Snel: 'Toeslagen is fabriek
zonder menselijke maat'
7
-.SSmSiS'
TEKENINGEN JAN VAN ZANEN
Amsterdamse kinderen
sturen massaal hun
tekeningen voor de Sint
naar de Haagse
burgemeester Jan van
Zanen, omdat hij wél
verscheen in Het
Sinterklaasjournaal. In
tegenstelling tot hun eigen
burgemeester Femke
Halsema, die geen tijd had.
Zenuwachtige kinderstem
metjes in het reusachtige
stadhuis van Den Haag.
Dichter bij de Sint kunnen
de jonge gelovigen dit jaar niet ko
men. Want achter die deur zit burge
meester Jan. De man die in direct
contact staat met de goedheiligman
,,Van corona mag ik mijn tekening
niet aan Sinterklaas geven", zegt
Olivia die aan de veer op haar pieten
muts plukt. Terwijl de jonge Hage
naars elkaars kleurplaten bekijken,
doet burgemeester Van Zanen de
deur open en verwelkomt hen.
Hij gaat meteen door zijn knieën
om op gelijke hoogte met de kinde
ren te kunnen praten. ,,Wat mooi.
Prachtig. Dankjewel", is zijn reactie
wanneer Sara, Mees en Koen hun
kunstwerken laten zien. ,,Vanwege
deze gekke tijd, heeft Sint mij ge
vraagd deze taak op mij te nemen",
vertelt de burgemeester, die de hoe
veelheid tekeningen nog nauwelijks
vast kan houden. ,,Ik heb een speciale
relatie met de goedheiligman. Inmid
dels heb ik zo veel moois verzameld
dat ik al meerdere bezoekjes aan de
Sint heb gebracht."
De Haagse burgemeester verscheen
eerder al bij Dieuwertje Blok in het
Sinterklaasjournaal. Met zakken vol
tekeningen en een blikje Haagse
Hopjes was hij de eerste burgemees
ter die Sinterklaas in het Pietenhuis
welkom mocht heten. Na Jan van
Zanen volgden zijn collega's Sybrand
Buma van Leeuwarden, Ahmed
Aboutaleb van Rotterdam en Ahmed
Marcouch van Arnhem.
Femke Halsema, burgemeester van
Amsterdam, was de opvallende af
wezige bij dit defilé. Zij was niet op
alle verzoeken van het populaire pro-
Ik krijg
niet alleen
tekeningen
uit Den Haag,
maar ook uit
Amsterdam
gramma ingegaan. Net als de burge
meesters uit elf andere gemeentes in
Nederland, waaronder Putten, Aal
ten en Steenbergen. Achteraf hebben
de meesten spijt.
Halsema weigerde ook de Amster
damse kinderen in het Sinterklaas
journaal toe te spreken met een eigen
videoboodschap. De andere burge
meesters, onder wie Jan van Zanen,
deden dit wel. In het bericht ver
zochten ze de kinderen uit hun ge
meente om de tekeningen naar het
adres van de burgemeester toe te stu
ren. Die geeft de kunstwerken door
aan Sinterklaas. De Amsterdammer
tjes moesten het doen met een film
pje van het hoofd bijzaken van de ge
meente.
,,Na mijn bijdrage aan de landelijke
intocht krijg ik niet alleen tekenin
gen uit Den Haag, maar ook uit Am
sterdam en andere niet-deelne-
mende gemeentes opgestuurd. De
kinderen zien mij waarschijnlijk als
dé burgemeester, omdat ik tijdens
de optocht voorop liep. Hun prach
tige kunstwerken zijn in goede han
den. Ik zorg dat alles bij Sinterklaas
terechtkomt."
Pas voor de zomer 2019 ging op
Financiën de knop om en kwam
Snel naar eigen zeggen 'uit de tun
nel'. Vanaf dat moment veranderde
ook zijn woordkeuze: hij zag slacht
offers niet langer als 'ongelukkig
geval', maar beschouwde hen als
ouders die 'aangereden waren door
de overheid'. Er kwam uiteindelijk
een compensatieregeling, maar
Snel voerde die zelf niet meer uit:
De D66'er trad op 18 december vo
rig jaar af.
Achteraf, zegt Snel, is 2018 'een
verloren jaar geweest'. Hij had het
gevoel dat hij voortdurend achter
de feiten aanliep. Informatie die uit
de Belastingdienst moest komen,
verkreeg hij zeer moeizaam. Daar
door duurde het lang voor hij in ac
tie kon komen. Snel: ,,Dat vind ik
oneindig spijtig."
