Zeeuwen collecteren voor vluchtelingenkinderen
10 ZEELAND
SANDRA MUJINGA EXPOSITIE VLEESHAL
Als je de Vleeshal
binnenstapt, loop je
tegen een wand
aan. Rechts ervan
hangen zwarte
gordijnen. Je moet ze
opzij duwen om de
ruimte erachter
binnen te stappen.
Monnikenwerk
Mujinga wil de
weg wijzen
naar een
nieuwe
werkelijkheid
Die entree doet mij
denken aan een don
kere kamer waar je
vroeger foto's af
drukte. Een plek waar
het duister beelden baarde. Iets
vergelijkbaars doet Sandra Mu
jinga (Democratische Republiek
Congo, 1989). Tussen twee gebo
gen wanden betreed ik een groe
nig verlichte ruimte waarin vier
gestalten de weg versperren. Al
thans, ze zijn zo dominant aanwe
zig dat je het gevoel hebt dat je in
hün ruimte terecht komt. De ge
stalten zijn opgebouwd uit zwarte
lappen textiel die als flarden om
hun afwezige lichamen hangen.
Het zijn klaarblijkelijk wezens uit
een andere dimensie.
Door aard, formaat en 'kleur' er
vaar ik ze als dreigend. Waarom
die dreiging? Natuurlijk door hun
grootte: dat maakt me klein en re
latief machteloos. Maar het zwart
speelt ook mee: het duister kan het
onverwachte herbergen en maakt
je op je hoede. Het groenige licht
versterkt het gevoel van vervreem
ding. Je bent in een andere wereld,
waarin andere wetten gelden.
Waar afwezigheid ook aanwezig
heid kan zijn. Het groene licht op
de witte wanden maakt ze tot pro
jectieschermen zoals gebruikt bij
filmopnames om een afwezige
werkelijkheid te combineren met
wat wel écht bestaat. Dat versterkt
Webshops maken over
uren, bezorgers rijden in
de straat af en aan. Onze
horizon reikt deze dagen niet veel
verder dan tobben over thuiswer
ken, een zoommeeting met Sin
terklaas, wel of geen gasten met
kerst en het wachten op de uitslag
van een coronatest. We mopperen
op elkaar en het virus en doen de
deur open voor alles wat er maar
aan welvaart thuis wordt bezorgd.
Terwijl bange kinderen in Griekse
vluchtelingenkampen wachten op
de winter die komt. Ze zijn daar,
soms helemaal alleen, aangeko
men op zoek naar veiligheid. Is dit
de plek waar ze eindigen? Het zijn
er wel vijftigduizend hè. Van hen
zijn er zo'n vijfduizend zonder be-
geleiding aangekomen. Een soort
van moederziel alleen, stel ik me
voor. De opvang schiet aan alle
kanten tekort. Die kids hebben
wel wat anders aan hun hoofd dan
wij.
En wat doen wij daaraan? Eerder
dit jaar klonk de oproep om van
deze kinderen er vijfhonderd in
Nederland op te vangen. De Raad
van Kerken heeft zich in Middel
burg daar plaatselijk nog hard voor
gemaakt. Zonder concreet resul
taat overigens. Meer dan honderd
kinderen - in heel Nederland -
zijn er niet welkom. Kerk in Actie,
de hulporganisatie van de Protes
tantse Kerk Nederland, is de
schrijnende leefomstandigheden
van vluchtelingenkinderen nog
niet vergeten. Juist om iets voor
hen te kunnen betekenen is er tus-
sen 29 november en 5 december
een deur-aan-deur collecte. Ger-
dine Klein-Spilt van Kerk in Actie:
,,Het idee om een huis-aan-huis-
collecte op te zetten bestond al
langer, maar dit voorjaar werd het
besluit genomen het echt te pro
beren. De coronacrisis heeft dat in
een stroomversnelling gebracht.
Evenementen kwamen stil te lig
gen, waardoor we voldoende men-
sen konden inzetten voor het op
zetten van de huis-aan-huiscol-
lecte. Daarnaast denken we vanuit
de Protestantse Kerk na over hoe
we kerk kunnen zijn tussen 17 mil
joen Nederlanders. Door deze
huis-aan-huiscollecte treden we
als kerk naar buiten, we laten ons
gezicht zien en laten zien wat ons
raakt, zoals de situatie van vluch
telingenkinderen in Griekenland.
