van Dowden
volgt op toenemende kri
tiek van onder meer royal
tyverslaggevers over 'on
waarheden' in The Crown.
HAARLEM Er is een fotoal
bum opgedoken met foto's
van de baby- en jeugdjaren
van verzetsstrijdster Han-
nie Schaft. 'Het meisje met
het rode haar' geldt als een
symbool van het Neder
landse verzet. Het Noord
Hollands Archief heeft het
album verworven van een
achternicht van Schaft. Die
trof het fotoalbum in 2000
aan bij het leeghalen van
het huis van een overleden
oom. Op de foto's is te zien
hoe Schaft opgroeit, vanaf
vlak na haar geboorte tot in
de jaren 30. Ze is veelvul
dig te zien in gezinsver
band. Schaft werd op 24-
jarige leeftijd gefusilleerd
wegens haar verzetswerk.
Ze zou dit jaar 100 jaar zijn
geworden.
Iran nu voor Biden nog
groter hoofdpijndossier
Hans van Zon
Den Haag
De woede in Iran richt zich op
zowel Trump als Biden.
Demonstranten in Teheran verbranden een Amerikaanse vlag in reactie op de aanslag op atoomwetenschapper Fakhrizadeh. fotos reuters