Wat volgens hem ook niet hielp,
was dat hij met de Tweede Kamer
'eindeloos steggelde' over incom
plete dossiers. Het ging volgens
hem toen te veel over 'bijzaken'. Te
gelijkertijd verwijt hij zichzelf dat
hij zolang is meegegaan in de de
fensieve houding van de fiscus. ,,Ik
zat daarin vast." Snel zegt te hopen
dat hij een volgende keer in een
dergelijke situatie 'sneller uit die
tunnel' komt.
Snel zegt geen verklaring te heb
ben voor het feit dat cruciale infor
matie bij de Belastingdienst kon
Eén verkeerd vinkje
- hupsakee - leidt
ertoe dat een
toeslag wegvalt
'verdampen' en hem niet bereikte.
Bij zijn aantreden kreeg hij een
overdrachtsdossier. Daarin stonden
honderd punten opgesomd, maar
het harde invorderingsbeleid bij
Toeslagen, waar ouders zelfs bij een
klein foutje hun volledige kinder-
opvangtoeslag moesten terugbeta
len, stond daar niet tussen.
Snel noemt 'Toeslagen' 'een fa
briek zonder menselijke maat'.
,,Kern van het probleem is dat er
een systeem is gebouwd waarbij
één verkeerd vinkje - hupsakee -
ertoe leidt dat een toeslag wegvalt."
Zulke wetgeving mag de politiek
nooit meer maken, meent hij. De
gevolgen waren immers 'snoei
hard', aldus Snel.
Ook Snels toenmalige evenknie
op het ministerie van Sociale Za
ken, staatssecretaris Tamara van
Ark, zei tijdens haar verhoor pas la
ter lucht te hebben gekregen dat de
wet waar zij verantwoordelijk voor
was zo hard uitpakte. ,,Ik had het
heel graag toen geweten, want ik
denk dat het voor ouders heel erg is
geweest", aldus Van Ark. In dat ge
val zou zij 'een andere afslag heb
ben genomen'.
Dat gebeurde echter niet. Van Ark
zag wel dat mensen door toedoen
van teruggevorderde toeslagen in
de schulden raakten, maar dat dit
ook kwam doordat zij bij een kleine
fout alles moesten terugbetalen
'stond niet op mijn netvlies'. ,,Dat
spijt mij heel erg."
Van Ark kreeg de opdracht om
een stelselwijziging door te voeren:
kinderopvangcentra zouden voort
aan directe financiering van het
Rijk krijgen, zodat de kinderop-
vangtoeslag aan ouders geschrapt
kon worden. De staatssecretaris
trok echter in 2018 de stekker uit dit
project, omdat ze een ict-debacle
vreesde. Ook was haar verteld dat
het op dat moment beter liep bij
Toeslagen. En dus veranderde niets
en gingen de dwanginvorderingen
nog een jaar door.
Achteraf heeft Van Ark, die in juli
minister voor Medische Zorg werd,
het gevoel dat ze 'in de voortuin een
mooi perkje aan het maken was ter
wijl de achtertuin in de hens stond'.
De 'grote overheidsbelofte om
mensen in nood te helpen' is vol
gens de VVD-politica geschaad.
Vandaag is de laatste dag van de
verhoren door de commissie. Mi
nister van Financiën Wopke Hoek
stra en premier Rutte worden dan
onder ede verhoord. De commissie
brengt 17 december verslag uit.
donderdag 26 november 2020
GO
Kinde
ren leve
ren hun
Sintteke
ningen
in bij de
Haagse
burge
meester
Jan van
Zanen.
FOTO'S
FRANKJANSEN
Irene van Oosten
Den Haag
'Ik stuur alles door naar de Sint'
- Jan van Zanen,
burgemeester
Oud-staatssecretaris van Financiën, Menno Snel. foto anp
De compensatie voor slachtof
fers van de toeslagenaffaire
heeft volgens oud-staatssecre
taris van Financiën Menno Snel
veel te lang op zich laten wach
ten. De Belastingdienst was te
defensief en hij is daar te veel in
meegegaan, zei hij gisteren
tegen de parlementaire onder
vragingscommissie kinderop-
vangtoeslag.
Laurens Kok
Den Haag
- Menno Snel, oud-bewindsman