En dat we daar ook daadwerkelijk
iets aan doen. We geloven dat
vluchtelingenkinderen recht heb
ben op een beter leven. We helpen
met voedsel, kleding en onderwijs
en proberen hen op een betere
plek te krijgen."
Zo'n 362 collectanten gaan de
komende week op pad in Zeeuwse
dorpen en steden. Leo Adriaanse
één van de drie coördinatoren in
Middelburg: ,,Collecteren kan co-
ronaproof, wanneer twee volwas
sen mensen hun arm strekken,
blijft de afstand echt wel 1,5 meter.
Als mensen geen geld in huis heb
ben, kunnen ze een QR code scan
nen voor een tikkie." Dat er meer
mensen thuis werken, zal voor de
collecte een voordeel zijn, opper
ik. ,,Dat hopen we maar en anders
is er nog geen man overboord."
Adriaanse zoekt even naar een
flyer, die collectanten door de bus
kunnen doen. Thuis krijg ik een
email met de optie een digitale
collectebus aan te maken (kerkin-
actie.digicollect.nl). Kijk, dat is
simpel en wat voor mij. Deze col
lecte ga ik steunen via WhatsApp
vanuit mijn luie stoel! Collecteren
2.0, dat zouden meer mensen kun
nen doen.
duister binnen. Ik ben mijn oriën
tatie kwijt. Hoor dwingende mu
ziek. Het lijken strijkers, maar hun
geluid is vervormd. Ritmisch
klinkt steeds dezelfde frase: een in
mineur getoonzette melodie.
In de verte doemt licht op. Ik zie
iets wat op een vloeibare versie
van de wachters lijkt. Ook hier een
gestalte die er tegelijkertijd wel en
niet is. Een lichaam van licht. Ster
renstof. Ook hier weer geplooid
textiel dat iets onstoffelijks om
hult. Er zit beweging in de vloei
ende vormen. Er wordt leven ge
suggereerd, iets opgeroepen van
zich transformerende cellen en
van door onzichtbare aderen stro
mende vloeistoffen. Op spieren
lijkende vormen geven de gestalte
toch iets lichamelijks. Maar het
licht waaruit het 'wezen' bestaat
ontkracht dat weer.
Sandra Mujinga projecteert de
geheimzinnig gestalte met de ho
logramtechniek. Die wordt ook
gebruikt om overleden artiesten
virtueel op te laten treden, terug te
halen uit de andere wereld. Maar
zij schept zelf een nieuwe wereld.
Zoals in de donkere kamer beel
den verschijnen op het fotopapier.
Haar werk is een poging zich los te
maken van een wereld waarin
mensen te gevat worden in stereo
typen. Mujinga wil de weg wijzen
naar andere werkelijkheid, waarin
alles en iedereen opnieuw gezien
kan en mag worden. Daarbij laat
zij zich inspireren door de natuur:
dieren maken zich onzichtbaar om
te overleven. Anders dan dieren
echter hebben mensen de moge
lijkheid tot het bedenken van een
andere werkelijkheid. Dat is waar
de kunst van Mujinga voor mij
over gaat.
de idee dat Mujinga mij los wil
maken van de werkelijkheid waar
ik vandaan kom. Het onbekende is
wennen, maar biedt ook kansen
op nieuwe ervaringen. Ik wordt op
mijn wenken bediend. De wach
ters laten me met rust, ik mag ver
der en loop achter een derde half
ronde wand het nog duisterder
zaterdag 28 november 2020
GO
Sciencefiction als teken van hoop
Nico Out
RECENSIE
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
-Nico Out
Expositie Midnightvan Sandra Mujinga in de Vleeshal. foto gunnar meier
T/m 13/12. Sandra Mujinga, Vlees
hal. Markt 1, Middelburg. Wo. t/m
vr. 13.00-17.00 uur. Za. en zo.
11.00-17.00 uur.
Werk van Sandra Mujinga.
FOTO NICO OUT